حقایق جالب درباره خیابان لاله زار

خیابان لاله‌زار یکی از خیابان‌های قدیمی و پرخاطره تهران است که بافت قدیمی آن هنوز هم حفظ‌شده. لاله‌زار درگذشته پر رفت‌وآمد ترین خیابان تهران بود و وجود سینماها و تئاترهای زیاد در این منطقه، محلی مناسب برای گذراندن اوقات فراغت به شمار می‌رفت. خیابان لاله‌زار به‌عنوان یکی از خیابان‌های مرکزی تهران شناخته می‌شود و در اوایل عصر پهلوی به‌عنوان نماد نوگرایی در ایران شناخته می‌شده است.

در این مطلب به سراغ حقایق جالب درباره این خیابان قدیمی رفته‌ایم، با ما همراه باشید:

۱. دستور احداث خیابان لاله‌زار پس از بازگشت ناصرالدین‌شاه از سفر اولش به فرنگ صادر شد.

۲. هدف اصلی ناصرالدین‌شاه این بود تا خیابانی شبیه به خیابان شانزلیزه فرانسه در تهران احداث کند، خیابانی که مردم برای خوش‌گذرانی در آن قدم بگذارند.

۳. ناصرالدین‌شاه دستور داد تا از میان باغ مصفای لاله‌زار خیابانی احداث کنند.

۴. خیابان لاله‌زار اولین خیابانی بود که نام اصناف ساکن در خود را نگرفت، (امیریه، احتشامیه، فرمانیه و…) و به دلیل وجود گل‌های زیاد در مرکز آن، لاله‌زار نام گرفت.

۵. مهدی قلی هدایت (از رجال عصر قاجار و پهلوی) در رابطه با خیابان لاله‌زار و احداث آن چنین می‌گوید:

لاله‌زار باغی بین خیابان لاله‌زار و خیابان اکباتان بود، قسمت شرقی این محوطه باغ‌وحشی بود که امروز به عمارتی تبدیل‌شده است. ناصرالدین‌شاه لاله‌زار را نود هزار تومان فروخت.

۶. لاله زار در دوران پهلوی لاله‌زار به یکی از مراکز اصلی خوش‌گذرانی تبدیل شد و بسیاری از تئاترها، سینماها و صحنه‌های آواز در این محله بود و خواننده‌های محبوبی در این محله به روی صحنه می‌رفتند.

۷. در شروع سلطنت رضاشاه و دوران شهرداری «بوذرجمهری»، لاله‌زار قدیمی به لاله‌زار جدیدی تبدیل شد که در وسط آن چهارراهی به نام «مسیو کنت»، (اولین رئیس پلیس ایران) وجود داشت.

۸. بسیاری از رجال قاجار در لاله‌زار خانه‌های بزرگ داشتند و مظفر فیروز نوه فرمانفرما که از تحصیل در اروپا بازگشت در این خیابان اولین پاساژ به سبک فرنگی را دایر کرد و اولین سینمای روباز مجهز هم در لاله‌زار تأسیس شد.

۹. بعد از اشغال ایران توسط متفقین و سقوط رضاشاه، لاله‌زار که غروب‌ها صد اتومبیل موجود در تهران در آن مانور می‌دادند، سرنوشتی مثل خیابان‌های «شانزه لیزه» پاریس و «باند استریت» لندن پیدا کرد و شلوغی و رفت‌وآمد در آن، این خیابان را به مرکزی برای نمایش زرق‌وبرق تبدیل کرد.

۱۰. خیابان لاله‌زار به محلی برای مشاهده جدیدترین مدهای روز تبدیل شد، جعفر شهری در کتاب تهران قدیم به این موضوع اشاره‌کرده که جدیدترین مدهای روز لباس زنان و مردان در این خیابان مشاهده می‌شد.

۱۱. درگذشته در خیابان لاله‌زار به‌جز سینماها، تئاترها و مراکز تفریحی فروشگاه‌های لباس هم دیده می‌شد ولی امروز در این منطقه وسایل برقی به فروش می‌رسد.

۱۲. سینما لاله (رکس قدیم) یکی از سینماهای محبوب لاله‌زار بود که امروز متروکه است. سینما رکس کار خود را با نمایش فیلم «جایی تو را خواهم یافت» در مهر سال ۱۳۲۴ شروع کرد و در سال ۱۳۷۲ تعطیل شد.

۱۳. تئاتر نصر یکی از تئاترهای قدیمی ایران، واقع در خیابان لاله‌زار است که در عصر قاجار افتتاح‌ شده و امروز به‌عنوان یک اثر ملی ثبت‌ شده است. امروز شهرداری تهران بازسازی در داخل این تئاتر انجام داده و آن را به موزه تبدیل کرده است.

۱۴. یکی از خانه‌های مهم تاریخی خیابان لاله‌زار، «خانه و باغ اتحادیه» است که یکی از معماری‌های باارزش باقی‌مانده از عصر قاجار است. خانه اتحادیه بین خیابان فردوسی و لاله‌زار قرار دارد و همین موقعیت مهم باعث شده بود تا در عصر پهلوی محل رفت‌وآمدهای میهمانان خارجی شود.

۱۵. اولین فروشگاه بزرگ به سبک اروپایی در خیابان لاله‌زار تأسیس شد، این فروشگاه، «پیرایش» نام داشت.

۱۶. پس از انقلاب نیمی از تئاترها و سینماهای لاله‌زار به حالت نیمه تعطیل درآمد و امروز هم تعدادی انگشت‌شماری از مراکز فرهنگی در این محله قدیمی فعالیت می‌کنند.