تاثیرات منفی فشار روحی بر قلب

فشار روحی (استرس)، یک واکنش جسمانی و غیر ارادی نسبت به خطر یا یک خواسته می باشد. تعریف انجمن پزشکی آمریکا از فشار روحی عبارت است از هر نوع مداخله که مزاحم سلامت روانی و جسمانی باشد.

استرس نه تنها پاسخهای بدنی به تغیرات فیزیکی و نیازهای فیزیولوژیک، بلکه پاسخهای روحی، هیجانی و رفتاری را نیز شامل می گردد.

اگر به مدت طولانی در معرض استرس قرار بگیری علائم هشدار دهنده ای به وجود می آید که نشان می دهد چیزی در این میان غیر طبیعی است.

این علائم می توانند جسمانی، ذهنی، عاطفی و یا رفتار یباشند و نباید آنها را نادیده گرفت. این نشانه ها به شما می گویند که نیاز به آرامش دارید و باید آهنگ زندگی خود را آرام تر کنید.

اگر در معرض استرس باقی ماندید و به بدن خود مجال استراحت ندادید به احتمال قوی سلامتی شما به مخاطره می افتد. مهم ترین نشانه های شایع استرس عبات اند از:

دردهای مبهم در تمام بدن، ناراحتی معده (سوزش دل)، بی اشتهایی، گرفتگی عضلات، قوز کردن، دندان قروچه کردن، احساس خستگی و ضعف عمومی، مضطرب بودنف سردرد، سوء هاضمه،بی خوابی، صدای زنگ در گوش، عدم خلاقیت، حافظه ضعیف، نگرانی دائمی، اشکال در تصمیم گیری، خوردن بیش از اندازه، افسردگی، احساس کمبود انرژی، افکار منفی داشتن، احساس تنهایی، منگی، سرگشتگی، خشم، اضطراب، گریه، برخورد نامناسب و ناشایست با دیگران، افزایش مصرف الکل یا مواد مخدر، پسرفت در ارتباطات و موقعیتهای اجتماعی، از کوره در رفتن به صورت ناگهانی و تغییر شغل مکرر.

فشارهای روحی ممکن است به صورت حاد و مزمن باشد. تحت فشار قرار گرفتن و استرس ناشی از یک حادثه غیر مترقبه از نوع حاد آن است. اما یک ازدواج ناموفق، مشکلات برنامه ریزی کاری و… تولید یک استرس مزمن می کند.

برخی از عواملی که باعث بروز استرس می شوند عبارت اند از:

طلاق، مشکلات جنسی، کار بیش از اندازه، حادثه رانندگی، مشکلات معیشتی، بازنشستگی، بی کاری، حاملگی، توقعات بیش از اندازه دیگران، مشکلات درسی، ترافیک، بگو مگو و جر و بحث، مشکلات قضایی، انتظارات بیش از اندازه، انتظار بی عیب و نقص بودن، مسئولیت، رودررویی یا مواجهه (با یک فرد یا با یک مشکل) شلوغی و ازدحام، مرگ یکی از عزیزان، مشکل در برقراری ارتباط فردی، بیماری (خود فرد یا عضوی از خانواده)، مصاحبه جهت گزینش استخدام و فشارهای ناگهانی در اثر حوادث غیر منتظره که برای شخص به وجود می آید می تواند باعث عکس العمل بدن (مکانیسم حفاظتی) بشود.

افزایش ضربان قلب، انتقال مقداری از خون به عضلات قسمتهای دیگر بدن باعث هشیاری بیشتر فرد در مقابل دفاع از خود می شود.

این اعمال با ترشح هورمون کاته کولامین انجاممی شود. این هورمون افزاش تحریکی قلب را به دنبال دارد و موجب کار بیشتر قلب، تند شدن ضربان و یا حتی لرزش بطنی (فیبریلاسیون بطن) می شود. تند شدن ضربان قلب بلافاصله پس از آنفارکتوس قلبی نیز بسیار شایع است. بنابراین هیجان فوری در چنین مواقعی زیان آور است.

فشارهای روحی همان طور که می تواند خشنودی روحی را کاهش دهد به همان ترتیب قادر ست سلامت جسمانی و به ویژه سلامت قلب را نیز زایل کند. استرس در صورتی که کنترل نشود می تواند منجر به بروز مشکلات عاطفی، روانی و جسمی شود. از مشکلات جسمی آن می توان به بروز بیماریهای شریان کرونر، افزایش فشار خون، درد قفسه صدری و یا بروز بی نظمی در ضربان قلب اشاره کرد.

