آمل در یک نگاه

آمل یکی از شهرهای مرکزی استان مازندران است که از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های اقوام پیشین نیز به شمار می‌رود. گفته می‌شود پیش از ورود آریاییان اقوامی در خطه آمل زندگی می‌کرده‌اند. حرف « آ» در زبان ایران قدیم به معنی «ضد» و « مُل» به معنی مرگ بوده است. عبارت آمل معنی بی‌مرگ دارد.

این شهرستان قدیمی با جاذبه‌های گردشگری، غذاهای محلی و سوغاتی‌های بی‌نظیر می‌تواند مقصد خوبی برای گردشگران ایرانی و جهانی باشد.

جغرافیا

شهر باستانی آمل که در مرکز استان مازندران قرار دارد، از سمت شمال به محمودآباد، از شمال شرقی به بابلسر، از شرق به بابل و از غرب به شهرستان نور راه دارد. جالب است بدانید شهر آمل ۱۸ کیلومتر از دریای مازندران و ۶ کیلومتر از دامنه کوه‌های البرز فاصله دارد. همچنین فاصله آمل تا تهران ۱۸۰ کیلومتر است. مرکز این شهرستان نیز شهر آمل است. مساحت این شهرستان حدود ۳۰۰۰ کیلومترمربع است و دارای ۵ شهر آمل، گزنک، دابودشت، رینه و امام‌زاده عبدالله است.

اقلیم

این شهر آب و هوایی معتدل دارد، در نتیجه تابستان‌هایی گرم و زمستان‌هایی سرد و مرطوب از خصوصیات آب و هوایی آن است. این شهر حداکثر میزان بارش خود را در آذر ماه و حداقل آن را در تیر ماه تجربه می‌کند. این بارش‌ها می‌توانند منبع خوبی برای تامین آب رودخانه هراز باشند. به همین دلیل است که کشاورزی و دامداری اساس اقتصاد این شهر را تشکیل می‌دهند. از جمله محصولات کشاورزی آن می‌توان به سیب درختی، برنج، مرکبات و تره بار اشاره کرد.

تاریخچه

آمل یکی از قدیمی‌ترین شهرهای مازندران است که تاریخچه آن به آماردها باز می‌گردد، که نام آمل را دگرگون شده نام آمارد می‌دانند. قومی که پیش از آریایی‌ها و پادشاهی پارتیان آنجا ساکن شدند. بر اساس اسناد تاریخی، شهر آمل در زمان ساسانیان تا زمان ایلخانیان پایتخت مازندران بوده است. برخی منابع آمل را با پیشدادیان در ارتباط می‌دانند، نخستین سلسله‌ای که در کتاب شاهنامه فردوسی و اساطیر ایرانی به آن اشاره شده است.

مردم بومی معتقد هستند که آرش کمانگیر از این شهر برخاسته است. در طول زمان افراد بسیاری از جمله ناصرخسرو و ژان شاردن به این شهر سفر کرده و در سفرنامه خود از آن یاد کرده‌اند.

مردم شناسی

مردم خطه آمل و مازندان از قدیمی‌ترین سکنه ایران زمین به شمار می‌روند و بسیار نزدیک به مردم جنوب قفقاز هستند. پس شاید بتوان گفت قدیمی‌ترین ادیان و مذاهب و همچنین زبان‌ها در میان آن‌ها وجود دارد. همان‌طور که پیدا است، زبان این منطقه زبان طبرستانی یا همان طبری ( مازنی) است که کمتر از سایر زبان‌ها تحت تاثیر زبان‌های بیگانه قرار گرفته است.

همچنین از آیین‌ها و مذاهب آن‌ها از زمان‌های گذشته تاکنون می‌توان از: ژروانی، مغانی، مهری، زرتشتی و اسلام یاد کرد. آمل اولین مرکز حکومت شیعه دوازده امامی قلمداد می‌شود.

وجود طوایف مختلف، ادیان گوناگون و همچنین تمدن کهن باعث شده است تا آمل از فرهنگ اصیل و غنی برخوردار باشد. برخی از بازتاب‌های این فرهنگ در مراسم‌ها و جشن‌های این شهرستان نمود پیدا می‌کند.

همچنین، شهر آمل در گذشته رتبه اول را در کسب و ترویج علم دارا بوده است. داشتن مراکز علمی و مدارس از قدیم‌الایام باعث فرهیختگی و رشد فرهنگی مردم این خطه شده است.

سوغات

اگر به آمل سفر می‌کنید، به هیچ وجه عسل طبیعی از قله دماوند و لار، گردو، شیرینی‌های محلی مانند آب‌دندان، ساقه عروس، نان کوهی، سیب، کیوی، ترشی، سفال، زیتون، ماهی، برنج و مرکبات را برای سوغات فراموش نکنید. همچنین اگر قصد خرید سوغاتی‌های غیرخوراکی را دارید، می‌توانید از صنایع دستی مانند سفال، منبت، گلیم و معرق بهره ببرید.

جالب است بدانید که صنایع نساجی، صنایع غذایی و سنگی، صنایع چوب، صنایع اشیا کائوچویی، صنایع چرم سازی و صنایع چاپ و انتشارات از جمله صنایع این شهرستان به شمار می‌روند. شهرستان آمل به تنهایی ۶۵% از صنعت استان مازندران را در خود جای داده است.

دیدنی ها

از دیدنی های آمل می‌توان به روستای بلیران، آبشار برجی کلا، جنگل الیمستان، پارک دهکده طلایی آمل، آبشار لاکوه، دریاچه دوخواهران، غار گل زرد، آبگرم لاریجان، جاده هراز و منطقه گل زرد، پل دوازده چشمه، پل معلق و آتشکده آمل اشاره کرد. علاوه بر دیدنی‌های آمل، می‌توان از جشن‌های این شهر نیز به عنوان جاذبه‌های گردشگری آن یاد کرد. از جمله آن‌ها می‌توان از جشن تیرگان که در ماه تیر برگزار می‌شود، جشن ورف‌چال، جشن کشتی لوچو، ماه در مه و نوروزخوانی را نام برد.

همچنین از صادرات این شهرستان می توان به منسوجات و لبنیات، ماهی، گیلاس، مواد غذایی، برنج، تره بار، مرکبات، تولیدات برقی، مصالح ساختمانی و صنایع دستی و صادرات اشاره کرد.

غذاهای محلی

غذاهای محلی آمل نیز از جمله نکات برجسته این شهر هستند. کتلت، کته آملی، خورش مرغ ترش، اسفناج پته، مرغ شکم پر آملی، پلو زعفرانی، اردک جوجه تنها برخی از این غذاهای محلی هستند.