بیماری آتشک درختان میوه دانه دار
بیماری آتشک ( Fire Blight ) از بیماری های بسیار مهم و خطرناک درختان میوه دانه دار بوده و در ایران تاکنون بیش از نیمی از استان های کشور را آلوده نموده است. خسارت این بیماری بسیار قابل توجه و زیان بار می باشد. در صورت گسترش بیماری به مناطق تولید سیب درختی، گلابی و به استان می تواند خسارت جبران ناپذیری و حتی نابودی باغ های میوه را به همراه داشته باشد.
علایم بیماری:
۱. سوختگی شکوفه ( گل ها ):
حساس ترین اندام گیاه به عامل بیماری گل ها هستند، در صورت بروز بیماری شکوفه ها حالت سوخته پیدا کرده و سپس چروکیده و به رنگ تیره در می آیند. ضمنا آلودگی بر روی دم گل ها نیز ظاهر می شود.
۲. سوختگی برگ ها و سرشاخه ها:
شکل برگ ها به حالت نکروزه در آمده و بعضا سبز خشک می شوند. بر روی شاخه ها و سرشاخه ها ترشحات باکتری تشکیل می شود، سرشاخه ها قهوه ای شده و ممکن است انتهای شاخه خم شود. ( شبیه به عصا )
۳. سوختگی میوه:
میوه های آلوده رنگ سیاه و قهوه ای و حالت مومیایی به خود گرفته و بر روی درخت باقی می مانند.
۴. سوختگی شاخه های اصلی و تنه و طوقه:
آلودگی به صورت سوختگی تنه و شاخه اصلی و طوقه به همراه ترشحات باکتری بوده که نهایتا منجر به مرگ درخت می گردد.
میزبان های بیماری:
زالزالک، به، گلابی، سیب، پیروکانتا و بسیاری از گونه های خانواده رزاسه می باشد.
پیشگیری و کنترل بیماری:
الف) اقدامات پیشگیرانه:
- نهال های مورد نیاز را از مناطق عاری از آلودگی و از نهالستان های مورد تایید سازمان جهاد کشاورزی نهیه گردد.
- جلوگیری از استقرار کندو های زنبور عسل در باغات آلوده.
- جلوگیری از مصرف زیاد کود های ازته خصوصا در تابستان.
- هرس در فصل زمستان که عامل بیماری غیر فعال است انجام گیرد و محل هرس با چسب باغبانی پوشانده شود.
- رعایت اصول بهداشتی باغ (کنترل علف های هرز، جمع آوری بقایای گیاهی و سوزاندن آن ها)
تصویر زیر بیماری آتشک درختان میوه دانه دار را نشان می دهد.
ب) اقدامات کنترلی:
۱. اجرای عملیات سمپاشی طبق برنامه زیر:
- استفاده از اکسی کلرور مس به میزان ۳ در هزار و یا ترکیب بُردو به نسبت ۱ درصد قبل از خزان برگ ها.
- استفاده از اکسی کلرور مس به میزان ۳ در هزار و یا ترکیب بر دو به نسبت ۱ درصد قبل از گلدهی ( تورم جوانه ها ).
- استفاده از اکسی کلرور مس به میزان ۳ در هزار و یا ترکیب بر دو به نسبت ۰/۵ درصد در زمانی که ۵۰ درصد شکوفه ها باز شده اند.
۲. هرس اندام های آلوده: ۲۰سانتی متر پایین تر از محل آلودگی هرس و معدوم گردد.
۳. ضد عفونی ادوات باغبانی با محلول وایتکس. ( یک قسمت وایتکس + نه قسمت آب )
۴. مبارزه با حشرات ناقل نظیر زنجیرک ها و شته ها بعد از مرحله گل دهی.
نکته:
جهت بالا بردن کارآیی محلول سمی اکسی کلرور مس می توان کود سولفات روی را نیز به نسبت ۲ در هزار به آن اضافه نمود.
- سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان