حکایت زنی که در۱۰۲ سالگی مدرک پزشکی گرفت

دو بار مجبور به مهاجرت شد. یک بار به دلیل تبار یهودی و بار دیگر به خاطر پیگرد چپ‌ها در دوران مک‌کارتیسم. فاشیست‌های هیتلری او را به دلیل آن که مادرش یهودی بود، از شرکت در جلسه دفاع دوره دکترا محروم کرده بودند. سرانجام بعد از ۷۷ سال مدرکش را گرفت.

وقتی اینگه‌ بورگ در ۱۰۲ سالگی دکترای پزشکی خود را دریافت کرد، چهره‌اش زیر برق فلاش دوربین‌ها، مثل زنی در میانه بیست‌سالگی می‌درخشید. در چنین سن و سالی بود که اینگه‌ بورگ سیلم در سال ۱۹۳۸ میلادی، پایان‌نامه‌اش را در زمینه بیماری دیفتری ارائه داد.

حالا او پزشک کودکان و پرفسور علم پزشکی است. رژیم فاشیستی هیتلر، به دلیل یهودی بودن مادرش او را از دریافت مدرک پزشکی محروم کرده بود. ۷۷ سال گذشت تا کلینیک تخصصی دانشگاه هامبورگ-اپندورف (UKE) در مراسمی رسمی در ظهر ۹ ژوئن ۲۰۱۵ مدرک پزشکی را به او اعطا کند. در حین مراسم اعطای دکترا، در تالار دانشگاه هامبورگ جای خالی برای نشستن وجود نداشت.

دکتر سیلم بعد از دریافت مدرکش گفت که بسیاری در دوران حکومت نازی‌ها به نسبت خودش، وضعیت بدتری داشتند و او در این مراسم «روحی جدید، متفاوت و انسانی» در یک دانشگاه آلمانی می‌بیند. او در بیان احساساتش از چنین روزی گفت: «هم غمگین است و هم خوشحال… غم او به خاطر کسانی است که از آن دوران جان سالم بدر نبردند.»

در مراسم، بسیاری از اقوام و دوستان این دانشجوی ۱۰۲ ساله حضور داشتند. دختر اینگه بورگ که پزشک کودکان است، ویژگی اصلی مادرش را کنجکاوی و «تمایل کمک به همه» دانست و گفت این ویژگی هنوز هم «نقطه اتکای بسیاری از آدم‌هاست».

بدون کتاب و کامپیوتر

خانم سیلم در سال‌های ۱۹۳۷ تا ۱۹۳۸ در بیمارستانی در هامبورگ به عنوان دستیار پزشک کار می‌کرد و در همان سال‌ها پایان‌نامه‌اش را نوشت. بر اساس «قوانین نژادی» آن دوران، مسئولان دانشگاه او را به دلیل تبار یهودی به امتحان شفاهی دفاع از پایان‌نامه دعوت نکردند.

بعد از تقریبا هشت دهه، استادان دانشگاه هامبورگ-اپندورف از او امتحان گرفتند. این زن ۱۰۲ ساله به سختی می‌بیند و امکان خواندن کتاب و استفاده از کامپیوتر را ندارد. آماده‌سازی او برای امتحان به کمک بستگان و دوستانش میسر شد.

اووه کخ-گروموس رئیس دانشکده پزشکی، پاسخ‌های خانم سیلم را درخشان توصیف کرد. جالب آن که این «دانشجوی» ۱۰۲ ساله که اکنون استاد بازنشسته دانشگاه است، پایان‌نامه ۷۷ سال پیش‌اش را نقدی اساسی کرد و  همزمان رویکرد جدیدی برای مبارزه با بیماری دیفتری مطرح ساخت که سه استاد ممتحن را عمیقا تحت تاثیر قرار داد. به خانم سیلم نمره‌ای با «رتبه عالی» داده شد.

سال ۱۹۳۸ رودلف دگویتز، استاد راهنمای خانم سیلم چنین گواهی کرده بود: «اگر قوانین جاری مانع دعوت از دوشیزه سیلم به دلیل اصل و نسب‌اش نمی‌شدند، این پایان‌نامه می‌توانست مورد قبول قرار بگیرد.» رودلف دگویتز بعدها به دلیل حمایت از گروه‌های مخالف و مخالفت با کشتن کودکان و نوجوانان مبتلا به معلولیت‌های جسمی یا ذهنی در دوران حکومت نازی‌ها، به ۷ سال زندان تادیبی محکوم شد.

مهاجرت به آلمان شرقی

خانم سیلم در سال ۱۹۳۸ به آمریکا مهاجرت کرد. ابتدا کسی توجهی سرگذشتش نداشت و به دلیل نداشتن مدرک پزشکی، امکان طبابت نیافت. چهار سال بعد اما توانست با گرفتن بورسیه، مدرک خود را با رتبه شاگرد اولی کسب کند.

او در  سال  ۱۹۴۴ با همسرش ساموئل راپوپورت (۱۹۱۲-۲۰۰۴)، پزشک و متخصص بیوشیمی آشنا شد. هر دوی آنها با حزب کمونیست آمریکا همکاری می‌کردند. همسرش بعد از جنگ جهانی دوم از هری ترومن رئیس جمهور آمریکا مدالی به دلیل تحقیقات در زمینه کنسرو کردن خون دریافت کرد. با این وجود، آنها در اوایل دهه ۱۹۵۰ میلادی و در دوران مک‌کارتیسم، به‌دلیل فعالیت‌های کمونیستی تحت خطر پیگرد و بازجویی بودند. راپوپورت طی کنفرانسی در سوئیس، از  این خطر  مطلع شد و به همین دلیل به آمریکا بازنگشت.

این زوج در سال ۱۹۵۲ به برلین شرقی رفته و در بیمارستان «شاریته» مشغول به کار شدند. در سال ۱۹۶۸ خانم سیلم به مقام استادی رسید و بخش درمان بیماری‌های نوزادان را بنیان‌گذاری کرد. او در  سال ۱۹۸۴ موفق به دریافت جایزه ملی جمهوری دمکراتیک آلمان شد.

اکنون خانم سیلم می‌تواند مسن‌ترین دریافت‌کننده مدرک دکترا در جهان باشد. در کتاب «گینس» این مقام تا کنون متعلق به «هاینس وندروت» از شهر برمن آلمان بوده که سال ۲۰۰۸ در سن ۹۷ سالگی به دلیل تحقیقات در زمینه بیولوژی سلولی به مقام  پرفسوری پزشکی رسید. پرفسور وندروت هم فعالیت‌هایش را به عنوان پزشک کودکان از دانشگاه هامبورگ-اپندورف در سال ۱۹۳۶ آغاز کرده بود.