وقتی فشار و هیجانات روحی در زندگی یک فرد حساس زیاد باشد، طوری که جزئی از زندگی او شود در آن صورت می تواند موجب افزایش فشار خون و بیماریهای عروق کرونر شود. استرسهای شدید یا فشارهای زیاد عصبی یکی از عوامل مخاطره انگیز برای سلامت قلب است که همه ما هر روز با آن مواجه هستیم.

نظر و باور همگانی این است که استرس نقش مهمی در بروز آنفارکتوس دارد و افرادی که در شغلهای اجرایی مهم و پر استرس قرار دارند بیشتر دچار ناراحتیهای قلبی می شوند.

عوامل روانی که در بیماریهای قلبی بیش از دیگر عوامل موثر هستند عبارت اند از:

خشم و نفرت و دشمنی، فقر اجتماعی و خانوادگی و کشمکش در کار

شواهدی موجود است که می توان با کاهش دشمنی و خشم برخوردرای از پشتیبان و تکیه گاه و بهبود در روابط خانوادگی دورنمای تیره و تار بیماریهای قلبی را در افراد مبتلا، روشنی بخشید. بنابراین امید است با درک بهتر ارتباط روان و قلب بتوان از بروز آثار سوء فشار روحی بر قلب جلوگیری کرد. فشار روحی در افزایش بروز بیماری قلبی به ویژه سکته قلبی نقش موثری دارد.

تحقیقات تا به امروز شواهد قانع کننده ارائه می دهند که ناراحتیهای روحی و احساسات مانند دمشنی و عصبانیت نقش مهمی در بروز بیماریهای قلبی ایفا می کنند. استرس شدید می تواند اعمال خطرناک قلبی زیر را انجام دهد:

افزایش احتمال بروز مشکل سرخرگ کرونر، ناراحتی قفسه سینه که می تواند بیماریهای قلبی را تحت تاثیر قرار دهد، ایجاد تپش قلب یا حتی نامنظمی شدید در ضربان قلب و مشارکت در بروز فشار خون بالا.

ارتباط بین استرس و بالا بودن فشار خون سالهای قبل اثبات شده است. مشکلات قلبی از جمله حملات درد و اختلال تعداد و نظم ضربان قلب اغلب با استرس در رابطه هستند. آشفتگی روحی در افزایش بروز بیماری قلبی به ویژه سکته قلبی نقش موثری دارد. آشفتگیهای روحی، کار قلب را به خصوص هنگامی که درگیر فعالیتهای بدنی باشید افزایش می دهد.

موسسه ملی قلب، ریه و خون آمریکا مشخص کرده است که رفتار پرخاشگرانه، بی قراری و اضطراب، خطر مشکلات قلبی را افزایش می دهد. بنابراین دوری کردن از خشم و نگرانی، فشارهای عصبی و نابسامانهای خانوادگی باعث حفظ سلامت قلب و رگها می شود. هر چه به هیجانها و نگرانیها افزوده شود بیماریهای قلبی بیشتر بروز می کند. اختلال در ریتم قلب از علامت مهم استرس است. استرس می تواند باعث بروز آنژین صدری یا آنفارکتوس شود. فشار روحی می تواند روی دستگاه قلب و رگها به ویژه بر رگهای کرونر (Coronary Arteries) که ماهیچه های قلب را تغذیه می کنند اثر تخریبی تدریجی داشته باشد.

فشار روحی ممکن است به طور مزمن باعث تحریک بیش از اندازه قسمتی از دستگاه عصبی شود که در نتیجه می تواند عامل گرفتگی در شریانهای کرونری و در نهایت موجب تولید انبوه پلاکهای (سلولهای خونی که برای لخته شدن ضروری هستند) خونی شود. تاثیر این جریان کاهش ناگهانی جریان خون به قلب، ضربانهای نامنظم قلب و احتمالا سکته قلبی است. این شرایط حتی چنانچه مانعی در شریانهای کرونری نباشد ممکن است روی دهد.

تحقیقات نشان داده است کسانی که در شرایط استرس زا و پر اضطراب زندگی می کند تقریبا چهار و نیم برابر بیشتر از دیگران در معرض بروز سکته های قلبی و یا مغزی هستند. افرادی که تحت ناراحتیها و فشارهای روحی هستند و آنهایی که از درجه بالایی از عصبانیت برخوردارند نشانه های فیزیولوژیکی مشابهی دارند که آنها را در معرض خطر بیشتری در مقابل بیماریهای قلبی قرار می دهد. بیماریهای قلبی هم مانند فشار خون بالا، مستقیما ناشی از برخی رفتارهای روحی خاص همراه با استرس می باشد.

افراد می تواند برای افزایش زندگی به مطلوب ترین سطح ممکن، راههای گوناگون مقابله با فشارهای روحی را بیاموزند. کاهش استرس می تواند به کاهش بیماریهای قلبی کمک کند. حمایت اجتماعی نیز می تواند در کاهش میزان واکنش قلبی عروقی موثر باشد. شناسایی منابع استرس در زندگی و یافتن روشهایی برای کاهش و اراده آنها، ملاقات با یک روانشناس به منظور آموختن روشهای مدیریت استرس مفید است.

