نحوه خیساندن حبوبات و مدت زمان لازم برای آن
نحوه خیساندن حبوبات
حبوبات خشک یکی از مغذیترین موادی است که در دسترس بیشتر افراد است. پیش از پختن حبوبات خشک، باید آنها را خیس کنید. ولی بعضی افراد به دلیل نفخی که حبوبات دارند نمی توانند از این مواد استفاده کنند روشی برای گرفتن نفخ حبوبات وجود دارد که همان خیس کردن آنها پیش از پختن هست.
روش صحیح خیساندن حبوبات
حبوبات یکی از مهمترین منابع تامین پروتئین، فیبر، آهن، منگنز، فولات، منیزیم و آنتی اکسیدان هستند که استفاده از آنها مکررا از طرف پزشکان و کارشناسان تغذیه توصیه شده است. هر کدام از حبوبات به نوع خود برای بدن موثر هستند و نمی توان آنها از برنامه غذایی حذف کرد. حبوبات بهترین جایگزین برای افرادی است که به هر علتی منع مصرف گوشت دارند و میتوانند پروتئین مورد نیاز بدنشان را با استفاده از حبوبات تامین کنند.
ولی حبوبات اگر به درستی تهیه و طبخ نشوند، باعث نفخ و درنهایت دل درد و دل پیچه خواهند شد. بهترین راه برای این مشکل این است که پیش از پخت حبوبات نفخ آن گرفته شود که این کار از راه خیساندن حبوبات انجام میگیرد. برای خیلی ها این سوال وجود دارد که هر کدام از انواع حبوبات را باید چه اندازه و چه مدت زمانی خیساند. ما در ادامه به این سوال پاسخ داده ایم.
حبوبات را آبکشی کنید
ابتدا حبوبات را پس از تمیز کردن در یک صافی یا آبکش بریزید و زیر آب سرد از شیر آب بشویید. همان طور که حبوبات زیر آب سرد هستند، دستان خود را از لابه لای آنها برده تا اطمینان پیدا کنید که همه حبوبات به خوبی آبکشی شدهاند.
شیوه های خیساندن حبوبات
خیساندن سریع
در این شیوه، حبوبات را در آب ریخته و برای ۵ دقیقه با حرارت بالا و برای ۵ دقیقه با حرارت ملایم بجوشانید. آنگاه حبوبات را در همین آب برای یک ساعت بخسیانید. این به معنی پخته شدن حبوبات نیست بلکه تقریبا معادل ٨-١٠ ساعت خیساندن حبوبات است و باید پس از یک ساعت حبوبات را به صورت کامل بپزید.
استفاده از فلاسک چای
در این شیوه می توانید حبوبات را در فلاسک ریخته و بر روی آن، آب جوشیده بریزید و برای یک شب در آن بخیسانید. به این ترتیب مدت زمان پخت حبوبات هم کمتر می شود.
خیساندن طولانی
در این روش حبوبات را باید بشویید و برای مدت زمان حداقل هشت ساعت در آب خیساند. خیلی بهتر خواهد بود که آنها را به مدت یک شب در آب بخیسانید. با این حال، اگر آنها را به مدت بیش از ۱۲ ساعت گذاشته خیس بخورند، ممکن است بافت و مزه خود را از دست بدهند.
مطمئن شوید که آب کافی برای خیساندن لوبیاها در ظرف باشد به صورتی که تمام مدت خیس خوردن، آب روی حبوبات را گرفته باشد. این کار خیلی اهمیت دارد به این علت که حبوبات با جذب آب بزرگتر شده در نتیجه سطح آب پایین میآید. پیش از پخت خیسانده شده، آبی که به منظور خیساندن مورد استفاده قرار داده بودید را خالی کنید.
مدت زمان خیساندن انواع حبوبات
شیوه های خیساندن حبوبات با هم یکی است؛ ولی زمان خیساندن حبوبات و پخت آنها با هم فرق دارد. برای همین باید این محصولات را به طور اصولی بخیسانید تا زمان پخت هر کدام از آنها به حداقل برسد.
