برنامه سفر جاده ای از مسیر کرمانشاه تا سردشت

از کرمانشاه تا سردشت ۷۰۰ کیلومتر در مسیر کوهستانی سفر کنید. سفری از دل کوهستان‌های پرفراز و نشیب و جاده‌های کرمانشاه تا خانه‌های پلکانی پاوه و سرسبزی منطقه اورامانات و دریاچه زریوار و آبشارهای شلماش در آذربایجان غربی.

اگر مایلید چند روزی را به کوه و جنگل بزنید و در کنار طبیعت از شهر و شهرنشینی دوری کنید سفری را پیشنهاد می‌کنیم بر فراز کوهستان و در دل جنگل‌های سرسبز و خوش آب و هوای رشته کوه‌های زاگرس. سفری به یادماندنی و خاطره انگیز از دل کوهستان‌های پرفراز و نشیب و جاده‌های کرمانشاه تا خانه‌های پلکانی پاوه و سرسبزی منطقه اورامانات و دریاچه پرآب و خروشان زریوار و آبشارهای زیبای شلماش در آذربایجان غربی.

البته این سفر فقط به دیدن طبیعت خلاصه نمی‌شود و در بین راه زیباترین بناهای تاریخی ایران را خواهید دید؛ جایی مثل طاق بستان کرمانشاه که نگاره‌های ساسانی بر کوه آن نقش بسته است. در این سفر خریدن سوغاتی و خوردنی‌های محلی را هم نباید از دست بدهید.

چطور برسیم؟

فاصله کرمانشاه تا سردشت از مسیر اصلی و مستقیم حدود ۴۰۰ کیلومتر است. اما با احتساب فرعی‌ها حدود ۶۳۵ کیلومتر باید در جاده برانید. از کرمانشاه تا پاوه ۱۰۷ کیلومتر راه دارید. از پاوه تا کامیاران ۸۸ کیلومتر راه دارید، البته بعد از گشت و گذار در پاوه دوباره برای ادامه مسیر باید به روانسر برگردید و سپس به کامیاران بروید. از کامیاران تا سنندج ۶۲ کیلومتر، از سنندج تا مریوان ۱۳۰ کیلومتر، از مریوان تا سقز ۱۴۵ کیلومتر، از سقز تا بانه ۵۰ کیلومتر و از بانه تا سردشت ۵۵ کیلومتر راه دارید.

کجا بگردیم؟

سفری به یادماندنی و خاطره انگیز از دل کوهستان‌های پرفراز و نشیب و جاده‌های کرمانشاه تا خانه‌های پلکانی پاوه و سرسبزی منطقه اورامانات و دریاچه پرآب و خروشان زریوار و آبشارهای زیبای شلماش در آذربایجان غربی

در مسیر کرمانشاه تا سردشت، مکان‌های طبیعی زیبا و چشم نوازی وجود دارد که دیدن آن‌ها را نباید از دست داد.

غار قوری قلعه

در ۸۶ کیلومتری کرمانشاه و ۲۵ کیلومتری شهر روانسر، در دامنه کوه شاهو می‌توانید غار قوری قلعه را ببینید. مسیر دسترسی به غار قوری قلعه بسیار آسان و راحت است، از کرمانشاه بعد از طی کردن ۶۰ کیلومتر به روانسر برسید. از روانسر وارد جاده پاوه شوید و بعد از حدود ۲۵ کیلومتر رانندگی در این جاده در سمت راست تابلوی آبی رنگ «به غار قوری قلعه خوش آمدید» را ببینید.

کارشناسان قدمتی بالغ بر ۶۵ میلیون سال را برای این غار کهن، تخمین زده‌اند. اما از مهم‌ترین ویژگی‌های منحصر به‌ فرد غار قوری قلعه، وسعت آن است که در میان دیگر غارهای آبی قاره‌ی کهن، مقام نخست را کسب کرده است.

