ام ار ای MRI

ام ار ای MRI را می توان انقلابی در عرصه تصویربرداری پزشکی اعلام کرد. قدرت ام ار ای MRI در نمایش بسیاری از اعضا و بافت‌های بدن، تمایل استفاده از آن را در تشخیص بسیاری از بیماری ها افزایش داده است. ام ار ای MRI نسبت به روش های تشخیصی دیگر گرانتر و دقیقتر می باشد اما دلیلی بر کنارگذاشتن روش های تشخیصی دیگر نمی باشد.

ام ار ای (Magnetic Resonance Imaging (MRI یا روش تصویربرداری با تشدید مغناطیسی یکی از روش های پیشرفته تصویربرداری پزشکی است. ام ار ای MRI یک روش تصویربرداری دقیق و پرقدرت برای تشخیص مشکلات و بیماری های بافت های بدن است.

امواج مورد استفاده در ام ار ای MRI از جنس امواج رادیویی و مغناطیسی بوده که ضرری برای بدن ندارند. این روش تصویربرداری دردناک نیست.

در ام ار ای MRI ابتدا بیمار در یک میدان مغناطیسی قوی قرار گرفته و سپس امواج رادیویی به سوی او تابیده می شوند. بافت های بدن در جواب به این تابش، امواج رادیویی دیگری را از خود ساطع می کنند.

با دریافت این امواج رادیویی که از بدن بیمار ساطع می شود و تحلیل این امواج توسط یک کامپیوتر پرقدرت، تصاویری بر روی مانیتور دستگاه ایجاد می شود که سطح مقاطعی از اندام مورد نظر را نشان می دهد.

تفاوت ام ار ای MRI با سی تی اسکن CT Scan

در ام ار ای از امواج بی خطر رادیویی مغناطیسی برای مشاهده بافت های بدن استفاده می کنند در حالی که برای انجام سی تی اسکن از اشعه بسیار خطرناک و سرطان زا ایکس استفاده میشود. در ام ار ای تصاویر بافت های نرم مانند غضروف، تاندون، لیگامان، عصب و رگ ها بسیار واضح و دقیق دیده می شوند و این روش تصویربرداری برای تشخیص بیماری های این بافت ها مفید است. در سی تی اسکن، کالبد بدن به صورت لایه‌به‌لایه اسکن می‌شود و بدین ترتیب بخش‌های درونی بدن نیز برای پزشکان قابل رؤیت می‌گردد.

نکاتی که قبل از رفتن به ام ار ای MRI باید بدانید

دستگاه ام ار ای معمولا به شکل یک اطاقک کوچک است که تونلی در درون آن وجود دارد. تختی در جلوی این تونل قرار دارد که میتواند به درون آن حرکت کند.

برای انجام ام ار ای بیمار روی تخت دراز میکشد و سپس به داخل تونل میرود. در مدت انجام تصویربرداری تخت بیمار در داخل تونل حرکت میکند. مدت تصویربرداری با ام ار ای طولانی تر از سی تی اسکن است. این مدت معمولا بین ۴۵-۱۵ دقیقه است. گاهی ممکن است این مدت تا یک ساعت هم طول بکشد. بیمار در مدت کار کردن دستگاه باید آرام و بیحرکت باشد. حرکت بیمار موجب میشود تا تصویر بدست آمده محو و غیر دقیق باشد.

در حین انجام ام ار ای بیمار میتواند به راحتی تنفس کند. البته ممکن است در لحظاتی تکنیسن از بیمار بخواهد تا چند لحظه نفس خود را نگه دارد.

در حین انجام ام ار ای ممکن است صداهای بلندی از دستگاه شنیده شود که طبیعی است و نباید موجب نگرانی بیمار شود. ممکن است قبل از انجام ام ار ای بر روی گوش های بیمار گوشی گذاشته شود تا صدای کمتری به گوش وی برسد.

شما در اطاق ام ار ای تنها هستید ولی تکنیسین ام ار ای شما را میبیند و صدای شما را میشنود. پس هر گاه نیاز به کمک داشتید با وی صحبت کنید.

