تصورات و تصدیقات

علم در اولین دسته بندی به حضوری و حصولی تقسیم میشود ولی علم حصولی خود ، دو نوع است اول تصور ، دوم تصدیق که هر کدام به بدیهی (ضروری) و نظری (اکتسابی) تقسیم میشوند ، در مورد واژه بدیهی در منطق قدیم میگفتند که ملاک بدیهی بودن ، ان است که انسان برای بدست اوردن ان نیازی به تفکر و اندیشه نداشته باشد
۱٫تصور : تصور در تعریف ، ادراک شی بصورت ساده بدون صدور حکم است مثل تصور میز ، تصور صندلی ، تصور زمین و…
تصورات دو نوع است بدیهی و نظری
۱_۱: تصور بدیهی ادراکی که بدون تفکر و بصورت بدیهی برای ما روشن است مثل تصور وجود و عدم ، امکان و وجوب یا تصور سیاهی و سفیدی
۱_۲: تصور نظری ادراکی که همراه با تفکر بر ما معلوم میشود یا بعبارتی دستیابی به ان نیازمند مراجعه به معلومات پیشین است مثل تصور جسم که قبل از ان یا مقدم بر ان باید طول و عرض و ارتفاع را متصور شد
(نکته : بحث است میان منطقیون که اصلا ایا ما تصور نظری داریم یا خیر ؟ ملاک بداهت در تصورات چیست ؟ و سوالاتی از این دست …. میتوان گفت منظور منطقیون در گذشته این بوده که تصورات بدیهی تصوراتی هستند که خود بخود معلوم هستند و بسیط هستند مثل سیاهی و سپیدی ولی تصورات نظری ، تصوراتی هستند که معلوم هستند ولی با فکر کردن بدست می ایند و مرکب هستند مثل تصور شهر تهران که هر چند تصوری از ان داریم ولی همه ی اجزای این تصور ، روشن و واضح نیست)
۲٫تصدیق : ادراک شی همراه با صدور حکم درباره ی ان چیز مثلا میگوییم زمین کروی است در واقع اینجا حکم به کروی بودن زمین کردیم

تصدیقات دو نوع است بدیهی و نظری

۲_۱: تصدیق بدیهی قضایایی هستند که بدون تفکر و بصورت بدیهی برای ما معلوم است مثل قضیه ی اجتماع نقیضین محال است یا ۱۲ بزرگتر از ۷ است
۲_۲: تصدیق نظری قضایایی هستند که همراه با تفکر بر ما معلوم میشود مثل قضیه ی زمین کروی است که نیاز به دلیل و برهان تجربی و یا عقلی دارد و خود بخود بر ما معلوم نیست
پس خلاصه اینکه “علم حصولی” به تصور و تصدیق تقسیم میشود و این دو ، هر کدام به بدیهی (ضروری) و نظری (اکتسابی) تقسیم میشوند ، بدیهیات ان هستند که خود بخود معلوم اند و نظری ان است که نیاز به فکر دارد ، تصور بدیهی مثل تصور وجود ، تصور نظری مثل تصور زمین ، تصدیق بدیهی مثل ۴ بزرگتر از ۳ است و تصدیق نظری مثل خورشید بزرگتر از سیاره ی زمین است