وجه تسمیه این غار به قوری قلعه، به دلیل حضور قلعه‌ای شبیه به قوری است که در دوران پیشین و در فاصله‌ی کم‌تر از یک کیلومتری از آن قرار داشته است. البته بد نیست بدانید که برخی دیگر روایتی را در مورد شهرت این غار به قوری قلعه بیان می‌کنند که پیشینه‌ی آن به دوران ساسانیان بازمی‌گردد. در این روایت از دژی سخن به میان آمده است که بسیار بزرگ و محکم ساخته شده بود و امروزه نیز می‌توان آثاری از آن را مشاهده کرد. «گورا قلا»، نامی است که از سوی مردم کرد بر این دژ گذاشته شد؛ چرا که در زبان کردی، «گورا» به معنای بزرگی و «قلا» به معنای قلعه و دژ است. با گذشت زمان این قلعه‌ی تاریخی به «گوری قلا» و سرانجام به «قوری قلعه»، تغییر یافته است. در دورانی از تاریخ در مجاورت این دژ مستحکم، روستایی بنا شد که آن را نیز قوری قلعه نام نهادند و به دلیل فاصله‌ی بسیار کم این آبادی به غار، این پدیده‌ی شگفت‌انگیز طبیعی نیز به غار قوری قلعه شهرت یافت.

بخش عمومی یا همان قسمت‌هایی که برای گردشگران معمولی آماده سازی شده، حدود ۵۰۰ متر است و رفت و آمد در آن تقریباً نیم ساعت طول می‌کشد. شما باید کل این مسیر را پیاده بروید و خبری از قایق سواری نیست. این مسیر پیچ و خم‌های فراوان دارد که با تالارها و دالان‌های بزرگ به هم متصل می‌شود. اشکالی که نام‌های فردوسی، امیرکبیر، بابا نوئل، شیر سنگی، ماهی، مار کبری، قارچ، برج پیزا، نیم رخ شیر، فیل، قلب، گل کلم، کشتی، طوطی، کرکس، بستنی، گردن غاز، آبشار و لاک‌پشت به خود گرفته‌اند. بنابراین وقتی وارد غار شدید حتماً راهنمای گردش در غار را همراه ببرید تا در هر مرحله بدانید در کجای غار هستید. برای اقامت در کنار غار قوری قلعه نگران نباشید؛ چون شرکت توسعه ایران‌گردی و جهانگردی کرمانشاه در محوطه بیرونی این غار کمپ‌های اقامتی بر پا کرده است.

پارک جنگلی آبیدر

پارک جنگلی آبیدر از معروف‌ترین تفرجگاه های سنندج است. آبیدَر کوهی است مشرف به سنندج با ارتفاعی حدود ۲۵۵۰ متر که گردشگاه سنندجی‌ها و مسافران است. خود مردم شهر به آن ئاویَر می‌گویند. کانی شفا، ماماتکه، خضر زنده (خیرزنه)، امیریه، هفت آسیاب و قله آبیدر از دیدنی‌های مختلف این پارک هستند. آلاچیق ، پارکینگ، سرویس بهداشتی و حتی چایخانه سنتی از امکاناتی است که می‌توان در این پارک سراغ گرفت. برای رفتن به این پارک باید به میدان آزادی برسید و از آنجا وارد خیابان آبیدر شوید.

آبشار شلماش

برای دیدن آبشار شلماش که در واقع مجموع سه آبشار است، از شهر سردشت باید حدود ۲۰ دقیقه رانندگی کنید. وقتی به محوطه آبشار رسیدید، می‌توانید خودروی شخصی را در پارکینگ پارک کنید. این پارکینگ نگهبانی دارد و برای هر خودرو ورودیه می‌گیرد. در این محوطه هم سرویس بهداشتی و آلاچیق وجود دارد و هم نمازخانه و بقالی؛ بنابراین می‌توانید زیر یکی از آلاچیق‌ها وسایلتان را بگذارید و راه بیافتید.