اجسام زیر نیاید به داخل اطاق ام ار ای MRI بیایند:

– پول یا کارت اعتباری

– اجسام الکترونیک مانند تلفن همراه

– سمعک

– ساعت یا جواهرات

– کلید، سکه و یا قلم

– گیره های مو

– لباس هایی که حاوی دکمه، گیره، قلاب، زیپ و یا نخ هایی باشند که در آنها فلز وجود داشته باشد.

– کفش و یا کمریند

– پیس میکر یا ضربان سازها و باتری قلبی

– دفیبریلاتور قلبی

– نورواستیمولاتور کلیپ یا گیره آنوریسم: این ابزارها جهت تحریک و کنترل عضلات اندام‌ها در فلج‌های عضلانی و بیماران قطع نخاع مورد استفاده قرار می‌گیرند.

– کلیپس‌های جراحی (گیره ها)

– پیچ و پلاک یا دیگر اجسام فلزی که برای درمان شکستگی استخوان بکار رفته اند

– وسایل تزریق اتوماتیک دارو

– اجسام فلزی خارجی که قبلا در بدن وارد شده اند بخصوص در چشم – تراشکاران و افرادی که ممکن است به جهت سروکار داشتن با فلزات در چشم‌شان پلیسه‌های فلزی وجود داشته باشد. همچنین رزمندگانی که از قبل در جمجمه یا داخل چشم‌شان ترکش‌های جنگی دارند.

– تاتو

– کاشت حلزون گوش

– گیره فلزی دندان

– بعضی از انواع آی یو دی

– پچ های دارویی حاوی فلز

– پروتزهای فلزی مفصل ران و زانو

– بیماران با وزن بالا ۱۵۰- ۱۴۰ کیلوگرم

برای اطمینان از وارد نشدن اجسام فلزی به اطاق ام ار ای معمولا از بیمار میخواهند تا تمام لباس های خود را خارج کرده و یک دست لباس طبی یک بار مصرف به وی داده تا بر تن کند. سپس بیمار بدون هیچ چیز دیگری وارد اطاق ام ار ای می شود. با این وجود ممکن است به هر دلیلی اشیاء فلزی درون بدن بیمار باشند. پس از هر بیماری که قصد انجام ام ار ای دارد در مورد وجود اجسام زیر در بدن وی از او سوال می شود. اگر بیمار قبلا جراحی شده و از گیره های فلزی بر روی رگ های او استفاده کرده اند انجام ام ار ای برای وی خطرناک است چون گیره فلزی میتواند در میدان مغناطیسی ام ار ای حرکت کند. گلوله های فلزی یا ترکش در بدن بیمار هم میتواند همین مشکل را ایجاد کند. در کسانی که از سمعک استفاده میکنند و یا در کسانی که پیس میکر قلبی دارند امواج مغناطیس ام ار ای میتواند در کارکرد این دستگاه ها ایجاد اختلال کند.

بسیاری از این موارد طی مشاوره با متخصص رادیولوژی قابل حل است. بنابراین سعی کنید تمامی این موارد را به طور کامل مد نظر داشته باشید و آن را به رادیولوژیست مربوطه اطلاع دهید.

ام ار ای برای تشخیص چه بیماری هایی مفید است؟

MRI ممکن است برای کمک به تشخیص این بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد:

– تومورهای درون لگن، شکم و قفسه سینه، اندام‌های تناسلی، کلیه‌ها و مجاری ادراری

– برخی از مشکلات قلبی

– ناهنجاری‌هایی که کبد، کیسه صفرا، مجرای صفراوی و لوزالمعده را درگیر می‌کنند.

– برای تشخیص علت درد لگنی، که ممکن است ناشی از آندومتریوز، فیبروئید یا آدنومیوز باشد.

– ناهنجاری‌هایی که بر رحم اثر می‌گذارند.

– سرطان پستان

انواع ام ار ای MRI

موارد کاربرد ام ار ای MRI بسیار زیاد است که در این جا فقط چند نمونه ذکر می شود:

۱- ام ار ای مغز و نخاع

ام ار ای در بررسی مغز، نخاع، چشم، گوش و بسیاری از دیگر اعضای موجود در ناحیه سر و گردن به کار می رود.

