معرفی رشته مهندسی عمران
مقدمه:
مردم کوچه بازار از این رشته به عنوان راه و ساختمان نام می‌برند و مسئله مسکن در ذهن انسان جای خودش را در رابطه با این رشته به خوبی باز کرده.
این رشته در انگلستان به هر رشته‌ای که کارش آبادانی و تمدن سازی باشد اطلاق می‌شود ولی اکنون دامنه کاری مهندسی عمران محدود‌تر شده چون تخصص‌های گوناگون در کنارش پدیدار گشته اند.
در ایران هر کاری که ، به هر نوعی از سازه‌های ساختمانی و غیر ساختمانی مربوط شود به رشته عمران بر‌می‌گردد. ساختمان سازی، سدسازی، کارهای جاده و مجاری انتقال آب یا فاضلاب همه از این دسته هستند.گرایش راه و ساختمان و گرایش آب و نقشه برداری از گرایش‌های اصلی این رشته مهم به شمار می‌روند.
نام مهندسی عمران از واژه Civil Engineering اقتباس شده.
درسهای رشته :
| ردیف | نام درس |
|---|---|
| ۱ | آب‌های زیرزمینی |
| ۲ | آزمایشگاه روسازی |
| ۳ | آزمایشگاه ژئوتکنیک |
| ۴ | آزمایشگاه فیزیک ۱ |
| ۵ | آزمایشگاه مقاومت مصالح |
| ۶ | آزمایشگاه مکانیک خاک |
| ۷ | آزمایشگاه مکانیک سیالات |
| ۸ | آلودگی هوا و روش‌های کنترل |
| ۹ | آمار و احتمالات مهندسی |
| ۱۰ | اجزاء محدود مقدماتی |
| ۱۱ | استاتیک |
| ۱۲ | اصول مدیریت ساخت |
| ۱۳ | اصول مهندسی بندر |
| ۱۴ | اصول مهندسی پل |
| ۱۵ | اصول مهندسی ترافیک |
| ۱۶ | اصول مهندسی تصفیه آب و فاضلاب |
| ۱۷ | اصول مهندسی تونل |
| ۱۸ | اصول مهندسی زلزله |
| ۱۹ | اصول مهندسی ژئوتکنیک |
| ۲۰ | اصول مهندسی سد |
| ۲۱ | اصول مهندسی فرودگاه |
| ۲۲ | اقتصاد مهندسی |
| ۲۳ | اقتصاد مهندسی و منابع آب |
| ۲۴ | بارگذاری |
| ۲۵ | برنامه نویسی کامپیوتر |
| ۲۶ | بناهای آبی |
| ۲۷ | بهینه‌سازی سازه‌ها |
| ۲۸ | پروژه بتن آرمه |
| ۲۹ | پروژه تخصصی |
| ۳۰ | پروژه راهسازی |
| ۳۱ | پروژه سازه‌های فولادی |
| ۳۲ | تاسیسات مکانیکی و برقی |
| ۳۳ | تحلیل سازه‌ها ۱ |
| ۳۴ | تحلیل سازه‌ها ۲ |
| ۳۵ | تحلیل قابلیت اعتماد سازه‌ها |
| ۳۶ | ترمودینامیک عمومی |
| ۳۷ | ترمیم ساختمانها |
| ۳۸ | ترمیم و نگهداری راه |
| ۳۹ | دینامیک |
| ۴۰ | راه آهن |
| ۴۱ | راهسازی |
| ۴۲ | رسم فنی و نقشه‌کشی ساختمان |
| ۴۳ | روسازی راه |
| ۴۴ | روش‌های اجرایی ساختمان |
| ۴۵ | ریاضی عمومی ۱ |
| ۴۶ | ریاضی عمومی ۲ |
| ۴۷ | زبان تخصصی |
| ۴۸ | زمین‌شناسی مهندسی |
| ۴۹ | سازه‌های بتن آرمه ۱ |
| ۵۰ | سازه‌های بتن آرمه ۲ |
| ۵۱ | سازه‌های بنایی |
| ۵۲ | سازه‌های چوبی |
| ۵۳ | سازه‌های فولادی ۱ |
| ۵۴ | سازه‌های فولادی ۲ |
| ۵۵ | سازه‌های مدفون |
| ۵۶ | سدهای کوتاه |
| ۵۷ | شیمی عمومی |
| ۵۸ | شیمی و میکروبیولوژی اب و فاضلاب |
| ۵۹ | طراحی معماری |
| ۶۰ | فاضلاب صنعتی |
| ۶۱ | فتوگرامتری |
| ۶۲ | فیزیک ۱ |
| ۶۳ | فیزیک ۲ |
| ۶۴ | ماشین آلات راهسازی |
| ۶۵ | ماشین‌آلات ساختمانی |
| ۶۶ | ماشین‌های آبی |
| ۶۷ | مبانی GIS و کاربرد آن در منابع آب |
| ۶۸ | مترو و برآورد پروژه |
| ۶۹ | محاسبات عددی |
| ۷۰ | مصالح ساختمانی |
