آیا دانشمندان به طور تصادفی تمدنی بیگانه را پیدا کرده اند؟‌ مورد عجیب ستاره شگفت انگیز

تلسکوپ فضایی کپلر در سال ۲۰۰۹ به مداری در اطراف خورشید فرستاده شد تا به‌طور دائم به منطقه‌ای کوچک از آسمان که در میان صورت‌های فلکی شلیاق و دجاجه قرار دارد نگاه کرده و ۱۴۵ هزار ستاره رشته اصلی (ستاره‌هایی مانند خورشید ما که در مرحله پایدار عمر خود قرار دارند) را زیر نظر بگیرد. نور نسج دقیق این تلسکوپ به دنبال ثبت کاهش خفیف و متناوب نور این ستاره‌ها بود. این‌چنین کاهش نوری زمانی اتفاق می‌افتد که جرم دیگری از مقابل قرص ستاره عبور می‌کند و نوعی کسوف را به وجود می‌آورد و بر اساس آن ستاره شناسان می‌توانند از روی این کاهش نور ستاره‌هایی را شناسایی کنند که احتمالا سیاره‌ای به دور آن‌ها در حال چرخش است.

کپلر یکی از موفق‌ترین تلاش‌ها برای آشکار کردن سیاره‌های فراخورشیدی بوده است. به لطف داده‌های کپلر تعداد سیاره‌های فراخورشیدی تایید شده به بیش از هزار مورد رسیده است. حالا گروهی از محققان در داده‌های کپلر به مورد شگفت‌انگیزی برخورده‌اند که تاکنون توضیح قطعی برایش وجود ندارد و باعث هیجان جامعه علمی شده است.
یکی از ستاره‌هایی که کپلر موردبررسی کپلر قرار داشت توسط شهروندان دانشگری که در تحلیل داده‌های کپلر به دانشمندان کمک می‌کردند، مورد توجه قرار گرفت و اکنون دانشمندان نگاه دقیق‌تری به آن انداخته‌اند. این ستاره در فاصله ۱۴۸۰ سال نوری از زمین قرار دارد.
به‌طور عادی سیاره‌هایی که در آن‌ها گذر رخ می‌دهد برای مدتی در حد چند ساعت تا چند روز شاهد گرفت هستند و این گرفت ها در بازه‌های منظمی تکرار می‌شوند؛ اما ستاره KIC۸۴۶۲۸۵۲ نه‌تنها هر بار در حدود ۲۰ درصد دچار گرفت می‌شود که این گرفت در بازه‌های نامنظمی در حدود ۵ تا ۸۰ روز یک‌بار تکرار می‌شود.
اما چه چیزی می‌تواند باعث وقوع چنین گرفته‌ای نامنظمی شود؟ محققین هنوز جواب دقیقی ندارند و آن را شگفت‌انگیز می‌دانند.
یکی از توضیح‌های احتمالی که البته باید آن را تنها به‌عنوان آخرین راه‌حل مطرح کرد – و در حال حاضر اصلا در چنین مرحله‌ای نیستیم – این است که شاید تمدنی عظیم و پیشرفته سازه‌های عظیمی در اطراف ستاره مادر خود ساخته باشد. اگرچه احتمال چنین اتفاقی نزدیک به صفر است اما این ایده باعث هیجان زیادی شده است و از طرف دیگر از این نظر اهمیت دارد که اگر واقعا چنین سازه‌ای در جایی وجود داشته باشد شاید بتوانیم با فناوری‌های امروزی آن را آشکار کنیم؛ اما واقعا چه چیزی این گرفته‌ای نامنظم را به وجود آورده است؟
به گزارش شبکه خبری پچ پچ، یکی از اولین توضیحات می‌توانست به عدم دقت داده‌ها و خطای اندازه‌گیری مربوط باشد؛ اما محققان اخیرا در مقاله‌ای این امکان را رد کرده‌اند و بررسی‌های مجدد آن‌ها نشان از آن دارد که خطای اندازه‌گیری و داده نمی‌تواند باعث به وجود آمدن این گذرها شده باشد. به نظر می‌رسد واقعا چیزی نور ستاره را سد می‌کند اما قطعا چنین چیزی نمی‌تواند سیاره باشد و ستاره موردنظر نیز سنش به‌قدری زیاد است که احتمال وجود ابری از مواد و خرده اجرام در اطراف آن‌که در اطراف سیاره‌های جوان وجود دارد مطرح نیست.
دانشمندان درعین‌حال گمان نمی‌کنند برخوردی تازه در مدار این ستاره عامل چنین افت نوری باشد.

