جهان در نگاه مبتلایان به اتیسم چگونه دیده می شود ؟
دَرخودماندِگی یا اوتیسم Autism نوعی اختلال رشدی (از نوع روابط اجتماعی) است که با رفتارهای ارتباطی، کلامی غیرطبیعی مشخص میشود. علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز میکند و علّت اصلی آن ناشناختهاست.
این اختلال در پسران شایعتر از دختران است. وضعیت اقتصادی، اجتماعی، سبک زندگی و سطح تحصیلات والدین نقشی در بروز درخودماندگی ندارد. این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارتهای ارتباطی تأثیر میگذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیر کلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیتهای مربوط به بازی، مشکل دارند. این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار میسازد. در بعضی موارد رفتارهای خودآزارانه و پرخاشگری نیز دیده میشود. در این افراد حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) پاسخهای غیرمعمول به افراد، دلبستگی به اشیا و یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده میشود و ممکن است در حواس پنجگانه (بینایی، شنوایی، بساوایی، بویایی و چشایی) نیز حساسیتهای غیر معمول دیده شود. هستهٔ مرکزی اختلال در درخودماندگی، اختلال در ارتباط است.
محققان مؤسسه فناوری کالیفرنیا در تحقیقات جدید خود نشان دادند که مبتلایان به اوتیسم اغلب بجای توجه به چهرهها، به مرکز تصاویر جذب شده و به جزئیاتی مانند تضاد و رنگ توجه میکنند.
دانشمندان میگویند، این یافتهها تا حدی میتواند مشکلات این گونه افراد را در معاشرت و برقراری ارتباط و همچنین علائق محدود و رفتار مکررشان توضیح دهد.
تاکنون دانشمندان بینش درستی از ارتباط دقیق بین درک و رفتار نداشتند اما دستاورد جدید محققان میتواند در نهایت به پزشکان در تشخیص و درمان بهتر اشکال مختلف اوتیسم کمک کند.
این تحقیق به بررسی چگونگی درک جهان در مغز مبتلایان به اختلالات طیف اوتیسم پرداخته و به طور خاص، نظریههای قدیمی در مورد این بیماری از جمله این باور را که مبتلایان به اوتیسم نمیتوانند چهره را تشخیص دهند، آزمایش کرده است.
محققان ۷۰۰ تصویر را به ۳۹ نفر نشان دادند. ۲۹ نفر از شرکت کنندگان، مبتلایان اوتیسمی با عملکرد بالا ۱۹ نفر دیگر در گروه کنترل و سالم بودند. این دو گروه از لحاظ سن، نژاد، جنسیت، سطح تحصیلات و بهره هوشی با هم برابر بودند.
هر شرکتکننده برای سه ثانیه به هر تصویر نگاه میکرد و یک دستگاه ردیابی چشم به ثبت الگوهای تمرکز آنها بر روی اجسامی که در هر تصویر به نمایش درآمده بود، میپرداخت.
این تصاویر برخلاف تصاویر انتزاعی اجسام منفرد یا چهره که معمولا در پژوهشهای پیشین بکار میرفتند، شامل ترکیبی بیش از ۵۵۰۰ شیء بود. این اشیا شامل مردم، درختان، اسباب خانه و همچنین موارد کمتر متعارف مانند چاقو و شعله آتش بودند که در محیطهای طبیعی به تقلید از صحنههای روزانه به نمایش در میآمدند.
نگاه فرد سالم (سمت راست) , نگاه مبتلای به اوتیسم به جهان (سمت چپ)
پژوهش جدید با نمایش این که مبتلایان به اوتیسم کمتر به چهره توجه نشان میدهد، از یافتههای قبلی پشتیبانی کرده است.
این یافتهها همچنین نشان دادند که مبتلایان به شدت به مرکز تصاویر جذب میشدند و این امر ارتباطی به اشیای موجود در آن نداشت.
همچنین این افراد به جای تمرکز به چهره، بیشتر بر اجسامی متمرکز میشدند که چشمگیرتر بوده و برای مثال دارای تفاوت در رنگ و کنتراست بودند.
برای مثال، یک تصویر به نمایش دو نفر در حال گفتوگو میپرداخت که یکی از آنها رو به دوربین و دیگری، پشت به دوربین بود.
گروه کنترل بیشتر بر چهرههای محسوس تمرکز داشتند، در حالی که مبتلایان به اوتیسم به طور مساوی بر چهرهها و تصویر پشت سر هر فرد توجه میکردند.
گام بعدی محققان بررسی این امر است که همه افراد مبتلا به اختلالات طیف اوتیسم این الگو مشابه را نشان میدهند یا خیر.
تا کنون هیچ روش قطعیای برای درمان مبتلایان به درخودماندگی یافت نشدهاست. کارآمدترین روش درمانی، توانبخشی است.
در تحقیقات اخیری که توسط برخی والدین کودکان مبتلا به درخود ماندگی و متخصصین انجام شده این نتیجه حاصل شده است که در برخی از نمونه های آماری استفاده از شیر شتر به عنوان یک درمان موثر برای این بیماری پذیرفته شده است.
برای آنکه بهترین سرویس را به یک کودک مبتلا به درخودماندگی ارایه دهیم، باید به موارد زیر توجه نماییم:
کودک ما حتماً باید توسط یک متخصص روانپزشکی اطفال و یک متخصص مغز و اعصاب اطفال ویزیت شود.
به طور فشرده و ترجیحاً هر روز تحت خدمات گفتاردرمانی و کاردرمانی قرار گیرد.
لازم است والدین و مربی کودک روشهای مناسب تقویت مهارتهای ارتباطی کودک را از طریق مطالعه کتابهای مرتبط و یا به وسیلهٔ جلسات مشاورهای که کاردرمانگر کودک برگزار میکند، فرا بگیرند.
ارزیابی وضعیت حسی – حرکتی کودک به وسیله کارشناسان کاردرمانی صورت پذیرد و در صورت لزوم جلسات کاردرمانی ذهنی کودک به طور منسجم برگزار گردد.
موسیقی درمانی، راهکاری برای ارتباط با کودکان اوتیسم است. نقاشی و قصه گویی نیز یکی از روش های موثر تربیت کودکان اوتیسم است و پدران و مادران باید در یک گوشه اتاق نشسته و کتاب های قصه متناسب با سن کودک را با صدای بلند و دلنشین برای علاقه مندی آنان بخوانند.