رژیم غذایی ژاپنی که مرگ‌ و میر را ۱۵ درصد کاهش داده است

بسیاری از بررسی‌ها نشان داده است که کشور ژاپن در میان کشورهایی که امید به زندگی در آنها بالاست در رده‌ی نخست قرار دارد. این در حالی است که شناسایی و بررسی عوامل مرتبط با طول عمر طبیعتا پیچیده هستند. ولی همه‌ی ما این موضوع را می‌دانیم که رژیم غذایی سالم می‌تواند نقشی اساسی در کمک به افراد برای افزایش طول عمرشان و رسیدن به سال‌های کهن‌سالی داشته باشد.

به تازگی یک بررسی انجام شده و بر مبنای آن گفته می‌شود که راهنمایی‌های تغذیه‌ای و رژیمی معرفی شده توسط دولت ژاپن در سال ۲۰۰۰ به احتمال قوی در افزایش و حفظ سلامتی جامعه‌ی ژاپنی‌ها از آن زمان تا به امروز نقش بسیار موثری ایفا کرده است. در پی معرفی و به‌کارگیری این راهنمایی‌ها نشان داده شده که میزان مرگ ناشی از همه‌ی علل بیماری از جمله مرگ در اثر بیماری‌های قلبی و به ویژه سکته‌ی قلبی کاهش یافته است. در بخشی از گزارش پژوهشگران مرکز ملی سلامت جهانی و پزشکی (NCGHM) در ژاپن چنین آمده است:

یافته‌های ما نشان می‌دهند که مصرف میزان متعادلی از انرژی، غلات، سبزیجات، میوه‌ها، گوشت، ماهی، تخم مرغ‌ها و فراورده‌های سویایی، فراورده‌های لبنی، آجیل و برخی از نوشیدنی‌ها می‌تواند به افزایش طول عمر منجر شده و به این ترتیب خطر مرگ و به ویژه مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی را در جامعه‌ی ژاپن کاهش دهد.

اکنون می‌خواهیم لیست خریدی که به آن اشاره کردیم را اندکی مورد موشکافی قرار دهیم! در این راستا، راهنمای دولت ژاپن که با عنوان «فرفره» یا (spinning top) شناخته می‌شود را بار دیگر مورد آزمایش قرار داده‌اند. گفتنی است که تعبیر فرفره در واقع نوع دیگری از همان بیان هرم غذایی است که در شکل زیر به آن پرداخته شده است. فرفره در سال ۲۰۰۵ منتشر شد و بر اساس بیش از ۲۰۰۰ دستور راهنمایی تشکیل شده بود و توسط وزرات‌خانه‌های بهداشت،کار، اقتصاد و همچنین وزات‌خانه‌های کشاورزی و جنگلداری و شیلات کشور ژاپن توسعه داده شد. این راهنما در شکل زیر آورده شده است.

در یک دوره‌ی غذایی یک روزه، به افراد توصیه می‌شود که غذاهای خود را به صورت زیر انتخاب کنند:

۵ الی ۷ وعده غلات (برنج، نان، رشته و ماکارونی)

۵ الی ۶ وعده سبزیجات

۳ الی ۵ وعده‌ گوشت یا ماهی ( همراه با تخم مرغ و سویا)

۲ وعده شیر یا فراورده‌های لبنی

۲ وعده میوه

در این متن، منظور از هر پیمانه یا وعده (serving) سایزهای کوچکی هستند. برای سبزیجات می‌توان این میزان را حدود ۷۰ گرم برای هر وعده در نظر گرفت که این بیشترین وزن مربوط به یک وعده در موارد بالا است. در بخش بالایی شکل فوق، شما می‌توانید مقادیر زیادی از آب و چای را ببینید که مصرفشان توصیه شده است. مورد دیگری هم که وجود دارد، توصیه‌ی مقدار زیادی از ورزش و فعالیت فیزیکی به صورت مداوم است.

طی بررسی NCGHM که برای یافتن چگونگی تاثیر این توصیه‌ها در دنیای واقعی صورت گرفته بود، پژوهشگران داده‌های مربوط به غذاها و سبک زندگی‌های پرسش‌شوندگان را که شامل بیش از ۳۶،۶۲۴ مرد و ۴۲،۹۲۰ زن می‌شد را جمع‌آوری کردند. سن این افراد در بازه‌ی بین ۴۵ تا ۷۵ سال بود. هیچ کدام از شرکت‌کنندگان سابقه‌ی بیماری سرطان، حمله‌ی قلبی، بیماری قلبی یا آسیب‌های مزمن کبدی نداشتند و به مدت بیش از ۱۵ سال تحت چکاپ‌های مداوم پزشکی قرار گرفته بودند.

پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که مردها و زنانی که به این دستورالعمل‌های راهنمای تغذیه پایبندی بیشتری داشته‌اند، دارای میزان مرگ‌ومیر کمتری به اندازه‌ی ۱۵ درصد کمتر نسبت به سایرین بوده‌اند و این میزان تاخیر در پیری و بیماری‌ها تا مقدار بیش از ۱۵ سال دیرتر نسبت به سایرین بوده است. بر پایه‌ی یافته‌های پژوهشگران، سودمندی‌های محافظت‌کننده‌ی حاصل از این رژیم‌های غذایی در حالت عمده روی کاهش ریسک حمله‌های قلبی متمرکز بوده است.

در حالی که بررسی انجام شده مسلما یک بررسی گسترده و با جامعه‌ی آزمایشی وسیعی بوده است، اما به هر حال مهم است که به خاطر داشته باشیم که پژوهشگران تهیه‌کننده‌ی این گزارش تنها افرادی را مورد بررسی قرار داده‌اند که در کشور ژاپن زندگی‌ می‌کنند و از این رو ما نمی‌توانیم بر پایه‌ی صرف این پژوهش به این نتیجه برسیم که رژیم تغذیه‌ی پیشنهاد شده در این کشور می‌تواند تاثیرات اخیر را به همان اندازه روی مردم سایر سرزمین‌ها بگذارد.

همانطور که گفته شد، دستوالعمل‌های فرفره‌ی ارائه شده در اینجا به طور گسترده‌ای با بسیاری از رژیم‌های پیشنهاد شده در کشورهای غربی و سایر کشورهای دنیا شباهت دارد. اما از همه‌ی این پیشنهادها می‌توان به یک دستور و طرح ساده و در دسترس رسید و آن دستور این است که همیشه به خاطر داشته باشیم که باید سعی کنیم انواع غذاهای مورد استفاده‌ی‌مان را افزایش داده و در عوض از هر نوع خاص مقدار کمتری مصرف کنیم.