ﻋﻤﻮﺯﺍﺩﻩﻫﺎﯼ ﻋﺠﯿﺐ ﻭ ﻏﺮﯾﺒﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ : زنبور ها!
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﯾﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﺪﯾﺪ، ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ ﻭ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻇﺎﻫﺮﯼ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﯾﻦ ﺩﻭ ﺣﺸﺮﻩ ﻋﻤﻮﺯﺍﺩﻩ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .
ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎﯼ ﺟﺪﯾﺪ ﺣﺎﮐﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ ﻧﺰﺩﯾﮏﺗﺮﯾﻦ ﺧﻮﯾﺸﺎﻭﻧﺪﺍﻥ ﺯﻧﺪﻩ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ « Apoidea » ﯾﺎ « ﺯﻧﺒﻮﺭﻭﺍﺭﺍﻥ » ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﺴﻞ ﻭ ﺑﻌﻀﯽ ﺍﺯ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﺷﮑﺎﺭﯼ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ .
ﻃﺒﻖ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻫﺎﯼ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﺪﯾﺪ، ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺑﺰﺭﮒ « ﺯﻧﺒﻮﺭﻭﺍﺭﺍﻥ » ﺩﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻓﺮﻋﯽ ﺍﺯ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﺷﮑﺎﺭﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﻞ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻫﺰﺍﺭ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﻭ « ﮔﺮﻭﻩ ﺧﻮﺍﻫﺮ » ﯾﺎ ﻧﺰﺩﯾﮏﺗﺮﯾﻦ ﺧﻮﯾﺸﺎﻭﻧﺪ، ﺑﻪ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﺴﻞ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﯽﺷﻮﺩ . ﺯﻧﺒﻮﺭ ﻋﺴﻞ ﻧﯿﺰ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ۲۰ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻮﻉ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ .
ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﭘﮋﻭﻫﺶ، ﺍﺯ ﺭﻭﺵ ﻧﻮﯾﻦ ﺗﻮﺍﻟﯽ DNA ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﻋﻤﯿﻖﺗﺮﯼ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪﯼ ﺷﺪﻩ ﻣﯿﺎﻥ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﺷﮑﺎﺭﯼ، ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﺴﻞ ﻭ ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ . ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺍﯾﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﺎﺳﺘﮕﺎﻩ ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ ﻭ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﮐﺸﻒ ﮐﻨﻨﺪ .
ﺑﺮﺍﯾﺎﻥ ﺩﺍﻧﻔﻮﺙ، ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺣﺸﺮﻩﺷﻨﺎﺳﯽ، ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ : « ﺗﺎﮐﻨﻮﻥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺯﯾﺎﺩﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﺍﯾﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺣﺎﻻ ﺑﺎ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﯿﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺗﻮﺍﻟﯽ DNA ، ﮔﺴﺘﺮﻩ ﺁﻧﺎﻟﯿﺰﻫﺎ ﺭﺷﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ . ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﯿﻢ ﺍﺯ ﻫﺰﺍﺭ ﮊﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﯿﻢ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﯽ ﮐﻪ ۱۰ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺗﻨﻬﺎ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﮐﻤﯽ ﮊﻥ ﺑﻮﺩﯾﻢ » .
ﺍﯾﻦ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﺪ ﮐﻪ ﻭﻗﺘﯽ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﺴﻞ ﺍﻭﻟﯿﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺷﮑﺎﺭ ﺣﺸﺮﺍﺕ ﺩﯾﮕﺮ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺍﺯ ﮔﺮﺩﻩﻫﺎﯼ ﮔﻞ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ، ﺩﺭ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﺷﮑﺎﺭﯼ ( ﮔﺮﻭﻩ ﺧﻮﺍﻫﺮ ) ، ﺗﻌﺪﺍﺩ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﺯﻧﺒﻮﺭ ﻋﺴﻞ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺭﺷﺪ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺪﯾﺪﺍﺭ ﺷﺪﻧﺪ .
