ذوب یخچال پاین‌آیلند، میراثی هشت‌هزارساله

طبق اعلام تیمی از پژوهش‌گران بین‌المللی، ذوب فزاینده‌ دست‌کم یکی از یخچال‌های جنوبگان احتمالاً تا چندین دهه، یا حتی چند قرن دیگر ادامه می‌یابد – آن‌هم از این بابت که این روند، پیشینه‌ای هشت‌هزارساله دارد.

باب فینکل و دایلن رود، از آزمایشگاه ملی لارنس‌لیورمور ایالات متحده، به کمک طیف‌سنج جرمی متعلق به مرکز شتاب‌دهنده‌ی این آزمایشگاه، موفق به تعیین خواص ایزوتوپ‌های رادیواکتیو نهفته در سنگ‌هایی شده‌اند که در نتیجه‌ ذوب شدید یخچال پاین‌آیلند، نه‌تنها حین دو دهه‌ی گذشته، بلکه طی ۸۰۰۰ سال گذشته، پیوسته جابه‌جا می‌شده‌اند. ایزوتوپ‌های مزبور، از نوع بریلیوم-۱۰ هستند که به‌واسطه‌ برخورد پرتوهای کیهانی به سنگ‌های روباز زمین ایجاد می‌شوند و لذا چنانچه سنگ در زیر یخچال مدفون بوده باشد، غلظت کمتری در آن دارند. به‌گفته این دانشمندان، آهنگ ذوب یخچال نامبرده، طی دهه‌ها و سده‌های گذشته، به‌طور متوسط افزون بر ۹۰ سانتیمتر بر سال بوده است.

به‌گفته رود، این تحقیقات نشان داده که “روند ذوب یخچال پاین‌آیلند، با آهنگی که طی دو دهه‌ گذشته داشته، گرچه نادر است، اما بی‌سابقه نیست. در حال حاضر، ذوب فزاینده‌ زبانه‌های یخی، که از گرمای آب اقیانوس ناشی می‌شود، می‌تواند همچنان تا چندین و چند دهه یا حتی چند سده‌ آینده ادامه یابد و به عقب‌نشینی خط ساحلی بیانجامد”.

در خلال سالیان ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷، روند ذوب یخچال پاین‌آیلند، هرساله از ۱۲۰ تا بعضاً ۶۰۰ سانتیمتر متغیر بوده؛ و به زعم پژوهش‌گران، این روند احتمالاً به رشد فزاینده‌ دمای آب اقیانوس‌ در زیر این زبانه‌ بزرگ یخی مربوط می‌شود. ذوبی که مطابق گزارش رسمی منتشر شده توسط این پژوهش‌گران، “منجر به رشد قابل توجه ارتفاع سطح آب دریا در حوالی زبانه‌ یخی شرق جنوبگان شده است”. زبانه‌های یخی، ساختارهای عظیم‌الجثه‌ای از یخ، و به‌نوعی شبیه شبه‌جزیره‌‌های شناورند که از یک‌طرف به خشکی وصل‌اند و از سه طرف، و نیز از پایین، به اقیانوس. ذوب زبانه‌ یخی پاین‌آیلند، شامل ۲۵ درصد از فقدان سراسری یخچال‌های جنوبگان می‌شود و در مجموع می‌تواند ارتفاع آب‌های زمین را ۱۰ میلیمتر افزایش دهد.

گزارش این تحقیق، که می‌تواند حاوی رهنمودهای مهمی در خصوص الگوها و همچنین دوره‌ی ذوب یخچال‌های جنوبگان، و نیز تحولات اقلیم سراسری زمین باشد، در شماره ۲۰ فوریه نشریه Science Express منتشر شده است.