ذوب‌شدن یخ‌های قطبی عامل اصلی تغییرات آب‌وهوایی در اروپا و آمریکا
گروهی از دانشمندان در تحقیقات اخیر خود به این نتیجه رسیده‌اند که بارش برف‌های گسترده و سرمای شدید و استخوان سوز اخیر در سواحل شرقی ایالات متحده آمریکا و جاری‌شدن سیل در بریتانیا، ارتباطی اساسی با کاهش و ذوب‌شدن سریع لایه‌های یخ در قطب شمال دارد.
یخ‌های قطبی
در حالی که ذوب‌شدن سریع این یخ‌ها نمی‌تواند تنها علت پدیده‌های خاص جوی مثل «اسنوماگدون» (واژه‌ای ترکیبی از اسنو / برف و آرماگدون) در سال ۲۰۰۹، طوفان شن و موج گرمای اروپا باشد، ولی به گفته محققان می‌تواند علت نخست و اصلی این رویدادها به شمار آید.
روزنامه گاردین به نقل از مقاله اخیر منتشر شده پژوهشگران در یک مجله تخصصی نوشت که غرب اروپا و بخش‌های عظیمی از آمریکای شمالی شاهد سرمای بی‌اندازه شدیدی خواهد بود. این اتفاق ناشی از پدیده «گسترش و دامنه‌افزایی قطب شمال» است.
خاستگاه پدیده گسترش قطب شمال نیز به گرم‌شدن نیمکره شمالی کره زمین باز می‌گردد.
به اعتقاد این گروه از دانشمندان، کاهش حجم و ذوب شدن لایه‌های یخ در مناطق قطبی باعث گرم‌ترشدن آب اقیانوس‌ها می‌شود. گرم‌شدن آب اقیانوس‌ها و در نهایت گرم‌شدن جو کره زمین نیز باعث تغییر ارتفاع و پرپیچ و خم شدن مسیر وزش تند بادهایی می‌شود که از قطب شمال می‌آیند. مسیر و شدت این تندبادها شرایط جوی و آب و هوایی نیمکره شمالی زمین را کنترل می‌کنند.
این تندبادها در مسیر خود با برآمدگی‌ها یا خط الرأس‌هایی مواجه‌اند که موجب گسترش و باقی‌ماندن بیشتر این تندبادها در آن منطقه(برآمدگی‌ها) می‌شوند. هر چقدر این برآمدگی‌ها قوی‌تر باشند، تأثیر این تندبادها نیز بیشتر می‌شود.
در چند سال گذشته ما شاهد بروز این پدیده در سواحل شرقی آمریکا، غرب اروپا و آسیای مرکزی بوده‌ایم. این رویداد در برخی نواحی، آب و هوایی غیر منتظره گرم و در برخی نقاط سرمای شدید و افزایش بارش برف به همراه داشته است. به عبارت دیگر با بروز این پدیده با دو آب و هوای متناقض در نیمکره شمالی مواجه می‌شویم. از یک سو گرمای شدید و از سویی دیگر سرمایی سخت.
پروفسور جنیفر فرانسیس، یکی از دانشمندان این پروژه تحقیقاتی می‌نویسد: «زمانی که اختلاف درجه حرارت میان قطب و عرض جغرافیایی شمالی به علت گرم‌شدن کره زمین، کم و کمتر می شود، تعادل آب و هوایی بر هم می‌خورد و اوضاع جوی(خواه سرد یا گرم) تشدید می‌شود. این اتفاق ترکیبی از شرایط طبیعی حاد و گرم‌شدن کره زمین است.»
دانشمندان معتقدند بر اساس پدیده ذوب‌شدن یخ‌های قطب که منحصر به ۲۰ سال گذشته است می‌توان رویدادهای جوی گذشته را تحلیل نمود و همچنین الگویی برای پیش‌بینی شرایط جوی در آینده نیز طراحی کرد.
آنها می‌گویند: «این مظهر جدیدی از گرم‌شدن کره زمین است و اثرات قابل توجهی به دنبال دارد. اثرات اجتماعی مثل مهاجرت، آسیب و خسارت به زیرساخت‌ها، آسیب به منابع کشاورزی و آب از این جمله‌اند.»
اداره هواشناسی آمریکا نیز در گزارش اخیر خود اعلام کرد که افزایش گرما در مناطق قطب شمال، آب و هوای نیمکره شمالی را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد. در گزارش این نهاد قید شده که تحت تأثیر گرمایش مناطق قطبی، شرایط جوی در نیمکره شمالی به شدت تغییر خواهد کرد و باید منتظر وقوع پدیده‌هایی نظیر بارش شدیدتر برف، وزش بادهای گرم و حتی جاری‌شدن سیلاب‌های گسترده بود.
محققان پیش‌بینی می‌کنند طی ۲۰ تا ۲۵ سال آینده دیگر اثری از یخ‌های قطب شمال باقی نماند.