| ۷۱ | معادلات دیفرانسیل |
| ۷۲ | مقاومت مصالح ۱ |
| ۷۳ | مقاومت مصالح ۲ |
| ۷۴ | مهندسی آب و فاضلاب و پروژه |
| ۷۵ | مهندسی پی |
| ۷۶ | مهندسی ترابری |
| ۷۷ | مهندسی زهکشی |
| ۷۸ | مهندسی سیستم‌ها |
| ۷۹ | مکانیک خاک |
| ۸۰ | مکانیک خاک ۲ |
| ۸۱ | مکانیک سیالات |
| ۸۲ | هیدرولوژی آماری و پروژه |
| ۸۳ | هیدرولوژی مهندسی |
| ۸۴ | هیدرولیک و آزمایشگاه |
| ۸۵ | کارآموزی |
| ۸۶ | کاربرد کامپیوتر در مهندسی عمران |
بازار کار :
زمینههای کاری این رشته شامل سه موضوع زیر است:
الف- طراحی و مشاوره: این زمینه کاری، شامل طرح یا مشورت در طراحی یک پروژه است. همان طور که به نظر می رسد، این نوع زمینه‌کاری به تجربه زیاد و مفید و همچنین به تخصص کافی نیاز دارد و معمولاً این وظیفه بر عهده متخصصین مجرب است. کسی که چنین وظیفه‌ای به عهده می‌گیرد، عمدتاً با کارهای دفتری و کار با نقشه‌های مختلف سروکار خواهد داشت.
ب- پیمانکاری و اجرا: این وظیفه به سختی وظیفه مشاوره نیست و آن تخصص لازم را ندارد یک مجری، طرح و نقشه در نظر گرفته شده برای یک پروژه دریافت می‌کند و فقط وظیفه‌اش این خواهد بود که طرح را به خوبی اجرا کند. البته اکثر مشکلات سازنده‌ای در همین بخش است، چرا که ممکن است نقشه‌های بسیار خوبی طراحی شود و سازه‌ها از نظر طراحی بدون عیب و نقص باشند، اما کار در اجرا به درستی انجام نگیرد. به همین جهت سازه‌های ساخته شده معمولاً بی عیب و نقص است.
ج- نظارت: مهندس ناظر وظیفه دارد از طرف کارفرما ، نظارت بر حسن انجام کارها را بر عهده بگیرد و همچنین وظیفه هماهنگی بین کارها و افراد مختلف را به انجام برساند.
برای آشنائی بیشتر با زمینههای کاری گرایش‌های مهندس عمران به مثال زیر توجه کنید.
در پروژه‌های بزرگ معمولاً یک گروه از مهندسان با گرایش‌ها و سطح تخصص‌های مختلف کار می‌کنند تا پروژه طراحی و اجرا شود. به عنوان مثال، در ساخت یک سد، ابتدا بحث طراحی آن مطرح است. گرایش منابع آب تعیین می‌کند که سد اگر در جایی خاص احداث شود، وضع آب پشت آن چطور خواهد بود و سد کجا احداث شود، بهتر است.
گرایش هیدرولیک و سازه هیدرولیکی، به کمک گرایش سازه، وظیفه طراحی ساختمان این سد را بر عهده دارند. گرایش زلزله، وظیفه ایمنی سازی سد در برابر زلزله و تغییر طرح سازه آن به نحوی که در برابر زلزله مقاوم باشد و گرایش خاک و پی، وظیفه بررسی پی و تکیه‌گاههای سد و میزان دوام آنها را بر عهده دارد و سرانجام در هنگام اجرا، یک نقشه بردار وظیفه اجرای دقیق بخشهای مختلف سد و تعیین محل دقیق احداث آن و مثلاً محل دقیق تکیه‌گاهها و پی‌ها را به عهده دارد. دست آخر، همه این مهندسان به کمک تعداد زیادی از مهندسان رشته‌های دیگر مثل مهندسان مکانیک و برق، کار ساخت بدنه سد و نصب تجهیزات مربوط به آن را به انجام خواهند رسانید.
شایان ذکر است که گرایش های هیدرولیک سازه هیدرولیکی، منابع آب، سازه، زلزله و خاک و پی که در اینجا نام برده شدند، جزء گرایش‌های مهندسی عمران در مقطع کارشناسی ارشد هستند.
