نادیده گرفتن دیاکسیدکربن در مدلهای آب و هوایی چه عواقبی دارد؟
دانشمندان علوم آب و هوایی به طور فزآیندهای خواستار مدلهای آب و هوایی هستند که بیشتر بر میزان دیاکسیدکربن هوا و کمتر بر درجهی حرارت تمرکز کنند. در طی مطالعهی جدیدی، محققان دانشگاه اگزتر، به این نتیجه دست یافتند که گرم شدن سیارهی زمین میتواند به دلیل افزایش دیاکسیدکربن باشد.
مدلهای فعلی نه تنها این واقعیت را نادیده میگیرند، بلکه نویسندگان این تحقیق معتقد هستند که آنها تاثیرات بیشمار دیاکسیدکربن را بر روی حیات در نظر نمیگیرند. از آنجایی که مدلهای فعلی برای توصیف غلظت دیاکسیدکربن در آینده از اطلاعات بسیار محدودی استفاده میکنند، تاثیر این گاز بر روی گیاهان و حیوانات در پیشبینیها نادیده گرفته میشود.
«ریچارد بتس»، پژوهشگر دانشگاه اگزتر، در نشستی خبری گفت: «افزایش غلظت دیاکسیدکربن باعث افزایش رشد بسیاری از گونههای گیاهی شده است و این امر سبب افزایش مراتع سبز وسیع گردیده، اما آرایش اکوسیستمها نیز تغییر یافته است و برخی از گونهها بهتر از دیگران عمل میکنند. گونههای درختی بزرگ در حال رشد، میتوانند نسبت به رقبای خود سریعتر رشد کنند.»
سطح بالای دیاکسیدکربن میتواند سبب شود که گیاهان از آب کمتری استفاده کنند و لذا میتواند تاثیر خشکسالی بر اکوسیستمهای محلی را کاهش دهد. وی افزود: «این عوامل به طور بالقوه برداشت محصول را افزایش داده و احتمالاً به تعدیل برخی از تاثیرات منفی تغییرات آب و هوایی کمک میکنند؛ اگر چه حتی اگر چنین اتفاقی بیفتد، ارزش غذایی محصولات به عمل آمده در نتیجهی وجود دیاکسیدکربن اضافی در آنها کاهش خواهد یافت. افزایش دیاکسیدکربن باعث اسیدی شدن اقیانوسها میشود و به مرجانها و برخی گونههای پلانکتونها آسیب میرساند.»
تحقیق جدید، تهدید گرمایش جهانی را نیز دست کم نمیگیرد؛ در واقع مطالعات اخیر نشان دادهاند که افزایش سطح دیاکسیدکربن ممکن است بسیاری از تهدیدهای جدی را برای محیطزیست ایجاد کند، حتی اگر میزان گرمایش در سطح ثابتی باقی بماند. آخرین مقالهای که اخیراً در مجلهی Nature Climate Change طبیعی منتشر شد، نشان میدهد که افزایش سطح دیاکسیدکربن احتمالاً دارای اثری ترکیبی است.
اما جزئیات این تاثیرات ترکیبی کشف نخواهند شد، مگر اینکه دانشمندان علوم زمینشناسی توجه بیشتری را به تاثیر افزایش سطح دیاکسیدکربن در سیستمهای بیولوژیکی معطوف بدارند. بتس در ادامهی سخنانش گفت: «برای دریافت تصویر کاملی از این امر، ما باید اثرات دیگر دیاکسیدکربن و نیز افزایش دما را مد نظر قرار دهیم.»
بتس و شرکای تحقیقاتیاش هنوز برای برآورد اثرات سطوح مختلف دیاکسیدکربن در فرآیندهای بیولوژیکی تلاشی نکردهاند. در واقع هدف آنها نشان دادن این امر بود که طیف وسیعتری از مقادیر دیاکسیدکربن با سناریوهای مختلف گرم شدن سیارهی زمین سازگار هستند.
بتس در پایان سخنانش بیان داشت: «به جای محاسبهی احتمالی مقدار خاصی از گرمایش زمین، در صورت دو برابر شدن دیاکسیدکربن، ما احتمال افزایش دیاکسیدکربن را برای سطح خاصی از گرمایش زمین محاسبه کردیم. این کار به ما اجازه میدهد تا با در نظر گرفتن این امر که دیاکسیدکربن تنها مورد در حال تغییر است، محدودهی غلظت دیاکسیدکربن را در زمانی که گرمایش جهانی از سطوح خاصی عبور میکند، تخمین بزنیم.»