کشف دو سیاره جدید در فضای نامُساعد «خوشههای ستارهای»
به گزارش روزنامه «لس آنجلس تایمز»، نتایج کشف یاد شده که در نشریه «نیچر» به چاپ رسیده، همچنین حاکی از آن است که سامانههای سیارهای احتمالاً مقاومتر و پرتعدادتر از آن چیزی باشند که تا کنون به آن معروف شده بودند.
ستاره شناسان مدتها بر این باور بودند که مجموعه اخترهای موسوم به «خوشههای ستارهای» محیطهایی بسیار نامساعد برای ادامه حیات سیارهها به شمار میروند و احتمال باقی ماندن یک سیاره در چنین فضایی نزدیک به محال است. ویلیام ولش، ستاره شناس از دانشگاه سن دیه گو در یادداشتی با اشاره به کشف یاد شده مینویسد که افزون بر این باور، تا کنون «تنها چهار سیاره» در کل کیهان در چنین محیطهایی کشف شده و همه آنها از جهت اندازه مشابه سیاره مشتری یا حتی بزرگتر بودهاند.
اینک دانشمندان با بررسی دادههای دریافتی از تلسکوپ کپلر به این نتیجه رسیدهاند که خوشه ستارهایِ باز موسوم به «ان جی سی ۶۸۱۱» – که هزاران سال نوری از صورت فلکی ماکیان فاصله دارد- دو سیاره با ابعاد دو برابر و سه برابرِ زمین را در خود جای داده است. آقای ولش در ادامه یادداشت خود مینویسد این دو سیاره با مطالعه ۳۷۷ ستاره در خوشههای ستارهای یافته شدهاند که برای چنین فضایی آمار خوبی به شمار میرود.
خوشههای ستارهای محل تولد ستارههای جدید هستند، ستارهها با فشرده شدن ابرهای بزرگ گاز و غبار در فضا به وجود میآیند، به این ترتیب که نخست ستارههای جوان و درخشان در هالهای از گاز و مه مولکولی اولیه خود پدید آمده و رفته رفته غُبارِ اطراف ستاره حلقهای را پیرامون آن تشکیل میدهد، فرایندی مشابه که در زمانهای دور برای خورشید ما نیز اتفاق افتاد، و در نهایت با به بهم پیوستن اجزای این حلقه هشت سیاره دورِ خورشید شکل گرفتند.
باید توجه داشت که آن دسته از ستارههایی که در فضاهای خوشه ستاره ای قرار دارند، به دلیل تاثیر نیروی گرانش ستارههای مجاور، بادهای ستارهای و پرتوی فرابنفش موجود در محیط به سختی میتوانند حلقههای گازی شکننده اطراف خود را حفظ کنند؛ – چه رسد به آنکه به مرحله ایجاد سیاره برسند. علاوه بر این موارد، بخش زیادی از حلقه گازی اطراف ستاره ها توسط «ابَر نو اَختَرها»، یا انفجارهای ناشی از ستاره های در حال مرگِ موجود در خوشه، از بین میروند.
اینک دانشمندان میگویند بعید نیست که سامانههای سیارهای پیرامون ستارهها بسیار پرشمارتر از آن چیزی باشد که تاکنون باور داشتند. ویلیام ولش تصریح میکند: «شکل گیری سیارهها فرایندی قوی است – طبیعت دوست دارد که سامانههای سیارهای بیافریند، و بسیاری از آنها بعد از تولد به حیات خود ادامه میدهند».