باید یادآور شد که نخستین بار از این روش برای بررسی مغز و نخاع استفاده گردید و ام ار ای به میزان زیادی به یاری متخصصین و جراحان مغز و اعصاب آمد.

از این روش در تشخیص پارگی و جابجایی دیسک های بین مهره ای ستون فقرات، صدمات و تومورهای نخاع، تومورهای مغز، خونریزی ها و به خصوص سکته های مغزی استفاده می شود.

در برخی موارد خاص که تشخیص آن بر عهده پزشک معالج شماست، ممکن است نیاز به استفاده از ماده گادولینیوم جهت تصویربرداری در روش ام ار ای باشد. در این نوع تصویربرداری، تصاویر کاملا تفکیک‌شده‌‌‌‌ای از بخش‌‌‌‌های مختلف مغز گرفته می‌‌‌‌شود و وضعیت بیماران مبتلا به سردرد حمله‌‌‌‌ای و ناگهانی، ضعف و دوبینی با MRI مغز قابل بررسی است.

ام ار ای مغز و نخاع اغلب به منظور کمک به تشخیص موارد زیر بکار می رود:

  • آنوریسم (ضایعات عروقی داخل مغز و نخاع)
  • اختلالات چشم و گوش داخلی
  • مولتیپل اسکلروزیس (ام اس MS)
  • آسیب های نخاعی
  • بررسی عوارض ضربه
  • تومور مغز و نخاع

۲- ام ار ای ستون فقرات

معمولا برای بررسی بیرون‌زدگی یا ورم غیرعادی دیسک،‌ تنگ شدن و ناراحتی کانال میانی ستون مهره‌‌‌‌ها (تنگی کانال نخاع) کاربرد دارد.

از این روش در تشخیص پارگی و جابجایی دیسک‌های بین مهره‌های ستون فقرات، صدمات و تومورهای نخاع، تومورهای مغز، خونریزی‌ها و به خصوص سکته‌های مغزی استفاده می‌شود. در برخی موارد خاص که تشخیص آن بر عهده پزشک معالج شماست، ممکن است نیاز به استفاده از ماده گادولینیوم جهت تصویربرداری در روش M. R. I باشد.

علاوه بر این، این نوع تصویربرداری بهترین شیوه برای بررسی وضعیت آسیب‌‌‌‌ها و مشکلات عودکننده (بازگشت‌کننده) ستون مهره‌‌‌‌ها در بیمارانی است که مورد عمل جراحی ستون مهره‌ها قرار گرفته‌‌‌‌اند.

به عنوان یک اصلی کلی، هرگاه در هر تصویربرداری نیاز به تزریق کنتراست بود، سعی کنید حداقل ۴ ساعت قبل از انجام آزمون ناشتا باشید.

متخصصین گوش و حلق و بینی و چشم نیز در موارد زیادی از MRI استفاده می‌کنند. مثلاً در زمانی کمتر از ۱۵ دقیقه می‌توان تومورهای گوش داخلی را با استفاده از MRI شناسایی کرد.

آمادگی پیش از انجام ام ار ای سر و گردن

  • وقتی در داخل دستگاه قرار گرفتید، کاملا بی‌حرکت باشید.
  • مواد آرایشی پشت پلک‌ها و مژه‌ها را با پنبه خیس یا پاک کننده‌های ویژه به طور کامل پاک نمایید. زیرا مواد آرایشی حاوی فلزاتی مانند ترکیبات آهن، نیکل و مولیبدن هستند که می‌تواند سبب خرابی تصاویر چشم‌ها شود. سرمه نیزی به جهت ترکیبات فلزی اضافی می‌تواند ایجاد مزاحمت نماید.
  • قبل از انجام آزمون، لنزهای تماسی را از چشم خود خارج نمایید.
  • در حین آزمایش مغزی حتی المقدور از پلک زدن سریع و غیرمعمول بپرهیزید.

ام ار ای ستون فقرات به منظور کمک به تشخصی موارد زیر بکار می رود:

  • اختلالات دیسک در ستون فقرات

۳- ام ار ای استخوان و مفاصل

در این نوع تصویربرداری، وضعیت تمام استخوان‌‌‌ ها و مفصل ها، حتی بافت‌‌‌ های نرم به ویژه بخش‌‌‌ های متصل به آنها قابل‌ بررسی است.