لوبیا چشم بلبلی را با استفاده از شیوه های خیساندن حبوبات برای ۱۰ تا ۱۲ بخیسانید و آنگاه برای ۵۰ دقیقه بپزید.
لوبیا سفید و قرمز هم باید برای ۱۰ تا ۱۲ ساعت خیس بخورند و در مدت ۵۰ تا ۹۰ دقیقه می پزند.
ماش و نخود را هم باید با استفاده از شیوه های خیساندن حبوبات تا ۱۰ ساعت بخیسانید. برای پخت آنها هم به ۵۰ تا ۹۰ دقیقه زمان احتیاج است.
لوبیا چیتی و نخود سبز خشک ۸ ساعت تا دوازده ساعت باید خیس شوند و در آب بمانند فقط چندبار آب آنها عوض شود اما زمان پخت آنها با هم تفاوت دارند لوبیا چیتی ۹۰ دقیقه و نخود سبز ۹۰ دقیقه باید پخته شوند.
سویا باید ۱۰ الی ۱۲ ساعت خیسانده شود و زمان پخت آن ۲ ساعت است ساعت ابتدا با حرارت بالا و ساعت دوم با حرارت پایین و ملایم.
لپه و عدس و دال عدس احتیاج به خیساندن ندارد و زمان پخت آنها به ترتیب ۴۵ و ۴۰ و ۳۰ دقیقه است.
اختلالات گوارشی
حبوبات به دلیل وجود مقدار بسیاری از قندهای غیرقابل جذب و مواد سمی، زمان استفاده، امکان دارد ایجاد اختلالات گوارشی به خصوص نفخ شکم کند.
این قندها در روده کوچک هضم نمی شوند؛ چون آنزیم مناسب آن وجود ندارد. پس آنها هضم نمیشود و وارد روده بزرگ می شود، جایی که باکتریهای تخمیرکننده باعث تولید گاز می شود و همین طور باعث عوارضی مانند: اسهال، دل آشوب و دل درد می شود.
زمان خیساندن و شستشوی حبوبات، سموم محلول در دانه های آنها خارج می شود، بنابر این باید:
ابتدا پختن آنها در مقدار آب کافی و خارج ساختن آب، پیش از استفاده با دقت انجام گیرد.
سپس خیس کردن دانه در آب سرد برای همه طول شب انجام شود. به طور کلی خیساندن حبوبات پیش از پخت، باعث کاهش اختلالات گوارشی در زمان هضم می شود.
گرفتن نفخ حبوبات با خیار
حبوبات را به همراه آب، داخل قابلمه بریزید. یک عدد خیار را از وسط به دونیم تقسیم کنید و بگذارید هنگامی که آب جوش آمد و قدری بعد، خیار داخل آب بماند.
زمانی که خیار حالت پخته شد، پیش از اینکه لِه شود، آن را با کمک کفگیر از قابلمه خارج کنید. با این شیوه خیار همه نفخ حبوبات را به خودش میگیرد.
گرفتن نفخ حبوبات با جوش شیرین
یک راهکار ساده دیگر استفاده از جوش شیرین است. به اندازه یک نوک انگشت جوش شیرین را به حبوبات در حال پخت بیفزایید. این کار سبب نرمتر شدن حبوبات میشود که به خصوص برای لوبیا و نخودهای کهنه مفید خواهد بود. البته استفاده از جوش شیرین را نسبت به شیوه های دیگر کمتر پیشنهاد میکنیم.
گرفتن نفخ حبوبات با هویج
زمان پخت به حبوبات خود هویج، پیاز، رزماری و کرفس بیفزایید. این مواد نفخ حبوبات را به خودشان میگیرد. بعد از پخت غذا هویج و بقیه مواد را از غذا در آورید.