نانوذرات و ادویه چگونه سلولهای سرطانی را میکُشند؟
دانشمندان با هدف قرار دادن نوروبلاستوما، یعنی رایجترین نوع سرطان در نوزادان، به وسیلهی ذرات نانویی که با ترکیبات ادویهی زردچوبه باردار شده بودند، راه بالقوهی جدیدی را برای درمان آن پیدا کردند. زردچوبه اغلب برای افزودن طعم به ادویهی کاری استفاده میشود، اما زردچوبهی شیمیایی موجود در آن، پیشرفت امیدوارکنندهای را در آزمایشهای مربوط به تخریب سلولهای تومور نوروبلاستوما که در برابر سایر داروها مقاوم بودند، نشان داد.
اگر دانشمندان بتوانند کشف کنند که چگونه از آن برای درمان امن و کامل استفاده کنند، در مقایسه با جایگزینهای سنتی از قبیل شیمی درمانی که به ویژه برای کودکان کمسن و سال مهم است، مزیت کمتر سمی بودن و ناخوشایند بودن برای بیماران را بههمراه خواهد داشت. پژوهشگر ارشد، «تامارا جی وستمورلند» از دانشگاه مرکزی فلوریدا، گفت: «نوروبلاستومای پرخطر میتواند در برابر درمان سنتی مقاوم باشد و ممکن است احتمال نجات ضعیف باشد. این تحقیق روش جدیدی را برای درمان این تومور بدون اثر سمی در درمان تهاجمی که نیز میتواند بر سلامت بیمار تاثیر بگذارد، نشان میدهد.»
استفاده از زردچوبه برای مبارزه با سرطان، ایدهی جدیدی نیست، اما وارد کردن مواد شیمیایی در داروها، به دلیل قابلیت حل کم و پایداری ضعیف آن، دشوار است. در طول مطالعه نشان داده شد که ذرات نانوی سدیم اکسید که با زردچوبه باردار شده بودند و با دکستران پوشیده شده بودند، منجر به مرگ سلولهای اساسی در سلولهای نوروبلاستوما شدند و در عین حال تاثیر کمی بر سلولهای سالم داشتند.
حتی بهتر از آن، در برابر آن نوع سلولهایی که معمولاً مقاومترین سلولها در برابر داروهای معمولی بودند، یعنی داروهایی که ژن «MYCN» را تقویت میکنند، ذرات نانو مؤثرتر بود. از آنجایی که معمولاً درمان نوروبلاستوما دشوار است، میتواند آغاز امیدبخشی برای ذرات نانوی زردچوبه باشد. این نوع سرطان معمولاً در نزدیکی کلیهها ریشه میزند و سالیانه جان ۷۰۰ نفر را در ایالات متحده میگیرد که بیشتر آنها زیر پنج سال هستند.
این بیماری نه تنها در برابر داروهای ضدسرطان بسیار مقاوم است، بلکه بعد از درمان موفق هم باعث بروز مشکلات سلامتی، مانند از دست دادن شنوایی و سایر ناتواناییها میشود. همچنین بعد از درمان نیز احتمال بازگشت دارد. اگر بتوانیم رویکرد مؤثری از ذرات نانو را برای مبارزه با نوروبلاستوما توسعه دهیم، گواه بهتری برای احتمال درمان بیماری در کوچکترین مقیاسهای ممکن خواهد بود؛ قبلا نشان داده شده که ذرات نانو به فعال کردن سیستم ایمنی انسان کمک میکنند، مثلاً بهمنظور کمک در مبارزه با سرطان.
سایر تحقیقات با به زور باز کردن مانع غشای خون مغز و همچنین دسترسی به سایر قسمتهایی که داروهای معمولی نمیتوانند به آنجا برسند، نحوهی بهتر هدف قرار دادن تومورها در مغز را بررسی کردهاند. گام بعدی برای محققان این است که ببینند آیا همین تاثیرات مثبت را میتوان در آزمایشهای حیوانات و همچنین آزمایشهای آزمایشگاهی مشاهده کرد یا خیر؟
وستمورلند میگوید: «امیدواریم در آینده بتوانیم از ذرات نانو برای جنبهی شخصی دادن به مراقبت از بیماران و کاهش تاثیرات پس از درمان استفاده کنیم.» این تحقیق در مجلهی Nanoscale منتشر شده است.