وضعیت تاندون‌ها، رباط‌‌‌‌ ها، عضلات، غضروف‌‌‌ ها و آسیب های احتمالی استخوان‌‌‌ ها نیز با این تصویربرداری مورد بررسی قرار می گیرد.

ام ار ای در استخوان ها و مفاصل به منظور کمک به تشخصی موارد زیر بکار می رود:

  • اختلالات مفصل مانند آرتریت
  • ناهنجاری های مشترک ناشی از صدمات
  • عفونت استخوان
  • تومورهای استخوان و بافت نرم

۴- ام ار ای شکم و لگن

معمولا زمانی که استفاده از سی‌‌‌‌تی‌اسکن و اولتراسون پاسخگوی نیاز پزشک برای تشخیص بیماری نباشد، از MRI حفره شکم برای بررسی دقیق وضعیت اندام‌‌‌‌های درونی حفره‌شکم استفاده می‌‌‌‌کنند.

هنوز در بررسی احشاء شکمی توخالی از قبیل معده و روده ها با محدودیت هایی مواجه است زیرا هنوز کنتراست مناسبی که به صورت خوراکی قابل استفاده باشد در دسترس نیست. ولی اطلاعات بافت شناسی که ام ار ای از سایر اعضا داخل شکم در اختیار می‌گذارد از اطلاعاتی که در سی تی اسکن به دست می‌آیند، دقیق‌ترند. به طور کامل در بررسی های معمول MRI در شکم و لگن از تزریق کنتراست استفاده نمی‌شود و اگر در موارد خاص نیز توسط پزشک معالج درخواست شود حتماً با عکس های بدون تزریق کنتراست همراه خواهد بود. زیرا ام ار ای رنگی با تزریق بدون مقایسه با تصاویر بدون تزریق، بخشی از اطلاعات را پوشانده و تفسیر تصاویر را مشکل می‌سازد.

آمادگی پیش از ام ار ای در شکم و لگن

  • ناشتایی کامل از ۶ ساعت قبل و عدم مصرف غذاهای سنگین و چرب از ۴۸ – ۲۴ ساعت قبل توصیه می‌گردد.
  • ۲۴ ساعت پیش از انجام MRI شکم مصرف قرص آهن را قطع کنید، زیرا وجود قرص آهن در معده و روده‌ها سبب افت کیفیت تصاویر می‌شود.
  • در برخی از مراکز در زمان آزمایش خوردن مواد آبکی مانند آب یا مواد روغنی مانند روغن زیتون را جهت نمایش روده ها به بیمار پیشنهاد می نمایند.

۵- ام ار ای قلب و دستگاه گردش خون

امروزه MRI کاربرد وسیعی در بررسی عملکرد قلب و میزان خون‌رسانی عروق کرونر (رگ های تغذیه کننده قلب) پیدا کرده است. انجام MRI قلب، همکاری تنگاتنگی را بین بیمار، متخصص رادیولوژی و متخصص قلب و عروق می طلبد.

MRA ، ام ار ای ویژه دستگاه گردش خون و بررسی وضعیت قلب و رگ‌‌‌‌هاست. رگ‌‌‌ های مرتبط با گردن (کاروتید) و مغز نیز با این نوع MRI بررسی می‌‌‌‌شوند.

برای بررسی وضعیت رگ های محوطه شکم، به ویژه رگ های مرتبط به کلیه ها نیز از MRA استفاده می‌‌‌‌کنند.

آمادگی پیش از انجام ام ار ای قلب

  • داروهای قلبی را که مصرف می‌کنید به همراه داشته باشید.
  • ناشتائی را در صورتیکه نیاز به تصویربرداری با تزریق باشد، رعایت نمایید.
  • کلیه پرونده‌های پزشکی اعم از سوابق بستری در بیمارستان، گزارش اکوکاردیوگرافی، نوار قلب، آنژیوگرافی، گزارش تست ورزش، اعمال جراحی، پرونده بستری در C. C. U را همراه خود بیاورید.
  • در مورد قطع و یا ادامه مصرف داروهای خود پیش از انجام آزمون با متخصص قلب معالج تان مشورت نمایید.

