آیا میتوان زبان بدن را خواند ؟
وقتی حرکات حیوانات همچون پرندگان، خزندگان، ماهیها و نحوه شکار و زندگی گروهی و فردی آنها را میبینیم لذت میبریم. اصولا اکثر اختراعات بشر و یا بهتر است بگوییم تمامی آنها، ملهم از طبیعت و راز بقای حیوانات بوده و هست که اصطلاحا به آن علم بیونیک میگویند.
ما جرثقیل را از بندپایان، هواپیما را از پرندگان، آسمان خراشها را از زنبور عسل، رادارها و دستگاههای صوتی را از خفاش و بسیاری از ابزارهای شکار و دفاع و استتار و بسیاری از داروهای پزشکی و هر آنچه در هنر و موسیقی داریم همه و همه را از ادراکات و الهامات موجود در طبیعت آموختیم. اما آیا از رفتار خود، یعنی وجنات و حرکات خودمان میتوانیم چیزی بیاموزیم؟ ما که همه چیز را از طبیعت گرفتیم چه چیزی را میتوانیم از خودمان و صرفا نوع انسان یاد بگیریم؟ زبان بدن که میتوان آن را از پایه تحقیقات و مطالعات چارلز داروین به طور کلاسیک ردیابی کرد در کتاب expression of the emotions in man and animals. سرآغاز علوم رفتارگرایان و علاقهمندان به مطالعات رفتاری به حساب میآید.
اما آنطور که باید و شاید هنوز اسرار و شگفتیهای آن کشف نشده است. محققان پیشبینی میکنند که در سالهای آتی یک نوع ارتباط غیرکلامی از طریق ارتباط بین مغز انسان با کامپیوتر و سپس ارتباط مغز با مغز در پیش روی انسانها است. اینها فرضهای وسوسهانگیز است که ما هم در آینده سهمی در ادبیات غیرکلامی زبان بدن داشته باشیم، ضمن اینکه نسبت به حقیقت موضوع بیشتر باید حساس باشیم. از آنجا که در قرآن مجید نیز به زبان گوش و چشم و تمامی جوارح انسان اشاره دارد که هر کدام بر اعمال ما گواهی خواهند داد.
البته نتیجهگیری غیر علمی ما را از اهمیت موضوع دور خواهد ساخت. ولی تصورش لذتبخش است که شما روزی قادر به تغییر و ادراک رازهای درونی خود و دیگران شوید و کسی دیگر نتواند جلوی شما دروغ بگوید کما اینکه در حال حاضر بازرسان حرفهای پلیس، فروشندگان حرفهای کالاهای تجاری، مشاوران، مسوولان استخدام، مدیران و هنرپیشههای سینما و تئاتر به کسب مهارت در زبان بدن body language نیاز زیادی دارند و از آن استفاده میکنند. پژوهشگری به نام آلبرت مهرابیان به این نتیجه رسیده است که تاثیر کلی یک پیام ۷ درصد فقط به صورت کلام و ۳۸ درصد صوتی شامل تن صدا، نوسان صدا و دیگر عوامل صوتی و ۵۵ درصد غیرکلامی هستند (کتاب مقدمه زبان بدن – آلن – پیز) در مقالهای در سایت self growth از جان بو ۶۵ درصد ارتباطات، غیرکلامی ذکر شده است. به هر حال بخش زیادی از مجموع عناصر یک پیام، غیرکلامی هستند. در پایان بخش بسیار کوچکی از میلیونها علایمی را که در زبان بدن ما وجود دارد به صورت تیتروار جهت ترغیب خوانندگان عزیز به فراگیری این زبان بینالمللی میآوریم. این قسمت از سایت مذکور تحت عنوان چگونه دروغ آشکار میشود؟ گرفته شده است.
علایم فریب:
حرکات فیزیکی بدن محدود، کند و سفت میشود. دستها و پاها به سمت درون بدن جذب میشوند.
کسی که به شما دروغ میگوید کمتر به چشمهایتان نگاه میکند.
اول کلام بر زبان میآورد، بعد هیجان خود را بروز میدهد مثل اینکه هدیهای میگیرد و بعد میگوید من عاشق آنم و بعد لبخند میزند. به جای آنکه بین کلمات و هیجانات هم زمانی وجود داشته باشد.
دروغگو گاهی از دروغ گفتن مستقیم اجتناب میکند. او به جای جواب به تفسیر و توضیح میپردازد.
دروغگو بیش از حد طبیعی صحبت میکند و به جزییات غیرضروری جهت متقاعد کردن میپردازد.
لحن و صدای دروغگو یکنواخت است ولی در یک حرف راست به بعضی کلمات بیشتر از بقیه کلمات جمله تاکید میشود.
زمانی که میخواهید اقرار بگیرید موضوع را زیرکانه عوض کنید چنانچه شخصی از موضوع دوم استقبال کند و اشارهای به بحث اول نکند، در حقیقت خود را از فشار موضوع اول خلاص کرده است. متوجه باشید همانطوری که کلمات یک جمله به تنهایی ناقل پیام جمله نیستند، در زبان بدن هم مجموعه علایم میتواند پیام اصلی را آشکار نماید. مثل خاراندن سر که یکی از علایم فراموشی یا دروغ، به شمار میرود، ممکن است در اثر عرق کردن یا شوره سر هم باشد البته تا رسیدن به مهارت در این زمینهها راه طولانی و سختی در پیش است. تست زبان بدن که در ذیل آمده آزمون سادهای جهت تشخیص مهارت شما در شناخت روابط بین فردی است. شما کدام جملات را مربوط به انسانهای مسلط میدانید و کدام جملات را مربوط به آدمهای تسلیم شده؟
آزمون:
۱- بالا انداختن شانهها مسلط تسلیم
۲- لمس کردن همسر مسلط تسلیم
۳- لبخند زدن مسلط تسلیم
۴- قطع کردن سخن همسر مسلط تسلیم
۵- زل زدن به زمین مسلط تسلیم
۶- تکان دادن سر به دو طرف مسلط تسلیم
۷- قرار دادن دست روی بدن خود مسلط تسلیم
۸- قرار دادن کف دستها به سمت پایین مسلط تسلیم
۹- خم کردن سر به یک سمت مسلط تسلیم
۱۰- صدای بلند مسلط تسلیم
۱۱- صدای بسیار نرم مسلط تسلیم
۱۲- اشاره با انگشتان به سمت همسر مسلط تسلیم
۱۳- قرار دادن کف دستها به سمت بالا مسلط تسلیم
۱۴- تند حرف زدن مسلط تسلیم
محاسبه امتیازات:
تمام شمارههای فرد “مسلط” و بقیه “تسلیم” هستند.
بر این اساس برای هر سوالی که جواب درست دادهاید به خود یک امتیاز بدهید.
امتیاز ۴ به پایین: شما بسیاری از سرنخهای جسمی را از دست میدهید.
امتیاز ۸-۵: شما درباره حرکات مسلط و تسلیم دیگران درک متوسطی دارید.
امتیاز ۹ به بالا: شما به طور متوسط بیش از دیگران به سرنخهای جسمانی توجه دارید.
توضیحات:
روانشناسان مدتهاست که به علایم و زبان بدن توجه کردهاند و بر آن بودهاند که احساسات درونی دیگران را بخوانند. علم خواندن زبان بدن در اصل ادامه کار این روانشناسهاست. در این زمینه کتابهای متعددی به چاپ رسیده است، با این حال این کتابها همیشه قابل اعتماد نیستند.
اطلاع ما در این زمینه بیشتر ناشی از پژوهشهای دیوید گیونز، انسانشناس و آلبرت شفلن، روانپزشک است. سوالات موجود در آزمون زیر از بررسیهای این دو دانشمند اقتباس شده است. حرکات اشخاص مسلط معمولا به سمت شخص دیگری اشاره دارد. لمس کردن یا خیره شدن به کسی نشانه تسلط است. حرکات تسلیموار اغلب حمایتگرانه هستند، مانند بدن خود را لمس کردن و یا بالا انداختن شانهها. متاسفانه تسلیم بودن را با بیکفایتی یکی دانسته است. اما لزوما این طور نیست. اشخاص سر به زیر اغلب شاد، تعدیل یافته، مولد، و مفید هستند از این گذشته، یک شخص ممکن است همیشه و در برخورد با همه اشخاص تسلیم نباشد. بعضیها با توجه به موقعیت تسلیم و یا مسلط میشوند. نشانه بلوغ و درایت این است که شخص در هر موقعیت با توجه به همان موقعیت رفتار کند.