کشف متراکمترین کهکشان نزدیک به زمین
منجمان با استفاده تلسکوپ فضایی هابل، رصدخانه اشعه ایکس چاندارا و تلسکوپهای زمینی پرجمعیتترین کهکشان جهان را کشف کردهاند. کوتوله کهکشان فوق فشردهای به نام M60-UCD1 ممکن است متراکمترین کهکشان نزدیک به زمین باشد که توسط تعداد فوقالعادهای از ستارگان اشغال شده است.
این کهکشان به منجمان سرنخهایی در خصوص گذشته مرموز آن و نقشش در زنجیره تکاملی کهکشانی ارائه میدهد.گفته میشود، M60-UCD1، ده میلیارد سال قدمت دارد و نزدیک به کهکشان بیضوی عظیم NGC 4649 قرار گرفته (که M60 نیز خوانده میشود) و ۵۴ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد.
این جرم کیهانی شفافترین کهکشان از این دست است و عظیمترین کهکشانی است که وزن آن ۲۰۰ میلیون برابر خورشید بوده و مبتنی بر مشاهدات تلسکوپ ۱۰ متری Keck در هاوایی است.
آنچه M60-UCD1 را قابلتوجه میکند، این است که حدود نیمی از این جرم در شعاع فقط ۸۰ سال نوری یافت میشود و تراکم ستارگان آن حدود ۱۵ هزار برابر ناحیه پیرامون زمین در کهکشان راه شیری است. این بدین معناست که ستارگان آن ۲۵ برابر نزدیکتر به یکدیگر هستند.
به گفته جی استرادر از دانشگاه ایالتی میشیگان و رهبر ارشد این مطالعه، سفرکردن از یک ستاره به ستاره دیگر در M60-UCD1 بسیار آسانتر از کهشکان راه شیری است، اما با استفاده از فناوریهای حاضر صدها سال طول میکشد.
تلسکوپ چندآینهای ۶٫۵ متری در آریزونا برای مطالعه میزان عناصر سنگینتر از هیدروژن و هلیم در ستارگان موجود در کهکشان مزبور به کار میرود و ارزشهای ارائهشده آن به خورشید بسیار شبیه هستند.
به گفته آنیل ست از دانشگاه اوتا و یکی از حاضرین در این مطالعه، فراوانی عناصر سنگین در کهکشان، محیطی نابارور را برای سیارهها و حتی شکلگیری حیات ایجاد میکند.
جنبه دیگر M60-UCD1 حضور یک منبع اشعه ایکس شفاف در مرکزش است که در دادههای چاندرا آشکارسازی شد و توضیح این منبع، سیاهچاله عظیمی است که وزن آن حدود ۱۰ میلیون برابر جرم خورشید است.
منجمان در تحقیقاتشان به دنبال یافتن این موضوع بودند که آیا M60-UCD1 به عنوان خوشههای ستارهای متولد شده یا هنگامی که ستارگان از آن جدا شدند، فشردهتر شده است.
سیاهچالههای عظیم در خوشههای ستارگان یافت نمیشود، بنابراین چنانچه منبع اشعه ایکس به دلیل وجود یک سیاهچاله عظیم باشد، باید احتمالا از تصادم بین M60-UCD1 و یک یا تعداد بیشتری از کهشکانهای مجاور به وجود آمده باشد.
جرم بزرگ و فراوانی عناصر سنگینتر از هیدروژن و هلیم نیز در این تئوری نقش دارند که کهکشان موردبحث بقایای کهکشان بزرگتری است.به گفته دانکن فوربس از دانشگاه سوینبورن استرالیا، تقریبا تمامی ستارگان از بخش خارجی آنچه زمانی کهکشان بزرگتری بوده، جدا شدند.این امر هستههای بسیار متراکم کهکشان سابق و یک سیاهچاله بسیار عظیم را بر جای میگذارد.
با این حال، چنانچه این جداشدن رخ میداد، کهکشان مزبور اساسا ۵۰ تا ۲۰۰ برابر بزرگتر از اکنون و جرم سیاهچاله نیز نسبت به جرم اصلی کهکشان مانند جرم کهکشان راه شیری و بسیاری دیگر از کهکشانها میبود. این جدایی باید زمانهای پیش رخ داده باشد و کهکشان ممکن است پس از میلیاردها سال به اندازه کنونی رسیده باشد.
جزئیات این مطالعه در The Astrophysical Journal Letters منتشر شد.
منبع : messagetoeagle