انواع سازه های پیش ساخته ساختمان
امروزه با توجه به نیاز روزافزون به مسکن و همچنین محدودیت منابع و زمان، استفاده از روش های نوین ساخت و ساز رواج پیدا کرده است. سازه های پیش ساخته یکی از این روش ها هستند که به دلیل مزایای متعددی از جمله سرعت بالا در اجرا، کیفیت ساخت بالا، تنوع در طراحی و قابلیت جابجایی، مورد توجه زیادی قرار گرفته اند. در این مقاله به بررسی انواع سازه های پیش ساخته و مزایا و معایب هر کدام می پردازیم.
انواع سازه های پیش ساخته
سازه های پیش ساخته را می توان بر اساس مصالح به کار رفته در آنها به دسته های مختلفی تقسیم کرد که عبارتند از:
- سازه های پیش ساخته فولادی (LSF): سازه lsf از اسکلت فلزی سبک و دیوارهای پوششی مانند گچبری، کامپوزیت و ساندویچ پانل ساخته می شود. نسبت به دو نوع سازه قبلی وزن کمتری دارند و در برابر زلزله مقاومت بالایی از خود نشان می دهند. از این نوع سازه می توان در ساخت انواع سوله، ویلا و مسکن استفاده کرد.
- سازه های پیش ساخته بتنی: این نوع سازه ها از بتن مسلح یا پیش تنیده ساخته می شوند و از مقاومت و استحکام بالایی برخوردار هستند. از آنها می توان در ساخت انواع ساختمان ها از جمله مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی استفاده کرد.
- سازه های پیش ساخته چوبی: این نوع سازه ها از چوب و فرآورده های چوبی مانند LVL، CLT و MDF ساخته می شوند. ساخت این نوع سازه ها به دلیل سرعت بالا و سهولت اجرا بسیار مقرون به صرفه است. همچنین عایق حرارتی و برودتی خوبی دارند و به همین دلیل برای ساخت خانه های ویلایی در مناطق سردسیر مناسب هستند.
- سازه های پیش ساخته ساندویچ پانلی: این نوع سازه ها از دو لایه ورق فلزی در بیرون و یک لایه عایق حرارتی در بین آنها ساخته می شوند. ساخت این نوع سازه بسیار سریع و آسان است و به دلیل عایق بودن آنها مصرف انرژی در آنها به طور قابل توجهی کاهش می یابد. از این نوع سازه می توان در ساخت انواع کانکس، سوله و سردخانه استفاده کرد.
مزایای استفاده از سازه های پیش ساخته
- سرعت بالا در اجرا: به دلیل اینکه قطعات این نوع سازه ها در کارخانه آماده می شوند و نیاز به کار در محل نیست، سرعت اجرای آنها بسیار بالا است. این موضوع باعث کاهش هزینه های ساخت و همچنین کاهش مدت زمان انتظار برای مراجعه می شود.
- کیفیت ساخت بالا: قطعات این نوع سازه ها در شرایط کنترل شده کارخانه و با استفاده از تجهیزات پیشرفته ساخته می شوند و به همین دلیل از کیفیت ساخت بالایی برخوردار هستند. این موضوع باعث افزایش طول عمر سازه و کاهش هزینه های نگهداری آن می شود.
- قابلیت جابجایی: برخی از انواع سازه های پیش ساخته مانند کانکس قابلیت جابجایی دارند و می توان از آنها در مکان های مختلف استفاده کرد. این موضوع باعث می شود تا از این نوع سازه ها در پروژه های موقت و همچنین در مناطق سیل خیز استفاده شود.
- مقاومت در برابر زلزله: سازه های پیش ساخته به دلیل طراحی و ساخت اصولی از مقاومت بالایی در برابر زلزله برخوردار هستند. این موضوع باعث می شود تا از آنها در مناطق زلزله خیز استفاده شود.
- عایق حرارتی و صوتی: برخی از انواع سازه های پیش ساخته مانند سازه های ساندویچ پانلی عایق حرارتی و صوتی خوبی هستند و می توان از آنها در مناطق سردسیر و گرمسیر استفاده کرد.
- احترام به محیط زیست: در ساخت سازه های پیش ساخته از ضایعات کمتری تولید می شود و به همین دلیل آسیب کمتری به محیط زیست وارد می شود.
معایب استفاده از سازه های پیش ساخته
- هزینه اولیه بالا: هزینه اولیه خرید و نصب سازه های پیش ساخته ممکن است از سازه های سنتی بیشتر باشد. با این حال، با توجه به مزایایی مانند کاهش هزینه های نگهداری و افزایش طول عمر سازه، این هزینه در طول مدت جبران می شود.
- محدودیت در طراحی: تنوع طراحی در سازه های پیش ساخته به اندازه سازه های سنتی نیست. با این حال، با توجه به پیشرفت های صورت گرفته در این زمینه، این محدودیت تا حد زیادی کاهش یافته است.
- نیاز به تخصص در اجرا: اجرای سازه های پیش ساخته نیاز به تخصص و مهارت دارد و به همین دلیل باید توسط افراد مجرب انجام شود.
جدول مقایسه انواع سازه های پیش ساخته:
نوع سازه | مصالح | مزایا | معایب | کاربرد |
بتنی | بتن مسلح یا پیش تنیده | مقاومت بالا، عایق حرارتی و صوتی | هزینه بالا، وزن زیاد | ساختمان های مسکونی، تجاری، اداری و صنعتی |
چوبی | چوب و فرآورده های چوبی | سرعت بالا در اجرا، عایق حرارتی و برودتی | مقاومت کم در برابر آتش و رطوبت | خانه های ویلایی، سوله |
فولادی (LSF) | اسکلت فلزی سبک، دیوارهای پوششی | وزن کم، مقاومت بالا در برابر زلزله | نیاز به تخصص در اجرا | سوله، ویلا، مسکن |
ساندویچ پانلی | دو لایه ورق فلزی، عایق حرارتی | سرعت بالا در اجرا، عایق حرارتی و صوتی | تنوع کم در طراحی | کانکس، سوله، سردخانه |
سازه های پیش ساخته یکی از نوین ترین روش های ساخت و ساز هستند که مزایای متعددی از جمله سرعت بالا در اجرا، کیفیت ساخت بالا، تنوع در طراحی و قابلیت جابجایی دارند. این نوع سازه ها می توانند تاثیر بسزایی در حل معضل کمبود مسکن و همچنین کاهش هزینه های ساخت و ساز داشته باشند.