دخمه‌ی خدای اُزیریس در مصر
در نزدیک هرم خفرع (khafra) در گیزا، دخمه‌ای باستانی وجود دارد که به مقبره‌ی اُزیریس، یا چاهِ اُزیریس مشهور است. این دخمه، که توسط سه دهلیز به صورت عمودی تا سه طبقه زیرِ زمین (حدود ده متر) حفر شده است، تا سال ۱۹۹۹ به صورت رسمی مورد کاوش قرار نگرفته بود؛ گرچه پیش از آن نیز به وجودش آگاه بوده‌اند.
پژوهش‌ها بر روی تنها ظرف سفالین یافت شده در این مکان، نشان می‌دهد عمر این دخمه، به تقریبا ۲۳۰۰ سال پیش از میلاد و اواخر دوران پادشاهی کهن مصر باز می‌گردد.
در پایین‌ترین طبقه‌ی این چاه، آرام‌گاه اصلی قرار دارد. در میانه‌ی این آرام‌گاه، حفره‌ای است که یک تابوت سنگی از جنس بازالت درون آن در آب غوطه‌ور است. در‌پوشِ این تابوت اکنون بر فراز آن مستقر شده است. خود تابوت سنگی، سه برابر در‌پوش خود وزن دارد. در چهار طرف این آرام‌گاه، چهار ستونِ تراشیده شدۀ سنگی نیز وجود داشته‌اند که اکنون به طور کامل تخریب شده‌اند.
پرسش اصلی این است که چگونه مصریان باستان، توانسته‌اند با ابزار برنزی متعلق به ۴۶۰۰ سال پیش، در سلسلۀ ششم پادشاهی مصر، چنین دهلیز‌ها و دخمه‌هایی را در سنگ‌های سخت محوطۀ گیزا حفر کنند؟ چگونه تابوت اصلی سنگ خارا و تابوت‌های بازالتی در دخمه‌های دیگر این چاه، تراشیده شده و حدود ده متر به زیر زمین منتقل شده‌اند؟ و آیا بقایای استخوان‌ها در تابوت اصلی، از آنِ اُزیریس، خدای جهان زیرین بوده است؟
