حجم زباله های فضایی چقدر است و سرانجام آنها چیست؟

 

همواره در باب زباله های فضایی و مشکلاتی که از آن ها برمی خیزد خبر هایی منتشر می شود. این بار نیز، بر طبق گزارش رویترز، تقریباً ۸ هزار تن زباله فضایی در مدار زمین وجود دارد. از این مقدار، ۲۹ هزار شئ بزرگ تر از ۱۰ سانتی متر وجود دارد و تعداد زیادی زباله ی کوچک، زباله هایی که هر یک خطری بزرگ برای سلامت زمین و امنیت فضا ایجاد می کنند.

اینفو – بر طبق گفته های رییس بخش فضای پارک در آژانس فضایی اروپا، لوئیزا اینوچنتی، حتی زباله های کوچک نیز خطرناک اند چرا که با سرعت زیادی حرکت می کنند و می توانند پس از برخوردار با هر شئ دیگر و یا حتی یک ماهواره، موجب انفجار و تولید یک زباله ی بزرگ شوند.

لازم به ذکر است که هر ساله حدوداً ۲۰۰ نفر از کارشناسان در مرکز تکنولوژی فضایی هلند به بحث در باب زباله های فضایی می نشینند و به دنبال راه چاره برای این مشکل می گردند.

لوئیزا اینوچنتی در مورد چاره ی از میان بردن زباله های فضایی می گوید نخستین مرحله جلوگیری از آلوده سازی است و پس از آن می بایست برای پاکسازی فضا کاری کرد.

مهندسان اروپایی پروژه ای با عنوان ای-دی اوربیت را با هدف ایجاد امکان مشاهده ی ماهواره های سرگردان در فضا و خارج ساختن آن ها از مدار طراحی کرده اند. یکی از مهندسان آژانس فضایی اروپا به نام خسوس خیل فرناندز می گوید که در طراحی این پروژه از رباتی استفاده شده است که به وسیله ی دوربینی که بر روی بازوی آن نصب شده قادر است حرکت به دور ماهواره ای که قرار است از مدار خارج شود را شبیه سازی نماید. پس از آن که امکان جا به جا کردن آن ماهواره برای دانشمندان محرز شد، از بازوهای این ربات استفاده می شود تا حلقه ی آداپتور پرتاب ماهواره گرفته شود. بدین ترتیب ماهواره ی مورد نظر با استفاده از دست های ربات گرفته، از مدار خود خارج و به زمین برگردانده می شود. با استفاده از این مکانیزم می توان ماهواره های سرگردان در فضا را در محل بازگشت منهدم نمود.

زباله های فضایی

جمع آوری زباله های فضایی با به تور انداختن آن ها

یکی دیگر از روش های مورد استفاده در این پروژه برای جمع آوری زباله های فضایی، به تور انداختن آن هاست. کارشناس دینامیک این پروژه، میشل لاوانیا نحوه ی عملکرد این روش را به کار ماهیگیران تشبیه می کند. تورهای مورد استفاده برای جمع آوری زباله های فضایی بسیار بزرگ هستند و در نتیجه این امکان برای دانشمندان وجود خواهد داشت که به هنگام جمع آوری زباله های فضایی از آن ها فاصله ی کافی داشته باشند و با استفاده از آن تور بتوانند قطعات بزرگ سرگردان در فضا را تحت کنترل خود در آورند. از آن جا که زباله های فضایی دارای حرکتی آزاد هستند، کاملا داخل تور گرفتار آمده و از کار می افتند. پس از آن می توان این زباله های فضایی را در فضا جا به جا کرد و به محل مورد نظر منتقل نمود.

محققان در مورد برخورد زباله های سرگردان در فضا با ایستگاه فضایی بین المللی می گویند که چنین رخدادی باعث آسیب دیدن و تخریب لایه خارجی ایستگاه شده و جسم سرگردان نیز در اثر آن متلاشی می گردد. بدین ترتیب یک توده ی بزرگ از ذرات کوچک پیرامون ایستگاه شکل می گیرد که توسط لایه ی دوم آن جذب می شود.

با پرتاب روزافزون ماهواره های جدید به فضا ضرورت جمع آوری و انهدام زباله های فضایی بیش از پیش احساس می شود. هم اکنون در حدود ۲ هزار ماهواره و تجهیزات مرتبط با آن ها، چه در مدارهای پایینی زمین و چه در نقاط دورتر از آن، در فضا سرگردان هستند. ماهواره هایی که دورتر از مدارهای پایینی زمین قرار دارند، پس از پایان عمر مفید خود در مدار گورستان زباله های فضایی قرار می گیرند، اما ماهواره های نزدیک به زمین پس از آن که مأموریت خود را به انجام رساندند بازگردانده می شوند تا از قطعات آن ها در طراحی ماهواره های جدیدتر استفاده گردد.

برخی از زباله های فضایی، مانند صفحه های خورشیدی، نیز در جو زمین می سوزند و نابود می شوند. این در حالی است که برخی دیگر از زباله ها از عناصر محکم تری مانند تیتانیوم و فولاد ساخته شده اند و در نتیجه باید قبل از آن که به زمین برخورد کنند، برای جمع آوری آن ها از فضا چاره ای اندیشید.

مهندسانی که طراحی ماهواره را بر عهده دارند در این فکر هستند که بعد از این ماهواره ها را به صورتی طراحی کنند که پس از پایان عمر مفید خود، منهدم شوند. این طرح اگرچه بسیار مؤثر به نظر می رسد اما باز هم خطر برخورد در مدار را کاملا مرتفع نمی سازد.

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *