رویای جاودانگی همیشه در سراسر تاریخ فرهنگ و تمدن نفوذ داشته و از افسانه های یونان باستان که خدایان جاودان در آن ها نقش اصلی را داشتند تا جستجوی کیمیاگران برای اکسیر حیات یا چشمه جوانی همه موید این آرزو هستند. از پشت سر گذاردن قرن بیستم شانزده سال می گذرد و علم بشر تاثیر معنی داری در افزایش عمر انسان داشته، از کاهش مرگ و میر نوزادان گرفته و واکسیناسیون موثر کودکان تا روش های کاهش بیماری ها و درمان و افزایش سطح بهداشت همه موجب شده تا بر اساس آمار مرکز کنترل بیماری ها در آمریکا نزدیک به سه دهه به طول عمر متوسط انسان نسبت به قرن پیش افزوده شود. اما در قرن بیست و یکم مهندسی ژنتیک و شاخه جوان سازی در علم پزشکی ما را به چه آینده ای خواهند برد؟

۱ – در کشفی که نوامبر سال ۲۰۱۱در نشریه جهانی «نیچر» منتشر شد، محققان توانسته بودند با چندین مرتبه خارج کردن نوع خاصی از سلول های موجود در بدن موش ها که فرسوده شده بودند، جلوی پیرچشمی، چروکیدگی پوست و از دست دادن عضلات را در موش های پیر بگیرند. پژوهشگر این پروژه درن بیکر از کالج مایو کلینیک در مینه سوتا گفته: «ما از همان ابتدا که موش ها جوان بودند به محض این که سلول های موسوم به سِنهِ سِنت می خواستند تجمع کنند آن ها را خارج می کردیم و تاثیری بسیار عظیم مشاهده کردیم.»

اگر کنجکاو هستید که سلول های سنه سنت چه هستند، احتمالاً به حوزه ای از علم پزشکی به نام فیزیولوژی سلولی علاقه مندید. در توضیح، مایلم خیلی کلی بدانید که سلول های سنه سنت نوعی یا وضعیتی عجیب در طول عمر برخی سلول های بدن هستند. این سلول ها در زمان فعالیت و جوانی خودشان، به جامعه سلولی اطراف خود، هر جا که باشند بسیار کمک می کنند و نقش خدمات رسانی مهمی دارند. آخر سر که پیر می شوند و نشانه های فرسودگی در آن ها بروز می کند می توانند موجب سرطان شوند برای همین بدن اساساً آن ها را «خاموش می کند». (باز این که چطور و با چه مکانیزمی خاموش می کند را علم «فیزیولوژی» و در این داستان، فیزیولوژی سلولی توضیح می دهد.) وقتی در پستانداران سلول ها خاموش می شوند، چه موش چه انسان، یکی از دو مسیر را طی می کنند: یا کلاً متلاشی می شوند یا به حالتِ «سنه سنت» در می آیند.

عجیب یا غیر منتظره، ولی واقعیت این است که آن دسته از سنه سنت هایی که متلاشی نمی شوند، شروع به تولید و پمپاژ یک نوع پروتئین غیر عادی به فضای اطراف می کنند که سیگنالی به سلول های دیگر مخابره می کند. پیامی که این پروتئین به سلول های اطراف مخابره می کند تاثیر بسیار عجیبی روی آن ها دارد و موجب می شود سلول های دریافت کننده این پیام، شروع به پیر شدن یا نشان دادن عوارض مربوط به پیری کنند. (در واقع مکانیزم پیری در بعد سلولی را برایتان توضیح دادم.)

۲- دومین راهی که تا امروز علم قرن بیست و یکم پیدا کرده گرسنگی کشیدن است. در پژوهشی که در ژورنال بسیار معتبر تغذیه در ژانویه ۲۰۰۹ منتشر شد نشان داده شده بود موش هایی که گرسنگی داده شده بودند بیشتر عمر کردند. آزمایش های متعدد دیگری هم همین یافته را تایید کردند.

۳- داشتن مادر و پدر سالم سومین نکته در این رابطه است. فکر می کنم جزو بدیهیات باشد که اگر پدر و مادر شما ژن های سرطان زا داشته باشند، شانس انتقال آن به شما بسیار بالا تر از سایر افراد خواهد بود.

۴- سخت کوشی و محطاط بودن؛ بر اساس پژوهشی که بر روی بیش از ۱۵۰۰ کودک از دهه بیست میلادی قرن گذشته تا زمان مرگشان انجام شد، افراد سخت کوش و محطاط طولانی ترین عمر ها را داشتند. تحلیل طول عمر این گروه از کودکان در مارس۲۰۱۱ در کتاب «پروژه امید  به زندگی» منتشر گردید. این پژوهش نشاد داد کودکان محطاط و دارای تعقل و قابل اتکا، به طور متوسط از خطر ها پرهیز می کردند و سر انجام وارد رابطه های پایدار می شدند که این امر تقویت کننده عمده ای برای سلامت، خوشبختی و طول عمر می باشد.

شخصیت های درستکار و سخت کوش به طور متوسط دو تا سه سال طول عمر طولانی تر دارند که معادل با ۲۰تا ۳۰ درصد کاهش خطر مرگ زودرس می باشد.

۵- کوتوله های اکوادر جهشی ژنی دارند که آن ها را در مقابل سرطان و دیابت مقاوم کرده است. بنا بر این تلاش کنید یک کوتوله ی اکوادری باشید.

۶- از مجردی اجتناب کنید. مطالعات کتاب «پروژه امید به زندگی» نشان داده افرادی که متاهل شده و مانده اند۷۰ سالگی را پشت سر گذاشتند. اما کمتر از یک سوم مردانی که طلاق گرفته بودند به این سن رسیدند.

۷- ژن ها و پروتئین های مناسب داشته باشید. در پژوهشی که در ۲۰۱۱انجام شده و در ژورنال انجمن مطالعات پیری آمریکا در آگوست همان سال چاپ شده، مشخص شد افرادی که صد سالگی را پشت سر می گذارند سبک زندگی شان به همان اندازه افراد دیگر ناسالم است برای مثال خانمی ۱۰۷ ساله که از سوژه های این پژوهش بود به مدت بیش از ۹۰  سال سیگار می کشید. در این پژوهش و پژوهش های بسیار دیگر، ثابت شده طول عمر توسط پروتئین ها و ژن های خاص تعیین می گردد.