عکس از Sona Moayedzadeh

آبشار اول حدود ۴۵ متر ارتفاع دارد که در طی سال‌ها ریزش حوضچه‌هایی را درست کرده. مسیر دسترسی به آبشارها یک راه باریک سیمانی است که به موازات مسیر آب پایین می‌رود، پس مراقب فرزندان خود باشید. خلاف رسم بیشتر آبشارها که باید یک مسیر سربالایی را برای رسیدن به آن طی کنید، مسیر رسیدن به این آبشار سرازیری است؛ چون شما از بالای آبشار یا همان دره‌ای که آبشارها در آن شکل گرفته‌اند، سر درآورده‌اید. حدود پنج دقیقه از پارکینگ تا آبشار اول راه دارید.

از آبشار اول به بعد مسیر پله می‌شود؛ حدود ۴۰۰ پله سیمانی که حفاظ‌های آهنی هم دارند. اگر می‌خواهید آبشارهای دوم و سوم را ببینید، باید زحمت پایین رفتن از پله‌ها را بکشید. آبشار سوم در انتها به رودخانه منتهی می‌شود. بعد از کمی استراحت راه برگشتی هم به جز همین پله‌های بلند ندارید.

کرمانشاه گردی: بیشتر دیدنی‌های کرمانشاه مثل تاق بستان، پارک کوهستان، مسجد جامع، رودخانه قره‌سو ، بازار سنتی تاریکه بازار، تکیه بیگلربیگی، تکیه معاون الملک و خط و کتابت و موزه جنگ در یک مسیر اصلی از شمال به جنوب کرمانشاه قرار گرفته‌اند.

طاق بستان

نگین گردشگری شهر کرمانشاه اثری بی‌نظیر از دوران ساسانی به نام طاق بستان است. برای رسیدن به اینجا کافی است پل ولایت را بیابید، سپس وارد بلوار چهارباغ شده و تا انتها مسیرتان را ادامه دهید، طاق‌های ساسانی، شبدیز و نقش اردشیر در مقابلتان است.

بعضی از باستان‌شناسان قدمت این مجموعه را‌ که متشکل از چندین سنگ‌نوشته است،  دوران حکومت پادشاهان ساسانی که به قرن سوم میلاد مسیح باز می‌گردد، تخمین زده‌اند.

طاق‌بستان از چندین رخداد تاریخی رونمایی می‌کند که می‌توان به تاج‌گذاری خسروپرویز، تاج‌گذاری اردشیر دوم (این سنگ‌نوشته، در سال‌های ۳۷۹ تا ۳۸۳ میلادی و در طاق کوچک این مجموعه کار شده است)، تاج‌گذاری شاهپور دوم، تاج‌گذاری شاهپور سوم و تعدادی کتبیه‌ سنگی که به خط پهلوی کتیبه‌ای منقوش است، اشاره کرد. به طور کلی مجموعه‌ی طاق‌بستان به سه بخش اصلی طاق بزرگ، طاق کوچک و نقش برجسته‌ی تاج‌گذاری اردشیر دوم تقسیم‌بندی شده است.

چشمه‌ای زیبا و چشم‌نواز در این منطقه به چشم می‌خورد که از آبی گوارا و مطبوع برخوردار بوده و زیبایی دوچندانی به محیط اطراف خود بخشیده است.

تکیه معاون الملک

اثری به یادگار مانده از دوران قاجاریه در مرکز شهر کرمانشاه، تکیه معاون الملک در خیابان حداد عادل کرمانشاه است.

این تکیه تاریخی شهرتش بیش از هر چیز به واسطه کاشی‌کارهای بی‌همتایش است که در آن صحنه‌های قیام امام حسین (ع) در کربلا، قیام مختار و همچنین سلاطین ایرانی به تصویر در آمده است. زینبیه، عباسیه و حسینیه از بخش‌های مختلف تکیه معاون الملک کرمانشاه است.

تکیه بیگلربیگی

تکیه بیگلربیگی هم اثری قاجاری است و به خاطر آینه کاری‌های زیبایش در میان آثار تاریخی کرمانشاه بی‌نظیر است. تکیه تبدیل به موزه خط و کتابت شده و اسناد قدیمی خانواده بیگلربیگی هم در آنجا به نمایش درمی‌آید. برای دیدن تکیه بیگلربیگی باید تا محله قدیمی فیض آباد و کوچه صارم الدوله بروید.