۶- ام ار ای ریه، پستان ها و بافت های نرم قفسه سینه

دقت ام ار ای MRI در بررسی بافت ریه هنوز به دقت سی تی اسکن نرسیده است، هر چند ام ار ای در بررسی ناف ریه ها که محل قرارگیری عروق و نایژه های اصلی است، بهترین روش به حساب می آید. بعلاوه ام ار ای برای بررسی جدار قفسه سینه، میان سینه (مدیاستن) و عروق بزرگ این ناحیه ایده‌ال است.
در بخش جداری قفسه سینه می‌توان از ام ار ای برای بررسی پستان ها هم استفاده نمود. البته هنوز هم علیرغم پیشرفت های مختلف، ماموگرافی در خانم‌های بالای ۳۵ سال حرف اول را می‌زند. با این حال ام ار ای پستان با و بدون تزریق گادولینیوم (با تزریق حتما لازم است) با حذف تصویر بافت های چربی در بررسی تومورهای پستان و تومورهایی که از دیگر نواحی بدن نشات گرفته و به پستان سرایت کرده‌اند، بسیار کمک کننده است. در پستان‌های واجد پروتزهای سیلیکون ام ار ای تصاویر فوق‌العاده دقیقی در اختیار می گذارد.

آمادگی‌ پیش از انجام ام ار ای ریه و سایر بافت های نرم قفسه سینه

  • توصیه میشود از ۴۸ – ۲۴ ساعت قبل از غذاهای سنگین و چرب مصرف نشود.
  • نتایج ماموگرافی و یا سونوگرافی قبلی از پستان‌ها را همراه بیاورید.

۷- ام ار ای مجاری صفراوی (MRCP)

در این روش هیچ وسیله ای وارد بدن نشده و از هیچ ماده حاجبی به صورت تزریقی استفاده نمی شود. با این روش می‌توان کیسه صفرا و مجاری صفراوی را به بهترین وجه ممکن مورد بررسی قرار داد. این روش خصوصا در بررسی ضایعات نسجی از جمله تومورها در اعضا مورد نظر کاربرد دارد.

آمادگی پیش از ام ار ای مجاری صفراوی MRCP

  • نتایج کلیه تصویربرداری‌های قبلی مانند سونوگرافی، سی‌تی‌اسکن و نیز نتایج آزمایشات عملکرد کبد را به متخصص رادیولوژی نشان دهید.
  • طی ۲۴-۱۲ ساعت پیش از انجام تصویربرداری به روش MRCP غذای چرب مثل کرده، تخم‌مرغ، شیرینی و … نخورید تا کیسه صفرا منقبض نشده و خالی نشود.
  • از ۶-۴ ساعت قبل از انجام MRCP کاملاً ناشتا بوده و حتی از خوردن مایعات نیز اجتناب نمایید.

۸- ام ار ای سیستم ادراری MRU

تصویربرداری از سیستم ادراری به دو صورت بدون تزریق (MRU) یا تصویربرداری ساده و با تزریق گادولینیوم (EMRU) از دستگاه ادراری انجام می‌شود. ام ار ای از سیستم ادراری جهت بررسی عملکرد کلیه ها، وضعیت گردش خون کلیه ها و چگونگی ترشح ادرار و همچنین وجود تومورها و انتشار آنها به قسمت های مجاور از طریق مشاهده کلیه ها، حالب و مثانه به کار گرفته می‌شود.

آمادگی پیش از ام ار ای سیستم اداری

  • نتایج آزمایشات خون و ادرار را همراه خود بیاورید.
  • تمام تصویربرداری‌های قبلی از قبیل عکس ساده و یا عکس‌های رنگی کلیه و مجاری ادرار، سونوگرافی، سی تی اسکن، یا اسکن رادیوایزوتوپ را همراه داشته باشید.
  • از ۶ ساعت قبل از مراجعه ناشتا باشید.

برای MRU داروی ادرار آور (مدر) و برای انجام EMRU کنتراست مناسب به شما تزریق خواهد شد. لذا به نکات مربوط به تزریق ماده رنگی که در قسمت های قبل آمده است، دقت نمائید.

