سرنخ تازه ای از علت بزرگ شدن مغز انسان
محققان می گویند که انسان ممکن است مغز بزرگ خود را تا حدودی مدیون یک “اشتباه تایپی” در کد ژنتیکی باشد. این جهش همچنین در “عموزاده های” تکاملی ما، نئاندرتال ها و دنیسووان ها، هم مشاهده می شود با این حال در نزدیک ترین خویشاوند امروزی ما، شامپانزه، دیده نمی شود.
به گزارش BBC، با تکامل انسان های اولیه، مغز آنها به تدریج بزرگتر و پیچیده تر شد، که می تواند اطلاعات زیادی را نگهداری و پردازش کند. سال گذشته دانشمندان روی یک ژن انسان انگشت گذاشتند که فکر می کنند عامل بزرگ شدن بخش مهمی از مغز به نام نئوکورتکس باشد. به اعتقاد آنها این ژن ۵ یا ۶ میلیون سال قبل، پس از جدا شدن مسیر تکامل انسان از شامپانزه، پدیدار شد.
محققان اکنون یک تغییر کوچک – جهشی نقطه ای – در دی ان ای را شناسایی کرده اند که به نظر می رسد عملکرد این ژن را عوض کرده و جرقه فرآیند گسترش نئوکورتکس را زده باشد. این تغییر احتمالا راه رشد چشمگیر مغز را با افزایش شمار سلول ها در نئوکورتکس باز کرده است. دکتر ویلاند هاتنر از موسسه ماکس پلانک در درسدن آلمان این تحقیقات را هدایت کرده است.
دکتر هاتنر گفت: « یک جهش نقطه ای در یک ژن منحصر به انسان، امکان رشد و نمو آن دسته از سلول های بنیادی را فراهم آورد که عامل بزرگ شدن مغز است. این تغییر که در نقشه ژنتیکی همه انسان ها وجود دارد ظاهرا باعث مزیتی فوق العاده در روند انتخاب طبیعی شد.»
مشخصات مغز انسان
• وزن متوسط مغز شامپانزه: ۳۸۴ گرم
• وزن متوسط مغز انسان امروزی: ۱۳۵۲ گرم
• مغز انسان امروزی قادر به جمع آوری، ذخیره کرده و پردازش اطلاعات زیاد و تحویل این اطلاعات در یک آن است؛ می تواند مسائل را حل کند و افکار انتزاعی خلق کند و تصویر بسازد
• با این حال مغز بزرگ انرژی زیادی مصرف می کند و تولد را مشکل تر می کند
منبع: موزه اسمیتسونین
اجداد انسان بین دو تا شش میلیون سال قبل شروع به راه رفتن عمودی و استفاده از ابزارهای ساده کردند. در این دوره طولانی، اندازه مغز آنها به تدریج بیشتر شد. آنها در اطراف جهان پراکنده و با محیط های متفاوت و تازه روبرو شدند. از ۸۰۰ هزار سال قبل به این سو اندازه مغز انسان باز هم شروع به رشد کرد که راز بقای این موجود در جهانی درحال دگرگونی بود.
با این حال هنوز سوال های زیادی در مورد چگونگی بزرگ شدن مغز انسان وجود دارد. ممکن است که پیدایش این ژن یکی از تغییرات فراوان ژنتیکی بوده باشد که انسان را تبدیل به موجودی هوشمند با توانایی اندیشیدن کرد. جزئیات بیشتر این پژوهش در نشریه “Science Advances” منتشر شده است.
سایت علمی بیگ بنگ / منبع: BBC