ﺩﺍﻧﻔﻮﺭﺙ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ : « ﺗﻐﯿﯿﺮﺍﺕ ﺍﺯ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺷﮑﺎﺭﭼﯽﮔﺮﺍﻧﻪ ﺩﺭ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﺷﮑﺎﺭﯼ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺭﻭﯼ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺑﻪ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺍﺯ ﮔﺮﺩﻩ ﮔﻞﻫﺎ ﺩﺭ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﺴﻞ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﯾﺶ ﺩﻩ ﺑﺮﺍﺑﺮﯼ ﺩﺭ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ ﺍﯾﻦ ﺣﺸﺮﺍﺕ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ . ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎﯼ ﻣﺎ ﺣﺎﮐﯽ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺳﺒﮏ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺩﺭ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﺴﻞ ﻭ ﮔﯿﺎﻫﺨﻮﺍﺭ ﺷﺪﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﯿﺎﺭ ﺑﺰﺭﮔﯽ ﺩﺭ ﺗﻨﻮﻉ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎ ﺭﻭﯼ ﺯﻣﯿﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ » .
ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ ﻧﯿﺰ ﻭﯾﮋﮔﯽﻫﺎﯼ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺴﯿﺎﺭﯼ ﺑﺎ ﺍﻗﻮﺍﻡ « ﺯﻧﺒﻮﺭﻭﺍﺭﺍﻥ » ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ : ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ ﻭ ﺍﮐﺜﺮ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎ ﻻﻧﻪ ﻣﯽﺳﺎﺯﻧﺪ؛ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺟﻤﻊﮐﻦ ﻣﺤﻞ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﻫﺴﺘﻨﺪ ( ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﯼ ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻻﻧﻪ ﺑﺎﺯﻣﯽﮔﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻌﻤﯿﺮ ﮐﻨﻨﺪ ) ؛ ﻭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﺯ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﻣﻮﺭﭼﻪ ﻭ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ۱۰ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎﯼ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎ ﻓﺮﻡﻫﺎﯼ ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﻮﺩﻥ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﯽﺩﻫﻨﺪ .
ﺩﺍﻧﻔﻮﺭﺕ ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﮐﺮﺩ : « ﻣﻤﮑﻦ ﺍﺳﺖ ﻻﻧﻪ ﺳﺎﺧﺘﻦ، ﺁﺫﻭﻗﻪ ﺟﻤﻊ ﮐﺮﺩﻥ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻤﮕﯽ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﯾﮏ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﺭ ﮐﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﮐﺎﺭ ﮐﻨﻨﺪ؛ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪﻩ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﯼ ﺍﺯ ﺻﻔﺎﺕ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺣﺸﺮﺍﺕ ﻏﺎﻟﺐ ﺩﺭ ﺯﯾﺴﺘﮕﺎﻩﻫﺎﯼ ﺧﺎﮐﯽ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎ ﺍﻣﮑﺎﻥ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺣﺸﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﮔﺮﺩﻩ ﺍﻓﺸﺎﻧﯽ ﮔﯿﺎﻫﺎﻥ ﮔﻠﺪﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﺪ » .
ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﮐﺎﻭﺷﮕﺮﻫﺎﯾﯽ ﺭﺍ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺨﺸﯽ ﺍﺯ ﮊﻧﻮﻡ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﺷﮑﺎﺭﯼ، ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﺴﻞ ﻭ ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﭘﯿﺪﺍ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺣﯿﻦ ﺗﮑﺎﻣﻞ ﺣﻔﻆ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ( ﺗﻮﺍﻟﯽﻫﺎﯼ DNA ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﯾﺎ ﯾﮑﺴﺎﻥ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ) .
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺍﯾﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ، ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ DNA ﺭﺍ ﻣﺮﺗﺐﺳﺎﺯﯼ ﮐﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﯾﻦ ﻧﻮﺍﺣﯽ ﻣﺮﮐﺰﯼ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺤﻠﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻨﻮﻉ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ . ﺑﺎ ﻫﻢ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﮐﺮﺩﻥ ﺍﯾﻦ ﮊﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﮔﺸﺘﻦ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ، ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ ﻣﯿﺎﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻮﺭﭼﻪﻫﺎ، ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﺷﮑﺎﺭﯼ ﻭ ﺯﻧﺒﻮﺭﻫﺎﯼ ﻋﺴﻞ ﺭﺍ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﻨﺪ .