پوسیدگی ریشه درختان میوه

باغداران عزیز شاید اطلاع داشته باشید که استان اصفهان یکی از مناطق مهم میوه خیز کشور است و به و گلابی این استان از دیر زمان شهرت زیادی دارد. برابر آمار موحود سطح کشت انواع درختان میوه در استان اصفهان بالغ بر ۵۵۰۰۰ هکتار می باشد. یکی از بیماری های مهم درختان میوه در اکثر نواحی میوه خیز کشور، پوسیدگی ریشه است که شما باغداران گرامی اصفهان به آن بیماری خوره می گویید. بیماری تقریبا به ریشه تمام درختان حمله کرده و در ایران حدود ۴۰ نوع درخت میزبان دارد. چون خزانه و نهال های میوه بیشتر مورد ابتلا این بیماری قرار می گیرند بنابراین مهم ترین عامل انتقال، نهال آلوده می باشد.

نشانه های بیماری:

درختان مبتلا در هر سن و سالی که باشند نهایتا خشک شده و چنانچه با بیل خاک اطراف طوقه عقب زده شود، کپک سفید و خاکستری رنگی در سطح پوست طوقه و ریشه دیده می شود که همان عامل بیماری است. ریشه های نازک و فرعی زودتر فاسد شده و نهال ها و درختان مبتلا را راحت تر از خاک می توان بیرون کشید.

تصویر زیر رشته های خاکستری رنگ قارچ روی طوقه را نشان می دهد.

تصویر زیر مپسلیوم یا رشته های لوله لامپایی قارچ رزلینیا را نشان می دهد.

عامل بیماری:

عامل این پوسیدگی، قارچی است که ما در اصطلاح علمی به آن قارچ رزلینیا ( Rosellinia necatrix ) می گوییم. رشته های این قارچ ابتدا به صورت سفید رنگ در سطح ریشه ظاهر شده و به تدریج خاکستری رنگ و تیره می شود و اگر آن ها را زیر میکروسکوپ قرار دهیم به شکل لوله لامپائی دیده می شوند. این رشته ها در خاک رشد و پیشرفت نموده و خود را از درختان مبتلا به درختان سالم می رسانند. تصویر زیر درخت گلابی مبتلا که برگ های آن خزان و میوه ها هنوز روی آن باقی مانده است.

مبارزه:

• نهال مورد نیاز را از خزانه های سالم که مخصوصا به گواهی کارشناسان حفظ نباتات و ترویج رسیده باشد بایستی تهیه نمود.
• احتیاطا نهال های خریداری شده را قبل از کاشت بایستی ضدعفونی نمود. بدین ترتیب که به صورت دسته های ۲۰ – ۵۰ تایی در آورد و ریشه آن ها به مدت ۱۰ دقیقه در داخل یک بشکه نیمه پر از محلول زیر قرار داد: قارچ کش توپسین یا بنو میل ۳۰۰ گرم، خاک نرم ۱۰ کیلوگرم، پهن الک شده ۵ کیلوگرم و آب ۱۰۰ لیتر.
• نهال ها را نباید در جای اصلی عمیق کاشت و از زیر خاک رفتن تدریجی طوقه و پیوند جدا بایستی خودداری کرد.
• آبیاری درختان بایستی به صورت نشتی انجام گیرد و آب پای طوقه را نگیرد.
• از آبیاری بیش از حد باغ باید اجتناب نمود.
• چنان چه تک درختی در باغ، مبتلا به بیماری پوسیدگی شود، توصیه می گردد درخت مزبور با ریشه و مقداری خاک اطراف آن از باغ خارج و در محل آن مقدار ۲۰ – ۴۰ گرم سم بنومیل یا توپسین ریختع شود. ضمنا لازم است برای جلوگیری از ابتلا ۴ درخت مجاور درخت مرده از یکی از سموم مذکور به مقدار ۲۰ – ۵۰ گرم به پای ریشه هر درخت ریخت و سپس آبیاری نمود.