۹- ام ار ای در ارتوپدی

ام ار ای به عنوان وسیله بررسی قدرتمندی در سیستم استخوانی عضلانی به کار می‌رود. شاید بتوان بیان نمود که به همان میزان که رادیولوژی ساده برای بررسی استخوان ها لازم است، MRI برای بررسی مفاصل و نسوج نرم و همچنین مغز استخوان جایگاه ویژه‌ای دارد. رادیوگرافی های ساده معمولا شکستی ها را به خوبی نشان می دهند اما برخی شکستگی ها در رادیوگرافی ساده دیده نمی‌شوند ولی به واسطه تورمی که در اثر شکستگی در مغز استخوان و نسوج نرم ایجاد می‌شود، توسط MRI به خوبی قابل شناسایی و بررسی هستند.
به علاوه تومورها، تغییرات ساختمان های داخل مفصلی و انتهای استخوان ها در مجاورت مفاصل با دقت بیشتری در ام ار ای قابل بررسی هستند. سرخرگ ها و سیاهرگ های اندام ها را نیز می توان با MRA تحت بررسی قرار داد. از مزیت های دیگر ام ار ای در ارتوپدی می‌توان به این نکته اشاره نمود که حتی اعضایی که در داخل گچ باشند نیز با MRI قابل بررسی هستند به شرطی که داخل حلقه (COIL) قرار گیرند. حلقه یا کویل دستگاهی است که به دور سر، تنه و اندام‌ها بسته شده و همراه آن بیمار به داخل کانال می‌رود. در واقع وظیفه کویل ارسال امواج دریایی و گرفتن سیگنال ها از اندام مورد نظر و ارسال آن سیگنال ها به پردازش گرها جهت به تصویر کشدن عضو تحت تصویربرداری است.

آمادگی قبل از انجام ام ار ای در اندام ها و مفاصل

  • انجام ام ار ای در زمان خونریزی فعال از اندام ها مناسب نیست. لذا در صورت خونریزی فعال ابتدا باید آن را بند آورد و بعد مبادرت به انجام ام ار ای MRI نمود.
  • اگر اندام باندپیچی شده است و یا از باندهای کشی بر روی مفصل استفاده شده است، باید گیره فلزی باند را قبل از انجام ام ار ای باز کرد.
  • قبل از ورود به اتاق ام ار ای ادرار خود را تخیه نمایید.
  • در صورت داشتن سوند (لوله) ادرار حتماً موضوع را به کارشناس اتاق ام ار ای اطلاع دهید.
  • تا زمانی که هرگونه آتل فلزی به اندام‌های شما وصل است نباید وارد اتاق ام ار ای شوید.
  • رادیوگرافی‌های ساده را برای تفسیر بهتر تصاویر ام ار ای در اختیار رادیولوژیست قرار دهید.

۱۰- ام ار ای در آنژیوگرافی سرخرگ ها و سیاهرگ ها

ام ار ای در آنژیوگرافی سرخرگ ها تحت عنوان MRA و در سیاهرگ ها به صورت MRV شناخته می‌شود. این موضوع خصوصا در بررسی وضعیت انسداد و گرفتگی رگ های مختلف ناحیه سر و گردن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آمادگی پیش از انجام MRA و MRV

  • نتایج داپلر عروقی و عکس‌های قبلی خود را همراه داشته باشید.
  • امکان دارد که از کنتراست تزریقی نیز استفاده شود. لذا حتماً از ۴ ساعت قبل ناشتا بوده، سابقه حساسیت‌های دارویی، غذایی و تنفسی را به پزشک اطلاع دهید.

