در معرض خلا قرار گرفتن با بدن انسان چه می کند؟

 معمولا در داستان های علمی تخیلی فضانورد بدبختی وجود دارد که بدون لوازم مورد نیاز در معرض خلا سرد و بی هوا قرار می گیرد. اگر طرفدار ژانر علمی تخیلی باشید، حتما همچین داستان هایی را دیده و شنیده اید اما مانند بسیاری از موضوعات دیگر، داستان ها و فیلم های سینمایی با حقیقت مطابقت ندارند!

از زمانی که انسان از فضای امن و امان کره ی زمین پا فراتر گذاشته است، موجودات زنده ای – گاهی اتفاقی و گاهی از روی قصد – در معرض خلا قرار گرفته اند. با توجه به این اتفاقات و دانسته های فضایی گذشته، دانشمندان تقریبا به خوبی می دانند وقتی انسان در معرض خلا قرار می گیرد، چه اتفاقی برایش می افتد.

در دهه ی ۶۰ میلادی، پیشرفت تکنولوژی به رویای سفر فضایی انسان زندگی بخشید. از همان ابتدا، مهندسان به زمان زنده ماندن انسان در خلا اهمیت زیادی می دادند. آن ها باید می دانستند که در صورت خرابی سفینه یا لباس فضانوردی، فضانورد چه قدر وقت برای نجات دادن خود دارد. به همین دلیل ناسا مخزن هیپوباریک بزرگی ساخت تا شرایط سخت و خشن فضا را بازسازی کند. عوامل زیادی از جمله دما، فشار و امواج رادیو اکتیو در ساخت این مخزن در نظر گرفته شدند. آزمایش های زیادی روی انسان ها و حیوان ها انجام شدند که به پیشرفت علم در این زمینه کمک های بسیاری کردند.

هنگامی که بدن انسان به طور ناگهانی در معرض خلا قرار می گیرد، چندین اتفاق مختلف همزمان به وقوع می پیوندند که گرچه در ابتدا خطرناک نیستند، اما به سرعت مرگبار می شوند. اولین اتفاقی که می افتد انبساط گاز های موجود در بدن از جمله هوای درون ریه ها به دلیل نبود فشار هوای خارجی است. اگر قربانی هوای درون ریه هایش را تخلیه کند، امیدی برای زنده ماندنش وجود دارد وگرنه در همان ابتدا با متلاشی شدن ریه ها می میرد. ممکن هست همچین بازدم زندگی بخشی صدای بسیار بلندی داشته باشد ولی از آنجا که ماده ای وجود ندارد، صدایی منتقل نمی شود.

در خلا به دلیل نبود فشار هوا، آب به سرعت به بخار تبدیل می شود. به همین علت رطوبت موجود در چشم ها و دهان قربانی به سرعت تبخیر می شود. به دلیل تبخیر آب موجود در ماهیچه های قربانی، بدن فرد شروع به ورم کردن می کند و در عرض چند ثانیه دوبرابر اندازه ی اولیه اش می شود. این ورم کردن ها ممکن است باعث کبودی در بدن فرد بشوند ولی لطمه ای به پوست وارد نمی کنند. به دلیل کاهش فشار، نیتروژن حل شده در خون انسان به شکل حباب درمی آید و سبب ایجاد بیماری تراکم زدایی “Decompression Sicknes” می شود. همچنین قرار گرفتن در معرض امواج فرابنفش خورشید باعث آفتاب سوختگی شدید در بدن فرد می شود. با این که فضا بسیار سرد است، به دلیل نبود ماده ای برای انتقال  گرما، فرد تا سر حد مرگ منجمد نمی شود.

در مدت ۱۰ ثانیه پس قرار گرفتن در معرض خلا قربانی کاملا هوشیار است و حتی ممکن است بتواند جان خود را نجات بدهد، اما زمانی که علائم هیپوکسی یا کمبود اکسیژن بروز می کند دیگر از هوشیاری خبری نیست. بعد از ۱۰ ثانیه فرد بینایی خود را از دست می دهد و نمی تواند درست تصمیم بگیرد، دمای دهان و بینی اش به زیر صفر درجه می رسد و درنهایت رنگ پوستش به آبی تغییر می کند و بیهوش می شود.

در چنین زمانی با این که شخص آبی، ورم کرده، کبود شده و بیهوش است، مغزش هنوز سالم است و قلبش هنوز می  تپد و اگر به او اکسیژن برسانند، به احتمال زیاد به طور کامل بهبود میابد. اما اگر چنین اتفاقی نیفتد، در طول ۹۰ ثانیه ی بعد، فشار خون به مقدار زیادی کاهش میابد، خون شروع به تبخیر شدن می کند و دست آخر قلب می ایستد.

با این که انسان بدون محافظ زیاد در خلا دوام نمی آورد، توانایی ۲ دقیقه زنده ماندن در چنین شرایط سخت و خشنی واقعا تحسین برانگیز است.

منبع : damninteresting