ساختارهایی برای پیشگیری از بیماری آلزایمر
محققان تصور میکنند که یافتههای اخیر میتوانند به درمان بخشهای بیمار مغز کمک کنند. بخشهای خاصی از مغز باعث میشوند برخی افراد کمتر در معرض بیماری آلزایمر قرار گیرند. این نتیجهی مطالعهای جدید است که روشهای جدیدی را برای پیشگیری یا کُند کردن روند پیشرفت بیماریهای مخرب حافظه ارائه میدهد.
در این مطالعه، محققان نمونههای مغز بیماران را تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند که وجود ستون فقرات سالم، اتصالات بین نورونها از افرادی که مغزشان دارای پروتئینهای مرتبط با بیماری آلزایمر است در برابر این بیماری محافظت میکند. به گفتهی نویسندگان، یافتههای این مطالعه که اخیرأ در سالنامهی Annals of Neurology منتشر شده، اولین یافتههای مربوط به این نوع مطالعه است. نویسندهی ارشد مطالعه، «جرمی هرسکوویتس» گفت: «یکی از پیشمادههای آلزایمر رشد پروتئینهایی بهنام «آمیلوئید» و «تاو» در مغز است که به آن پاتولوژی آلزایمر میگوییم.» او استادیار دانشگاه آلباما در دانشکدهی پزشکی بیرمنگام، بخش عصبشناسی، است.
هرسکوویتس به خبرگزاریها گفت: «با این حال، آمیلوئید و تاو تقریبأ در بین ۳۰ درصد از جمعیت سالخورده ایجاد میشوند، اما هرگز باعث زوال عقل نمیشوند. مطالعهی ما نشان داده که این افراد در مقایسه با مبتلایان به زوال عقل دارای ستون فقرات «دندریتیک» بزرگتر و بیشتری بودند؛ این امر نشان میدهد که سلامت ستون فقرات نقش عمدهای در شروع بیماری ایفا میکند.»
محققان توضیح میدهند که نورونهایی که سلولهای مغزی هستند بهطور پیوسته ستون فقرات دندریتیک را در پی جستجوی نورونها میفرستند. وقتی بههم متصل میشوند، سیناپسی بین نورونها رخ میدهد. این سیناپس پایه و اساسِ حافظه و یادگیری است.
هرسکوویتس گفت: «مقصر اصلی بیماری آلزایمر از بین رفتن ستون فقرات دندریتیک و در نتیجه از دست رفتن سیناپس است.» وی افزود: «این مسئله باعث میشود توانایی فکر کردن ضعیف شود، بنابراین این فرضیه مطرح میشود که افراد فاقد زوال عقل دارای ستون فقرات دندریتیک سالم هستند و افراد مبتلا به زوال عقل فاقد آن هستند. اما هیچکس تاکنون بررسی نکرده بود که این امر صحت دارد یا خیر؟»
به گفته هرسکوویتس، ستون فقرات دندریتیک سالم میتواند ژنتیکی یا نتیجهی سبک زندگی سالم باشد، مثل رژیم غذایی خوب و ورزش که خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش میدهند. یافتههای جدید هدفی را برای طراحی داروهای محافظتکننده ستون فقرات دندریتیک ارائه میدهند تا بتوان نورونها را بازسازی یا از آسیب به آنها جلوگیری کند.»
وی نتیجه گرفت: «این دادههای حاکی از آن است که بازسازی نورونها امکانپذیر است و از آنجاییکه میتوانیم افزایش آمیلوئید و تاو را در افزایش رشد بیماری آلزایمر بهتر شناسایی کنیم، حتی قبل از شروع علائم بیماری، روزی خواهیم توانست دارویی را برای حفظ سلامت ستون فقرات دندریتیک در پاتولوژی آلزایمر تولید کنیم.»