کنترل استرس، نه تنها برای جلوگیری از بروز بیماری قلبی، بلکه برای سرعت بهبود حملات قلبی در زمان برنامه های ورزشی و تغیر دیگر سبکهای زندگی کاربرد دارد. از آنجا که محیط کار بیشتر اوقات سرچشمه تنش است از بین بردن فشار غیر ضروری در میان کارکنان نقش زیادی در به وجود آمدن کار بدون استرس دارد.

بسیاری از تحقیقات علمی بالا رفتن احتمال بروز مشکلات سرخرگ کرونر را با استرس شغلی مرتبط می دانند. بسیاری از مطالعات معروف، رابطه ای بخصوص بین ناراحتیهای روحی و بیماری قلبی را نشان داده اند. چنانچه به درستی با فشار روحی برخورد نشود برای شما و خانواده تان زیان آور است. خوب خوردن، پرهیز از گوشه گیری، داشتن روابط خوب با دیگران، تقویت اعتقادهای دینی، خودداری از کشیدن سیگار، در نظر گرفتن وقت لازم برای تفریح و لذت بردن از زندگی ورزش کردن، زندگی کردن در زمان حال، خودداری از مصرف خودسرانه دارو، دور ریختن اندیشه ای منفی و… همه و همه جزء روشهای کاهش دهنده فشارهای روحی است.

کوشش کنید فشارهای روحی و عصبی را کنترل و از خود دور نمایید. به منظور کاهش دادن هیجانات و فشارهای زندگی یا باید آنها را حذف نمود یا در صورت عدم پیشگیری از بروز انها پاسخهای عادتی را دگرگون ساخت.

تا می توانید آرامش روحی خود را در شرایط گوناگون زندگی به ویژه در خانه و محیط کارتان حفظ کنید. بعضی از این تحقیقات نشان داده اند که اکثر حملات قلبی در شش ماهی رخ می دهند که در آنها تغییرات منفی زندگی اتفاق می افتد. مانند طلاق گرفتن، بازنگشتن سرمایه کاری، مرگ همسر یا نزدیکان.

به نظر می رسد که مشکل داشتن در ایجاد ارتباط با دیگران و عدم توانایی در به وجود آوردن صمیمیت و محبت باعث افزایش خطر پیشرفت بیماریهای قلبی و رنج بردن از عواقب بیماری می شود. برعکس قدرت به وجود آوردن ارتباطات مثبت، تجربه دوستیها و به وجود آوردن صمیمیت و نزدیکی برای سلامت قلب دارای اهمیت بسیار است.

در تحقیقاتی که در دانشگاه Dake انجام شد مشاهده گردید که در میان ۱۴۰ مرد و زن که قبلا حداقل یک بار دچار نسداد سرخرگ کرونر (تشخیص داده شده توسط آنژیوگرافی از این سرخرگ) شده بودند، مرگ و میر آنهایی که ازدواج نکرده بودند و یا حداقل رابطه ای نزدیک با کسی نداشتند سه برابر بیش از آنهایی بود که ازدواج کرده بودند. با آرامش و به روش موثر با دیگران ارتباط برقرار نمایید.

تحقیقات متعددی نشان می دهند افرادی که احساس تنهایی و بی کسی می کنند بیشتر از افرادی که عشق، محبت و صمیمیت را تجربه می کنند در معرض حمله قلبی و ابتلا به سرطان هستند. در تحقیقی که بر روی بیش از ۲۳۰۰ مرد که قبلا دچار حمله قلبی شده بودند انجام شد و در ژورنال مشهور پزشکی New England به چاپ رسید، نشان داده شد که آن دسته که از نظر اجتماعی تنها و دچار استرس زیاد بودند در مقایسه با دسته ای که استرس و تنهایی کمتری را احساس می کردند حدود ۴ برابر بیشتر در معرض مرگ قرار می گرفتند.

روابط عاطفی حتی هنگامی که دیگر عوامل مخاطره انگیز مانند سیگار کشیدن، برنامه غذایی، ورزش کردن و وزن کنترل می شود، لازم است. تا می توانید از افراد، بحثها و شرایطی که شما را عصبانی می کند، بپرهیزید.

بهتر است از قرار گرفتن در وضعیتی که فشار روحی ایجاد می کند دوری نمایید. از پرخاشگریهای بی مورد و استرسهای بیجا، اجتناب کنید و با توکل به خدا و نیروی ایمان از فشارهای روحی دوری نمایید و تفریحات سالم را جایگزین تفریحات ناسالم کنید