یک توضیح دیگر وجود ابری از هسته‌های دنباله‌دارها است. چنین ابرهایی در اطراف ستاره‌ها وجود دارد و خورشید ما نیز ابر اورت خود را دارد اما معمولا این ابرهای دارای چگالی اندکی بوده و پراکندگی همسانی دارند. شاید ستاره‌ای سرگردان هنگام گذر از نزدیکی این ستاره بخشی از ابر دنباله‌دارهای خود را به مدار این ستاره وارد کرده است. چنین چیزی ممکن است الگوی نامنظم در گرفت‌ها را توضیح دهد. محققان در این مقاله اشاره می‌کنند که این ایده بهترین توضیح ممکن برای توجیه این پدیده است اما آیا توضیح دیگری نیز وجود دارد؟ فعلا نه. البته فرضیه‌ای وجود دارد که بسیار وسوسه کننده است اما محققان نمی خواهند درباره آن گمانه زنی کنند. ایده تمدنی هوش مند فرازمینی آخرین فرضیه ای باید باشد که جامعه علمی در غیاب مدارک دیگر مورد توجه قرار می دهد.
جان رایت، استاد دانشگاه پن، تاکید می کند که این ایده را باید در آخرین مرحله در نظر گرفت اما در عین حال معتقد است چنین چیزی شبیه به کاری است که شما از یک تمدن پیشرفته انتظار انجامش را داشته باشید. ساخت ابر سازه ای در اطراف ستاره مادر
یکی از پیش‌زمینه‌های چنین ایده‌ای این است که تمدنی به‌اندازه کافی پیشرفته و فناور، به‌اندازه‌ای مصرف انرژی‌اش بالا است که برای تامین آن شاید ناچار باشد ساختارهایی نظیر صفحات عظیم خورشیدی را در مدار ستاره مادر قرار دهد تا انرژی بیشتری را برای نیاز خود به دست آورد.
باوجوداینکه از نظر علمی ایده دنباله‌دارها بهترین توضیح موجود است اما کمی تصور اینکه چطور دنباله‌دارها می‌توانند چنین افت نوری عظیمی را به وجود آورند، دشوار است که تاکنون چیزی شبیه به آن مشاهده نشده است. البته وقتی کپلر چنان رصدهای دقیقی را در مورد ۱۵۰ هزار ستاره انجام داده است احتمال اینکه پدیده‌ای بسیار نادر را به دام انداخته باشد به‌طور چشمگیری افزایش می‌یابد.
برای اطمینان از اینکه واقعا در اطراف این ستاره چه خبر است یا به عبارت بهتر چه خبر بوده است، رایت و همکارانش قصد دارند با کمک رادیو تلسکوپ گرین بانک در ویرجینای غربی، به این ستاره گوش فرا دهند. اگر برحسب‌تصادف تمدنی در اطراف این ستاره وجود داشته و از ارتباطات رادیوی استفاده می‌کرده است شاید بتوانیم امواج آن‌ها را تفکیک کنیم. پیدا کردن اثرانگشت رادیویی غیرطبیعی که از این ستاره منشا گرفته باشد، می‌تواند احتمال وجود تمدنی هوشمند را به‌طور چشمگیری افزایش دهد و ما را در آستانه مهم‌ترین کشف تاریخ بشر قرار دهد؛ اما باید تا قبل از آن محتاط بود و بیش‌ازحد هیجان‌زده نشد. پیدا کردن این اثرانگشت رادیوی اولین گام خواهد بود و اگر موفقیت‌آمیز باشد گام بعدی استفاده از آرایه بزرگ نیومکزیکو برای تایید آن خواهد بود.
ما در دنیایی شگفت‌انگیز زندگی می‌کنیم و باوجوداینکه احتمال خیلی زیادی وجود دارد که تنها یک پدیده نادر طبیعی را رصد کرده باشیم اما تصور اینکه ما ازنظر فناوری در مرحله‌ای قرار داریم که شاید بتوانیم اثر یک تمدن پیشرفته را تشخیص دهیم هیجان‌انگیز است.
کسی چه می‌داند شاید روزی که مهم‌ترین کشف تاریخ تمدن بشر در آن رقم بخورد و ما بتوانیم تمدنی هوشمند و فرازمینی را پیدا کنیم درنهایت خیلی دور از دوران ما نباشد.