از کرمانشاه تا پاوه

برای رسیدن به پاوه باید ابتدا به روانسر برسید که در فاصله ۵۷ کیلومتری شمال غربی کرمانشاه قرار گرفته. می‌توانید در این مسیر به تالاب هشیلان و آرامگاه منسوب به ویس قرنی در چند کیلومتری سمت راست جاده بروید. از روانسر تا پاوه حدود ۶۰ کیلومتر راه دارید. در میانه راه می‌توانید، در خروجی جوانرود به سمت چپ بپیچید و سری هم به جوانرود بزنید. می‌توانید به دیدن جنگل سپیدبرگ غار کاوات، موزه مردم شناسی و طبیعت بکر اطراف جوانرود بروید. مسیر جوانرود به پاوه را در یک جاده پر پیچ و خم کوهستانی طی خواهید کرد که درختان انبوهی دو طرف جاده را گرفته‌اند. در این فاصله تقریباً ۵۰ کیلومتری می‌توانید هر چند دقیقه یک بار از خودرو پیاده شوید و به تماشای جنگل‌های سرسبز بروید.

روستاهای پلکانی

پاوه یک شهر پلکانی است در ارتفاع هزار و ۵۰۰ متری از سطح دریا و می‌توانید از بالا به رودخانه سیروان که در پایین دست جاده قرار گرفته است، نگاه کنید. روستاهای پلکانی شمشیر، هولی، خانقاه و حجیج از زیباترین روستاهای پلکانی منطقه هستند که بعضی از آن‌ها در مسیر رسیدن به پاوه قرار دارند. در حجیج به زیارت امامزاده آن معروف به کوسه هجیج بروید و از چشمه آب معدنی هم دیدن کنید.

از پاوه به کامیاران

از پاوه تا کامیاران ۸۸ کیلومتر فاصله دارید که شامل بازگشت به روانسر و انتخاب جاده کامیاران است. در بین راه می‌توانید سری به روستای پلکانی پالنگان بزنید و در کنار رودخانه ماهی کباب معروف منطقه را بخورید. به کامیاران که رسیدید می‌توانید به پارک ریبوار، پارک شهر، شهربازی و بازار کامیاران بروید و از جاده‌های پیچ در پیچ و سرسبز آن لذت ببرید و پس از طی ۶۲ کیلومتر به سنندج می‌رسید. در پاوه یک گزینه دیگر هم دارید، می‌توانید جاده را به سمت شمال ادامه دهید و از مسیر نوسود به مریوان برسید، در نظر داشته باشید که این راه کوهستانی، پیچ‌های زیاد و شیب بسیار تندی دارد و برفگیر است.

سنندج

در داخل و بیرون شهر سنندج دیدنی‌های بسیاری وجود دارد.

عمارت آصف (خانه کرد):

به سنندج که رسیدید تماشای عمارت آصف را از دست ندهید. این عمارت از بزرگ‌ترین عمارت های اعیانی سنندج و یکی از بزرگترین موزه‌های مردم‌شناسی ایران است که تاریخ ساختش به دوره صفوی برمی‌گردد که در دوره‌های بعد تکمیل شده. این موزه زیبای دو طبقه در خیابان امام خمینی (ره) قرار دارد. این موزه غیر از تمام آثار و دیدنی‌هایش، اسناد و عکس‌های تاریخی هم از شهر سنندج دارد.

عمارت سالار سعید (موزه سنندج):

این عمارت در  خیابان امام خمینی (ره) از خیابان‌های قدیمی سنندج است. عمارت سالار سعید اواخر دوره ناصرالدین شاه ساخته شد که بخش بیرونی این ساختمان در سال ۱۳۵۴ موزه شد، اما اندرونی‌اش تا سال ۷۱ در اختیار نوادگان مالک خانه بوده است. این موزه قدیمی محل نمایش آثار باستانی منطقه و به خصوص تمدن زیویه است.

