آتشفشانها زمین را به گلخانه تبدیل میکنند
تحقیقات نشان میدهد که در گذشتهی زمین، بیشترین تغییرات آب و هوایی طولانیمدت تحت تاثیر فعالیتهای آتشفشانها بوده است. تحلیل تاریخچهی آب و هوایی زمین در ۷۰۰ میلیون سال گذشته، شواهدی از تغییرات آب و هوایی بر اثر تغییر در نشر دیاکسید کربن به داخل هوا را نشان میدهد. نشر گستردهی دیاکسید کربن در زمان حال نیز، اثر مشابهی در پی خواهد داشت.
دانشمندان در دانشگاههای ییل، تگزاس و رایس، پایگاه دادهای از فعالیتهای آتشفشانی در بازهی ۷۲۰ میلیون ساله تهیه کردهاند تا بدین طریق گرمایش و سرمایشهایی که زمین در بازههای زمانی مختلف تجربه کرده است را بررسی کنند. نتایج این مطالعات در نسخهی ۲۲ آوریل مجلهی Science منتشر شده است.
محققین دریافتهاند که در تاریخچهی زمین، آتشفشانهای قارهای که در نواحی تلاقی صفحات تکتونیکی قارهها در زیر اقیانوسها رخ میدهند، بیشترین تأثیر را بر تغییرات طولانیمدت آب و هوا داشتهاند. محققین میگویند که در بازههای زمانی که فعالیتهای آتشفشانی بخاطر شکلگیری قارهها و رشته کوهها افزایش داشته، این فعالیتها موجب سرازیر شدن حجم بالایی دیاکسید کربن به اتمسفر شده و با در نظر گرفتن پدیدهی گازهای گلخانهای، گرمایش زمین اتفاق افتاده است. در صورتی که در بازههای با فعالیت کمتر آتشفشانها، زمین آب و هوای سردتری داشته است.
گروه تحقیقاتی، دادههای مربوط به سن اورانیوم-سرب را برای ۱۲۰،۰۰۰ دانهی زیرکونیم مورد بررسی قرار دادند. این دانههای زیرکونیومی از رسوبات باستانی و جدید مناطق مختلف دنیا جمعآوری شده است. زیرکونیوم نوعی کانیست که طی فعالیتهای آتشفشانی ساخته میشود.
«رایان مککنزی»، دانشجوی فوق دکترای دانشگاه ییل که قبلاً دانشجوی دانشگاه تگزاس در آستین بوده است، به عنوان رهبر گروه محققین میگوید: «ما به دنبال تغییر میزان تولید زیرکونیوم در قارههای مختلف، طی دورههای مختلف زمین بودهایم تا بدین طریق بفهمیم که چگونه این تغییرات با گازهای گلخانهای مرتبط است. در نهایت ما دریافتیم طی بازههای زمانی که بیشترین میزان تولید زیرکونیوم وجود داشته است، زمین در شرایط گلخانهای قرار داشته و زمانهایی که تولید زیرکونیوم بسیار پایین بوده است، شرایط آب و هوایی سرد و یخبندان وجود داشته است.»
«نوح پولانسکی» از همکاران این تحقیق، دانشیار زمینشناسی و فیزیک زمین در دانشگاه ییل میگوید: «مطالعه دربارهی توضیح تغییرات آب و هوای زمین در طولانیمدت، برای بحثهای امروزه در زمینهی تغییرات آب و هوایی بسیار ضروری است. تحقیقات ما نشان داده است که تغییرات طولانیمدت آب و هوا به شدت به تغییرات نشر دیاکسید کربن ارتباط دارد و همچنین قابل ذکر است که افزایش نشر دیاکسید کربن در حال حاضر در ۵۰۰ میلیون سال اخیر بیسابقه بوده است.»
همکاران این تحقیق برایان هورتون، شنون لومیس ودانیل استوکلی از دانشگاه تگزاس در آستین و سین تی لی از دانشگاه رایس بودهاند. بنیاد علوم ملی و برنامهی بورسیهی فوق دکترای فلینت دانشگاه ییل هزینههای مالی این تحقیق را بر عهده داشتهاند.