ام ار ای با تزریق

گاهی جهت تشخیص بهتر نیاز به تزریق وجود دارد که این تزریق به صورت وریدی انجام می شود و داروی مورد استفاده، حاجب یا گادولینیوم نام دارد که بی خطر می باشد. ترکیبات گادولینیوم داروهای گرانی هستند و علت آن کمیاب بودن این عنصر در طبیعت MRI در اندام‌ها، مفاصل و به طور کلی در رشته ارتوپدی نیز دارای قدرت نمایش بالایی است. به بیان دیگر، MRI در تصویربرداری از رباط ها، زردپی ها، عضلات و مغز استخوان منحصر به فرد و بی نظیر است. تشخیص نوع ام ار ای بر عهده پزشک متخصص معالج است. با توجه به تشخیص دکتر و امکانات دستگاه ام ار ای، ممکن است قبل از انجام ام ار ای دارویی به صورت وریدی به بیمار تزریق شود. اگر بیمار به بعضی داروها حساسیت دارد حتما قبل از تزریق دارو باید آن را به اطلاع پرسنل پزشکی حاضر در اطاق ام ار ای برساند. اگر بعد از تزریق بیمار احساس بدحالی کرد باید آن را فورا به پرسنل پزشکی اطلاع دهد.

در مواردی که ام ار ای با تزریق باشد، لازم است هر نوع سابقه حساسیت دارویی و غذایی، نارسایی کلیوی و … را اطلاع دهید. در ضمن بهتر است که حداقل ۴ساعت ناشتا باشید. ام ار ای بدون تزریق برای بانوان باردار ممنوعیتی نداشته و خانم ها در دوران شیردهی بهتر است ۲۴ ساعت پس از تزریق از شیر دادن به فرزندشان خودداری نمایند. اگر دارویی از قبل مصرف می کردید، نیازی به قطع دارو نیست.

  1. ام ار ای شکم و لگن (که غالبا همراه با تزریق انجام می شود): ۶ تا ۸ ساعت ناشتا بوده و از ۲۴ ساعت قبل مواد غذایی سنگین مصرف نکنید
  2. ام آر کلانژیوگرافی (MRCP): 6 تا ۸ ساعت ناشتا باشید و همراه خود یک آب آناناس کوچک جهت افزایش کیفیت تصاویر خود همراه داشته باشد تا مطابق دستور تکنسین میل بفرمایید.
  3. ام آر یوروگرافی (MRU): تهیه سرم نورماسالین
  4. ام آر انتروگرافی(MREntrography): 6 تا ۸ ساعت ناشتایی و تهیه آب معدنی بزرگ و ۶ بسته پودر سوربیتول علاوه بر داروی تزریقی ضروری است.
  5. ام آر ماموگرافی (MRM): با توجه به نیاز به تزریق و همچنین نحوه قرارگیری بیمار در دستگاه (به صورت دَمَر) ۴ ساعت ناشتایی برای عدم ایجاد تهوع لازم می باشد. بهترین زمان برای انجام این سرویس هفته دوم قاعدگی(روز ۸ الی ۱۴) می باشد.
  6. ام آر اس (MRS) پروستات: در صورت انجام بیوپسی لازم است یک ماه از انجام آن گذشته باشد.

تذکر: برای سرویس های روتین شما می توانید به طور عادی غذا میل کنید.

ام ار ای در بارداری

اگر باردار هستید، باید آن را به تکنیسن ام ار ای اطلاع دهید. اگر پزشک به شما MRI در دوران بارداری تجویز کرده باشد لابد نگران هستید که چه اتفاقی افتاده یا چرا چنین تجویزی برایتان داشته است. نگران نباشید. این مطلب به رفع دلواپسی های شما کمک خواهد کرد.

ام ار ای MRI چه نقشی در بارداری دارد؟

محققان توصیه کرده اند برای تشخیص نقص ها و ناهنجاری ای مادرزادی در جنین، در زمان بارداری علاوه بر سونوگرافی، انجام اسکن های ام ار ای MRI دقیق این نواقص را بهتر نشان می دهند. همیشه از امواج فراصوت در سونوگرافی و برای بررسی وضعیت جنین در حال رشد در داخل رحم استفاده می شود اما محققان با مطالعه روی ۵۷۰ زن دریافتند که با استفاده از امواج مغناطیسی اسکن های ام ار ای می توان تشخیص دقیق تری از برخی ناهنجاری های دوران جنینی در زنان باردار داشت. محققان در تلاشند تا این اسکن ها به عنوان روشی همیشگی در زنان باردار مورد استفاده قرار گیرد. زنان باردار در حدود هفته بیستم بارداری، باید مورد بررسی و ام ار ای قرار گیرند. با ام ار ای، در هر هزار بارداری، ۳ مورد ناهنجاری جنینی مشاهده شده است. در صورتی که مغز در دوران جنینی به درستی رشد نکند، ممکن است منجر به سقط جنین یا تولد نوزاد مرده شود. در تصویربرداری معمولی از امواج التراسونیک سونوگرافی برای تصویربرداری از بدن جنین و به منظور تأیید هرگونه تشخیصی استفاده می شود که در ۶۸ درصد موارد تشخیص دقیقی دارد اما ترکیب آن با امواج مغناطیسی ام ار ای، دقت تشخیص را تا ۹۳ درصد افزایش می دهد.