عمارت خسروآباد

یکی از دیدنی‌های امروزی سنندج، عمارت خسروآباد در بلوار خسروآباد است که زمانی مقر حکومت اردلان‌های سنندج بوده. بازدید از این عمارت رایگان است. غیر از این عمارت، عمارت مشیر دیوان هم بسیار دیدنی است. برای رسیدن به آن باید تا پشت عمارت آصف بروید و در خیابان شهدای جنوبی این عمارت را ببینید.

مسجد جامع سنندج

یکی از مساجد زیبای تاریخی ایران را می‌توانید در سنندج ببینید. تاریخ مسجد جامع سنندج به دوره قاجار می‌رسد و با کاشی‌کاری‌های ۷ رنگ و معماری فوق‌العاده دیدنی است. برای تماشای این زیبایی‌ها باید تا خیابان امام خمینی (ره) بروید و کمی بالاتر از خانه کرد آن را ببینید. راستی حمام خان یکی از نقاط دیدنی سنندج است، اما فعلاً به دلیل نم زدگی تعطیل است و نمی‌توانید به تماشایش بروید.

از سنندج تا مریوان

فاصله سنندج تا مریوان ۱۳۰ کیلومتر است، اما پس از طی ۶۰ کیلومتر به روستای پربرکت نِگِل می‌رسید، روستایی که در آن یکی از قرآن‌های قدیمی دنیا را می‌توانید ببینید که با خط کوفی بر کاغذ ضخیم و قهوه ای رنگی نوشته شده است. این قرآن در مسجد روستا نگهداری می‌شود. به مریوان که رسیدید آماده شوید که از دریاچه زیبا و دیدنی زریبار یا زریوار دیدن کنید، چرا که اینجا بزرگ‌ترین و زیباترین دریاچه آب شیرین غرب ایران است.

سقز و بانه:

از مریوان تا سقز، حدود ۱۴۵ کیلومتر باید طی کنید.

قلعه باستانی زیویه، غار کرفتو و طبیعت بکر و زیبای منطقه سرشیو از دیدنی‌های مسیر است. فاصله سقز تا بانه ۵۰ کیلومتر است که در بین راه پیست اسکی سقز را هم می‌توانید ببینید. به بانه که رسیدید از غار و روستای شوی، پارک‌های کوهستانی دوکانان و پیرمراد و دریاچه سد بانه دیدن کنید. بعد از گذشت ۵۵ کیلومتر از بانه به سردشت می‌رسید. آبشار شلماش و چشمه آب معدنی گراوان از مهمترین مناطق زیبای سردشت است.

چه بخریم؟

در تمام شهرهای بین راه، برای خرید به بازارهای سنتی بروید.

کرمانشاه:

بازار سنتی کرمانشاه که به تاریکه بازار معروف است، بهترین محل برای خرید صنایع دستی است. از این بازار می‌توانید خوراکی‌هایی مثل: کاک، نان خرمایی، نان برنجی و باقلوای کرمانشاهی هم بخرید. گیوه، نمد، پارچه مو ج، لباس کردی، قالی و گلیم، وسایل چرمی، جاجیم، انواع سازها مثل تنبور، دیوان، دف و سه‌تار شناخته‌شده‌ترین دست‌سازهای کرمانشاه هستند و بهترین محل خریدشان همین تاریکه بازار.

جوانرود:

تقریباً ۲۵ کیلومتر بعد از روانسر در جوانرود می‌توانید به بازارچه های مرزی این شهر برسید. وسایلی مثل شیشه و بلور، لوازم صوتی و تصویری، پارچه های زیبا و رنگارنگ و انواع و اقسام خوراکی‌ها را در این بازار مرزی می‌توانید تهیه کنید.

معروف‌ترین بازار سنندج، بازار قدیم آن است که در خیابان انقلاب قرار دارد که برخلاف بیشتر بازارهای ایران، مستطیلی شکل است و شما را یاد میدان نقش جهان اصفهان خواهد انداخت. زیورآلات سنتی، گیوه محلی (کَلاش)، لباس و پارچه های کردی، نازک کاری‌های چوبی، انواع کنجد، خشکبار، نان برنجی، بادام سوخته، سقز، حلوای سنتی و کُماج از معروف‌ترین سوغات‌های سنندج هستند.