ویژگیهای خوشههای کهکشانی از دید هابل
این تصویر زیبا بخشی از کیهان ما را در فواصل بسیار زیاد نشان میدهد. این تصویر را تلسکوپ فضایی هابل متعلق به سازمان فضایی ناسا و سازمان فضایی اروپا، ثبت کرده است. این تصویر خوشهای کهشکانی با نام «PLCK G308.3-20.2» را نشان میدهد که شامل هزاران کهکشان با اَشکال، اندازهها و عمرهای متفاوتی هستند که مجموع آنها ساختاری هزاران بار بزرگترین از کهکشان راهشیری را تشکیل میدهد.
در گذشته، اینطور تصور میشد که چنین خوشههای کهکشانی، بزرگترین ساختار کیهان هستند، اما در دههی ۱۹۸۰ میلادی و با کشف تودههایی فشرده که دهها خوشه و گروه کهکشانی را شامل میشدند و صدها میلیون سال نوری گستردگی داشتند و بهروی آنها نام «اَبَرخوشههای کهکشانی» را گذاشتند، این تصور تغییر اساسی کرد. اما به دلیل اینکه گرانشی بین خوشههای یک اَبَرخوشهی کهکشانی برای کنار هم نگه داشتن آنها وجود ندارد، آنها را بهعنوان ساختار یکپارچه در نظر نمیگیرند و همچنان خوشههای کهکشانی بهعنوان بزرگترین ساختارهای یکپارچهی تحت گرانش هم به رسمیت شناخته میشوند.
یکی از جالبترین ویژگیهای خوشههای کهکشانی، فضای میانکهکشانی است که مستقل از فضای داخلی کهکشانها است. درجه حرارت بالا در این فضای میانکهکشانی، توسط ساختارهای کوچکتری در خوشه ایجاد میشود و دارای میزان بالایی از تشعشعات اشعهی ایکس است. با این حال، بیشترین شکل ماده در این خوشهها مادهی تاریک است. بر خلاف پلاسما، مادهی تاریک از پروتون، نوترون و الکترون ساخته نمیشود. هرچند مادهی تاریک تا بهحال به صورت مستقیم مشاهده نشده است، اما طبق قویترین نظریهها، بیش از ۸۰ درصد از جهان ما را تشکیل میدهد.
این تصویر از خوشهی کهکشانی PLCK G308.3-20.2 توسط دوربینهای پیشرفتهی ACS و WFC3 هابل گرفته شده است و بخشی از پروژهای بزرگتر بوده است که هدفش یافتن کهکشانهای دوردست در کیهان است. همهی این اکتشافات با ابزار کنونی فناوریهای فضایی است، اما در آینده و با بهرهبرداری از تلسکوپ بسیار قوی جیمز وب، پنجرهای جدید به دنیای اکتشافات کیهانی باز خواهد شد.