آیا ممکن است یک طوفان خورشیدی زمین را نابود کند؟

همه‌ی حیات روی زمین وابسته به گرمای پرتوهای خورشیدی هستند. با این حال، اگر این پرتوها از کنترل خارج شوند و میلیاردها تُن ذرات باردار با سرعت هزاران کیلومتر بر ثانیه به زمین برسند، چه اتفاقی رخ می‌دهد؟

اگر یکی از شراره‌های خورشیدی مستقیماً به زمین برخورد کند، چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا این شراره‌ها به اندازه‌ای قوی هستند که بتوانند حیات روی زمین را تهدید کنند؟

پاسخ به پرسش‌های بالا پیچیده است و همه‌ی دانشمندان بر روی یک چیز اتفاق نظر دارند؛ میدان مغناطیسی زمین می‌تواند از آن در برابر قوی‌ترین شراره‌های خورشیدی نیز محافظت کند. هر چند طوفان‌های خورشیدی می‌توانند سیستم‌های راداری و رادیویی زمین را با اختلال مواجه کنند و حتی امکان خاموش کردن ماهواره‌ها را دارند، ولی مضرترین پرتوها در آسمان و قبل از برخورد با پوست انسان‌ها متوقف می‌شوند.

ما بر روی سیاره‌ای زندگی می‌کنیم که اتمسفر ضخیمی دارد. این اتمسفر همه‌ی پرتوهای مضر ایجاد شده در اثر طوفان‌های خورشیدی را متوقف می‌کند.

حتی اگر بزرگ‌ترین رخداد خورشیدی که از ۱۰ هزار سال پیش تا کنون اتفاق افتاده مجدداً رخ دهد، می‌توان اطمینان داشت که نمی‌تواند به اتمسفر زمین به حدی آسیب وارد کند که اتمسفر خاصیت محافظتی خود را دست دهد.

باید در نظر داشت که همه‌ی شراره‌های خورشیدی مضر نیستند. میدان مغناطیسی زمین از مرگ گسترده در اثر پرتوهای خورشیدی جلوگیری می‌کند، ولی در عین حال قدرت الکترومغناطیسی این پرتوها می‌تواند شبکه‌های برق را با اختلال مواجه کند، اینترنت را مختل کند و همچنین دیگر دستگاه‌های ارتباطی روی زمین را از کار بیاندازد. این وضعیت به هرج و مرج شدید منجر می‌شود و مرگ‌هایی را نیز در پی دارد. متخصصین هواشناسی در ناسا این وضعیت را به‌عنوان یک تهدید خطرناک شناسایی می‌کنند و به‌صورت لحظه‌ای خورشید را رصد می‌کنند تا از فعالیت‌های خطرناک آن مطلع باشند.

اکثر انرژی ناشی از شراره‌های خورشیدی به‌صورت پرتوهای اشعه‌ی ایکس و فرابنفش ساطع می‌شوند، ولی با این حال انرژی ناشی از شراره‌های خورشیدی می‌توانند باعث گرمایش گازهای موجود در اتمسفر خورشید شوند و این وضعیت باعث پراکنده شدن ذرات باردار متعددی در فضا می‌شود. اگر این ذرات به سمت زمین حرکت کنند، طی ۱۵ ساعت تا چند روز می‌توانند زمین را تحت تاثیر قرار دهند.

تاثیر این ذرات می‌تواند خود را در اختلال سیستم‌های برق و سیستم‌های ارتباطی نشان دهد. اگر این ذرات به میزان بسیار زیاد به زمین برخورد کنند از قدرت میدان مغناطیسی زمین نیز فراتر رفته و اینترنت را به حالت خاموشی کامل می‌برند. این شرایط تا کنون رخ نداده است، ولی احتمال آن دور از ذهن نیست. در سال ۱۸۵۹ قدرتمندترین طوفان ذرات باردار به زمین برخورد کرده است، ولی هیچ اثر محسوسی بر سلامتی انسان‌ها و دیگر موجودات روی زمین نداشته است.

در مورد اثرات ناشی از ستاره‌های نزدیک به زمین نیز باید دانست که انفجار این ستاره‌ها و ایجاد ابرنواختر در اثر این انفجار می‌تواند زمین را تحت تاثیر قرار دهد. خوشبختانه هیچ ستاره‌ای در نزدیکی زمین وجود ندارد که بتوان آن‌را در آینده‌ی نزدیک در این وضعیت دید.