اسرارآمیزترین ستاره موجود در کهکشان ما

در نیم‌کره‌ی شمالی آسمان بالای کهکشان راه شیری دو صورت فلکی با نام‌های Cygnus و Lyra قرار گرفته‌اند که دست‌مایه‌ی بسیاری داستان‌ها و اشعار در ادبیات یونان قدیم بوده‌اند. بین این دو صورت فلکی ستاره‌ای قرار گرفته که بسیار عجیب و مرموز است.

تلسکوپ کپلر از سال ۲۰۰۹ میلادی به مدت ۴ سال ستاره‌ای را بین دو صورت فلکی تحت نظر گرفت که رفتاری بسیار عجیب از خود به نمایش می‌گذاشت. تابتا بواژیان، دانشجوی فوق‌دکتری در دانشگاه ییل در این باره می‌گوید:

ما هیچ جرمی مانند این ستاره را تا به حال ندیده بودیم. این ستاره واقعا عجیب بود. ما ابتدا تصور کردیم که اشتباهی رخ داده اما همه موارد بدون ایراد بودند.

کپلر به دنبال فراز و نشیب‌های موجود در نورهای منتشر شده از این ستاره بود. کپلر در واقع به طور همزمان بیش از ۱۵۰ هزار ستاره را نیز تحت نظر داشت چرا که این افت‌ها غالبا در اثر عبور لحظه‌ای یک سیاره بوجود می‌آیند. اگر این چشمک‌ها به صورت مداوم به وقوع بپیوندند می‌توان نتیجه گرفت که حاصل از جرمی هستند که در حال چرخش است.

تلسکوپ کپلر از ستاره‌هایی که تحت نظر داشته است مقدار زیادی نور دریافت کرده بود. نور به قدری زیاد بود که تیم علمی کپلر نمی‌توانستند با الگوریتم‌های موجود آن‌ها را پردازش کنند. آن‌ها نیاز به چشم انسان و الگوی ادارکی آن داشتند که حتی امروز نیز بسیاری از الگوریتم‌های آن برای انسان‌ها شناخته شده نیست. منجمان کپلر تصمیم گرفتند تا طرحی با نام Planet Hunters را راه‌اندازی کرده و از علاقمندان و داوطلبان بخواهند تا در خانه‌ی خود الگوهای تابش نور را آزمایش کنند.

در سال ۲۰۱۱ بسیاری از این افراد علاقمند یک ستاره‌ی خاص را شگفت‌انگیز و عجیب و غریب نامیدند. این ستاره‌ الگوی بازتابی خاصی داشت که با سایر ستاره‌های مورد بررسی کپلر تفاوت زیادی داشت.

