فناوری اینترنت اشیا (IoT) طی سالهای آینده پیشرفت قابل ملاحظهای خواهد داشت و شاهد گسترش هرچه بیشتر آن در بخشهای صنعتی، انرژی، حمل و نقل و بهویژه استفاده در شاخههای جدیدی مثل بهداشت و سلامت خواهیم بود.
روهیت مهرا معاون بخش تحقیقات زیرساخت شبکه IDC میگوید که بخشهای پیشرو در صنعت اینترنت اشیا برنامهها و شیوههای جدیدی را به کار میگیرند که باعث میشود استفاده از آن برای کاربران نهایی جذاب باشد.
وی میافزاید: «موارد جدید استفاده و استقرار اینترنت اشیا در سراسر پروژههای توزیع شده سازمانی، خردهفروشی و تدارکات، بهداشت و درمان و شهرهای هوشمند باعث افزایش حرکت و رونق این حوزهها خواهد شد.» طبق گفته کیلتون هاپکینز، مدیر برنامههای اینترنت اشیا در پردیس دانشگاه شمال شرقی دره سیلیکون، موضوع مشترک پیادهسازی اینترنت اشیای جدید در سال ۲۰۱۸ شامل هماهنگی زیرساختهای با ارزش بالا است که مناطق جغرافیایی نسبتاً بزرگی را دربر میگیرد. او میگوید: «بسیاری از بازارهای عمودی هنوز هم عملیات کسب و کار خود را بر اساس بازنگریهای دستی وضعیت تجهیزات، میزان موجودی و دیگر معیارهای کلیدی انجام میدهند. فرصتهای زیادی برای پروژههای با سطح بازگشت سرمایه بالا فراهم خواهد شد تا بتوانند از مزایای اینترنت اشیا بهرهمند شوند. برخی از بازارهای عمودی که از بازنگریهای دستی در سطح گسترده استفاده میکنند، شامل صنایع نفت و گاز، توزیع انرژی، زنجیره تأمین و مخابرات هستند.»
علاوه بر این طبق گفته مهرا، برخی شرکتهایی که در زمینه فعالیت تجاری خود لزوماً با اینترنت اشیا سر و کار ندارند نیز بهلطف رشد روزافزون این صنعت در ساختمانهای هوشمند با آن مواجه خواهند شد. (شکل ۱)
وی میگوید: «افزایش تقاضا برای استقرار تجهیزات سختافزاری اینترنت اشیا مربوط به سیستمهای خودکارسازی مسکونی/ اداری باعث خواهد شد اینترنت اشیای داخلی به ابتکاراتی در بخش اینترنت اشیا خارجی مانند انرژی، آب و برق و حمل و نقل نیز رونق بخشد.»
مدیریت بهبود مییابد
همکار هاپکینز و رئیس دانشکده دانشگاه شمال شرقی دره سیلیکون، پیکی آگاروال میگوید از آنجا که فناوری پیرامون اینترنت اشیا بهسرعت در حال پیشرفت است، کاربردهای مدیریتی آن نیز در سطح کلان جذابیت بیشتری پیدا میکند. او میگوید: «چند سال است که مدیریت تجهیزات و مدیریت ارتباطات بهشکل سنتی انجام میشده است، اما حالا که اجزای سیستمهای اینترنت اشیا در کنار یکدیگر قرار گرفتهاند تا کل راهکارهای در مقیاس سازمانی را اداره کنند، مدیریت چنین راهکارهایی از طریق فناوری بیش از گذشته برای سازمانها میسر شده است.»
بر اساس مجموعهای از پیشبینیهای فورستر، بخشی از آنچه این رشد را شکل میدهد، تغییراتی است که در سال ۲۰۱۸ روی خدمات اینترنت اشیا رخ میدهد. طیف گستردهای از پیشنهادات مختلف وجود دارد که امکانات مختلفی را از طراحی تا یکپارچهسازی و بهکارگیری سیستمهای اینترنت اشیا را برای کاربران مختلف فراهم میکند. مسلماً این کاربران نیازهای متفاوتی دارند که توسط ارائهکنندگان چنین سکوهایی از جمله AWS IoT, Azure IoT و GE Predix برآورده میشود. محققان میگویند: «طراحانی که از اینترنت اشیا در طراحی خود استفاده میکنند، باید آن را بهگونهای در محصولات خود به کار بگیرند تا بتوان مدیریت، تحت نظر داشتن و کنترل آنها را از راه دور انجام داد.»
چنین سکوهایی به طور فزاینده با مشارکت شرکتهای فناوری مثل GE و زیمنس و تأمینکنندگان خدمات کلاود مثل آمازون و گوگل گسترش پیدا خواهد کرد و به هرکدام اجازه میدهد روی بخشی که تخصص بیشتری در آن دارند متمرکز شوند.
امنیت همچنان مسئلهساز خواهد بود
مسلماً مشکلات و چالشهای زیادی بر سر راه فناوری اینترنت اشیا وجود دارد و مهمتر از همه موضوع امنیت است که کاربران اینترنت اشیا بیش از گذشته با آن درگیر هستند. با این حال، امن نگه داشتن پروژههای اینترنت اشیا در سطح تجهیزات کار چندان مقرون به صرفهای نیست و اکثر کارشناسان معتقدند که رویکردهای جدید برای رفع این مشکل حیاتی خواهد بود.
از طرفی، مشکلات امنیتی شناخته شده اینترنت اشیا باعث نمیشود تا شرکتها از نصب و استفاده آنها که در واقع به امنیت غیردیجیتال کمک هم میکند خودداری کنند. در نظرسنجی که اخیراً در Spiceworks منتشر شد، نشان میدهد امنیت فیزیکی در صدر اولویتهای متخصصان فناوری اطلاعات که در زمینه اینترنت اشیا کار میکنند قرار دارد. همچنین بر اساس تحقیقات فورستر، بازاریابی فناوری نیز یکی از نیرویهای محرکه بزرگ در رشد صنعت اینترنت اشیا در سال ۲۰۱۸ خواهد بود. مدل بازاریابی بنگاه به مصرفکننده (B2C) به طور سنتی از صنعت اینترنت اشیا بهره نبرده است، اما میتوان این شرایط را تغییر داد. محققان میگویند: «عادت به استفاده از تجهیزات خودکارسازی و رشد روزافزون استفاده از دستیارهای هوشمند مثل الکسای آمازون و دستیار گوگل در دستگاههای ما، بازارهای جدیدی از جمله تجهیزات پوشیدنی، برای ارتباط با مشتری بهنسبت فناوریهای اخیر فراهم خواهد کرد.»