آیا زنان هنگام استرس آرامتر از مردانند؟
آیا زنان و مردان در شرایط فشار و استرس تصمیمهای متفاوتی میگیرند؟
مارا ماتر و محققان دانشگاه کارولینای جنوبی کنجکاو بودند که ببینند آیا استرس روی تصمیمگیری افراد اثر دارد یا نه. آنها از کسانی که در پژوهش شرکت کردند خواستند که یک بازی کامپیوتری انجام دهند. هدف این بود که شرکتکنندگان تا جایی که میتوانند با بادکردن بادکنک پول در بیاورند. هرچه بادکنک کارتونی بزرگتر میشد، پول بیشتری به دست میآوردند و میتوانستند هر وقت که خواستند آن پول را خرج کنند. اگر بادکنک میترکید، پولی به دست نمیآمد. اینکه چقدر باید بادکنک را باد میکردی، قابل پیشبینی نبود و کاملا شانسی بود.
آیا زنان و مردان در این بازی رفتار متفاوتی داشتند؟ تا زمانی که آرام بودند خیر. اما با ایجاد شدن استرس نتیجه کاملا متفاوت بود. محققان از آنها خواستند تا دستشان را در آب سرد ببرند تا ضربان قلب و فشار خونشان بالا برود. زنان در چنین شرایطی زودتر باد کردن بادکنکها را متوقف کردند. آنها ۱۸ درصد کمتر از زنانی که در آرامش و حالت عادی بودند بادکنکها را باد میکردند. زنان ترجیح دادند که در شرایطی که ریسک بالاست، کمتر خطر کنند. اما مردهایی که در شرایط استرس قرار گرفتند، کاملا خلاف این کار را کردند. آنها به باد کردن ادامه دادند. بر اساس این پژوهش مردان حدود ۵۰ درصد بیشتر از حالت آرامش بادکنکها را باد کردند.
رود فان دباس و تیمش در دانشگاه رادبود، دریافتهاند که مردان در حالت استرس، دچار ولع خطرپذیری میشوند و این به ترشح هورمون کورتیزول مربوط است. خلاف آدرنالین، هورمونی که در پاسخ به تهدید و خطر تولید میشود، کورتیزول به آرامی در جریان خون حل میشود تا انرژی لازم برای ۲۰ تا ۳۰ دقیقه آتی فرد را تامین کند. مطالعات مختلف نشان دادهاند که همین ماده شیمیایی، تاثیر متفاوتی در بدن زن و مرد ایجاد میکند.
تصور کنید که یادداشتی از رییستان گرفتهاید که مضمونش این است: «همین الان باید همدیگر را ببینیم.» رییس معمولا این طوری رفتار نمیکند و شما نگران میشوید. به دفتر رییس میروید. او پای تلفن است و باید صبر کنید. بالاخره شما را راهنمایی میکنند داخل و رییس میگوید: «پدرم دچار حمله قلبی شده و من دارم میروم خانه، میتوانی این روزها به من کمک کنی و کارهایم را انجام دهی؟»
در چنین شرایطی، محققان پیشبینی میکنند که زنان آن کارهایی را که فکر میکنند از عهدهاش بر میآیند و پروژههایی را که مهارت انجامش را دارند، قبول میکنند. اما در مقابل، مردان کارهایی را قبول میکنند که بیشترین دستمزد را داشته باشد و کمتر درباره اینکه ممکن است شکست بخورند نگرانند.
آیا ممکن است توضیح این موضوع به مغز برگردد؟
در یک پژوهش دیگر که با استفاده از همان بازی بادکنکها انجام شده، محققان مغز شرکتکنندگان را اسکن کردند تا ببینند کدام بخش از مغز در هنگام تصمیمگیری در شرایط استرس بیشتر فعال است. دو بخش مغز به دو شیوه کاملا متضاد، بسته به اینکه مغز مرد باشد با مغز زن، فعالیت داشتند. پوتامن(پوسته مغز) و اینسولای قدامی. پوتامن میسنجید که آیا زمان مناسبی برای تصمیمگیری هست یا نه و آیا سایر بخشهای مغز دستور به عمل میدهند یا نه. وقتی شخص یک عمل پر خطر انجام میداد، اینسولا پیامی میفرستاد: «نه! خطرناک است!»
در مردان پوتامن(پوسته مغز) و اینسولای قدامی هر دو هشدار میدادند. مردان همزمان پیام «انجام بده» و «نه، خطرناک است» را دریافت میکرد. این به آن معنا بود که مردان واکنشهای احساسی شدیدی به تصمیمات حساس نشان میدهند، خلاف آن چیزی که معمولا درباره آنها تصور میشود.
در مقابل، زنان پاسخ متضادی میدهند. این دو بخش مغز در زنان هنگام آزمایش آرام بودند. به این معنی که مغز زنان میگوید: «لازم نیست عجله کنی» و «تصمیم ریسکی غیر لازم نگیر.»
در مقایسه با مردان آنها احساس اضطراب و فشار درونی برای گرفتن تصمیمات حساس و پر خطر نمیکردند.
این مطلب برگرفته از کتاب «زنان چطور تصمیم میگیرند؟ درستها، غلطها و اهمیت موضوع» نوشته ترس هاستون است.