این الگو نشان می‌داد که اجرام بزرگی در فاصله‌ای نزدیک از این ستاره در حال چرخش به دور آن هستند. این اتفاق اگر ستاره جوان بود، طبیعی جلوه می‌کرد. زمانی که جهان ما بیش از ۴.۵ میلیارد سال قبل بوجود آمد، مقدار زیادی اجرام مختلف به دور خورشید در حال چرخش بودند تا این که جاذبه با گذر زمان این اجرام را در قالب سیاره‌ها و اجرام مختلف نظم داد.

اما این ستاره جوان نبود. ستاره‌های جوان گرد و خاک زیادی در اطراف خود دارند که باعث انتشار مقدار بیشتری امواج مادون قرمز از آن‌ها می‌شود. هیچ اثری از امواج مادون قرمز اضافی از طرف این ستاره نبود.

با این حال مقدار زیادی اجرام آسمانی در حال چرخش به دور این ستاره بودند. این اجرام به قدری بزرگ بودند که جلوی عبور اشعه‌های نور را می‌گرفتند. اجرام اطراف این ستاره باید به تازگی گردش به دور آن را آغاز کرده باشند چرا که اگر غیر از این باشد، اجرام به نحوی ناپدید شده بودند. جاذبه به طور قطع این اجرام را یا به نظم می‌رساند یا جاذبه ستاره باعث بلیعده شدن این اجرام توسط آن می‌شوند.

بواژیان، به تازگی مقاله‌ای در مورد الگوی امواج نوری این ستاره عجیب منتشر کرده است. در این مقاله احتمالات مختلف در مورد این الگوی نامتعارف مورد بررسی قرار گرفته است.

یکی از این احتمالات که اتفاقا محتمل‌ترین آن‌ها نیز هست، گذر ستاره‌ای دیگر از سیستم این جرم مرموز است که می‌تواند دریایی از ستاره‌های دنباله‌دار را به سمت ستاره‌ی مورد بررسی روانه کند. اگر فرض کنیم که به قدر کافی از این ستاره‌های دنباله‌دار موجود باشند می‌توانند این الگوی نامتعارف را ایجاد کنند.

این اتفاق البته بسیار نادر است وباید در بازه‌ی زمانی در حدود چندین صده قبل رخ دهد تا بتواند باعث این پدیده شود. این محدوده زمانی با معیارهای کهکشانی، بسیار کم است.

اما نکته‌ی عجیب این بود که در بین ۱۵۰ هزار ستاره‌ی مورد بررسی کپلر، تنها این ستاره‌ی دارای الگوی عجیب بود. مشخص بود که اتفاق غیرطبیعی رخ داده است.

جیسون رایت، منجمی در دانشگاه پن استیت آمریکا نیز درصدد منتشر کردن الگویی جایگزین برای این رفتار عجیب است. او در مورد این تحقیق خود می‌گوید:

زمانی که بواژیان داده‌ها را به من نشان داد، من بسیار شگفت‌زده شدم. به طور قطع موجودات فرازمینی آخرین گزینه‌ای هستند که به ذهن می‌رسند اما اگر قرار بر وجود تمدنی از این موجودات باشد قطعا این الگو می‌تواند متعلق به آن‌ها باشد.

بواژیان و رایت در حال حاضر در دانشگاه برکلی کالیفرنیا با یکدیگر همکاری می‌کنند تا موفق به توجیه این پدیده شوند. آن‌ها می‌خواهند به سمت این ستاره‌ی غیرمعمول، امواج رادیویی عظیمی را ارسال کنند و ببینند که آیا این امواج را مطابق با فعالیت خود بازتاب می‌دهد یا خیر.

اگر این گروه مقدار قابل توجهی از اموج رادیویی را دریافت کنند به تحلیل آن‌ها خواهند پرداخت تا ببیند که آیا این امواج توسط یک ابزار خاص ارسال شده است یا خیر.

اگر همه‌ چیز به خوبی پیش برود اولین آزمایش در ماه ژانویه و آزمایش بعدی در پاییز آینده به وقوع خواهد پیوست. در این مدت نیز ما باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا فرد یا افرادی از بین این صور فلکی در حال تماشای ما هستند یا خیر.