ام ار ای MRI برای زنان باردار خطرناک است؟

نکته مهم در این زمینه آن است که زنان باردار می‌توانند برای آنان آزمایش ام ار ای MRI صورت پذیرد، چون MRI اشعه ندارد و به جنین آنها صدمه وارد نمی‌شود و در این مورد به راحتی بیماری‌های آنان قابل درمان است و جای نگرانی نخواهد داشت.

محققان کانادایی داده های بدست آمده از بیش از ۱.۴ میلیون تولد در اونتاریو کانادا را بین سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۵ بررسی کرده و زنانی که در سه ماهه اول بارداری شان MRI انجام داده بودند را با زنانی که این اسکن را انجام نداده بودند، مقایسه کردند. در این مطالعه مشخص شد انجام ام ار ای MRI در سه ماهه اول بارداری ریسک زایمان جنین مرده، نقایص هنگام تولد یا مرگ نوزاد بلافاصله بعد از زایمان را به همراه ندارد و همچنین موجب افزایش خطر از بین رفتن بینایی، از بین رفتن شنوایی یا سرطان در چهار سال اول زندگی نوزاد نمی شود.محققان معتقدند اسکن ام ار ای MRI برای جنین در دومین یا سومین سه ماهه بارداری مطمئن و ایمن است، اما در مورد ایمنی آن در طول سه ماهه اول بارداری که اندام اصلی و ساختارهای بدن جنین شکل می گیرد،توصیه نمی‌شود ولی نسبت به روش‌هایی مانند رادیولوژی ترجیح دارد. دکتر میشل کرامر، عضو تیم تحقیق، در این باره می گوید: «نگرانی در مورد قرارگیری در معرض امواج مغناطیسی ام ار ای MRI ناشی از این دغدغه و نگرانی است که بافت های جنین بواسطه میادین فرکانس رادیویی MRI داغ می شوند. اگرچه شواهد بدست آمده در مطالعات حیوانی در مورد هرگونه خطر برای جنین در حال رشد بسیار اندک است.»

ام ار ای در نوزادان

در خصوص انجام MRI با تزریق ماده ی حاجب طبق توصیه ی سازمان غذا و داروی آمریکا به دلیل ریسک بالاتر NSF و همچنین بالا بودن نیمه عمر دفع دارو در نوزادان فقط در صورتی که این تزریق مزایای حیاتی برای تشخیص داشته باشد برای افراد زیر دو سال بلامانع است و در غیر این صورت ممنوع می باشد، ولی برای اطفال بالای دو سال بلامانع است. همچنین استفاده از دوتارم به دلیل بایندینگ قوی تر نسبت به سایر داروها بیشتر توصیه می شود.

عوارض ام ار ای MRI

در صورتی که اصول ایمنی رعایت شوند ام ار ای روش تصویربرداری بسیار ایمن و کم خطری است. سالانه حدود ۱۰ میلیون نفر ام ار ای انجام میدهند. انجام ام ار ای کاملا بدون درد است و عارضه کوتاه مدت یا بلند مدت شناخته شده ای ندارد. هنوز عوارض خاصی برای میدان مغناطیسی حاصل از ام آی آر در بدن اعلام نشده است. در صورت ام ار ای با تزریق بهتر است آب بیشتری برای خارج کردن موارد تزریقی از بدن بنوشید.

مواد مصرفی در ام ار ای

گاها نسخ ام ار ای به صورت “با و بدون تزریق” می باشد که لازم به تهیه نسخه زیر می باشد:

تعدادعنوان
۱Gadovist 7.5cc
۱Syringe 20cc
۱Angiocath
۱Extention Tube
۳Water

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *