درمان کلسترول خون
کلسترول ماده چرب موجود در خون است که برای ساختن سلولهای سالم و حفظ غشای سلولی مورد نیاز است. اساسا توسط بدن انسان تولید میشود اما میتوان آن را از مواد غذایی نیز بهدست آورد.
کلسترول به تبدیل نور خورشید به ویتامین د نیز کمک میکند. با وجود این، داشتن کلسترول بالا میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش دهد. و کاهش کلسترول بالا امری بسیار ضروری است.
در این نوشتار با بازده همراه باشید تا ۴۰ درمان خانگی برای کاهش کلسترول بالا را بشناسید.
ر سالهای اخیر احتمالا راجع به کلسترول مطالب زیادی در روزنامه، مجله ها و حتی فیلمها شنیده اید. علیرغم این موضوع هنوز افراد زیادی هستند که نمی دانند کلسترول چیست و چگونه بر سلامتی اثر می گذارد و در صورت وجود کلسترول بالا چه اقداماتی باید انجام داد؟
کلسترول یک ماده نرم و مومی شکلی است که یک نوع چربی به شمار می رود و در خون و همه بافت های بدن شما وجود دارد. کلسترول در ساختمان غشای سلول ها، برخی هورمون ها و… شرکت دارد وجود آن برای سلامت بدن ضروری است.
کلسترول بدن از دو راه به دست میآید:
راه اول و عمده ترین منبع کلسترول، کلسترولی است که کبد خود انسان تولید می کند. راه دوم کلسترولی است که از خارج بدن تأمین می شود و عمدتاٌ با خوردن غذاهای حیوانی مانند تخم مرغ، گوشت و شیر فراهم میشود. البته خوردن چربیهای اشباع شده (نوع دیگری از چربیها که بیشتر خاستگاه حیوانی دارند) نیز به تولید بیشتر کلسترول توسط بدن کمک می نماید.
اگر غلظت کلسترول خون بالا باشد، چه کار باید کرد؟
اگر نتایج آزمایش خون خود را گرفتید و کلسترول آن بالاتر از میزان طبیعی بود. مضطرب نشوید! پزشک در این رابطه به شما کمک خواهد کرد. اگر غلظت کلسترول خونتان در محدوده طبیعی باشد، پنج سال بعد این آزمایش را تکرار نمایید.
آیا تنها کلسترول بالا باعث ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی می شود؟ خیر. کلسترول بالا تنها یکی از عوامل خطرزا برای ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی است. عوامل دیگر عبارتند از:
سیگار کشیدن، بیماری قند (دیابت)، فشار خون بالا، جنس مذکر .
ترکیب شدن دو عامل یا بیش از دو تا از عوامل خطرزای قلبی- عروقی، احتمال پیدایش این بیماری های را افزایش می دهد.
پخت سالم غذا با چربی ها و روغن ها
نه تنها غذاهایی که انتخاب می کنید، باید از نوعی باشند که میزان چربی آنها کم است، بلکه باید طوری غذاها را بپزید که میزان چربی آنها نیز کم باشد.
• نخستین گام، مصرف کم روغن در حین پخت مواد غذایی است، برای زمانی که می خواهید گوشت یا ماهی بخورید، بهتر است آنها را در فر طبخ نمایید.
• تمام چربی های آشکار را جدا کنید و پوست مرغ را پیش از مصرف جدا نمایید. (پوست مرغ سرشار از چربی است)
• سس سالاد کم چربی و ترجیحاٌ بدون چربی مصرف کنید. بهتر است به جای سس سالاد از آب لیمو استفاده نمایید.
• از مصرف زیاد نمک بپرهیزید.
• به جای گوشت قرمز تا حدامکان از گوشت سفید به ویژه گوشت ماهی استفاده کنید.
• برای تهیه غذاهای خود از عدس، لوبیا، نخود و دیگر حبوبات بهره بگیرید.
• از نانهای با آرد سبوس دار مثل سنگک بیشتر استفاده کنید.
آجیل
آجیل مملو از چربی سالم اشباع نشده، پروتئین، فیبر، مواد مغذی، ویتامینها و آنتی اکسیدان است. هر کسی باید کمی آجیل را در رژیم غذایی روزانهاش بگنجاند.
بادام زمینی، گردو، فندق، بادام، پسته، گردو پی کان، و دیگر آجیلها کلسترول خون را کاهش میدهند. مطالعات نشان داده است که خوردن یک چهارم فنجان بادام در روز میتواند LDL (کلسترول بد) را تا ۴.۴ درصد کاهش دهد. علاوه بر این، شما میتوانید بادام بو داده را بدون روغن مصرف کنید. گردو حاوی سطوح بالایی از اسیدهای چرب امگا ۳ است. برای کاهش ۱۶ درصدی LDL خود گردو بخورید.
چه نکاتی را در برنامه غذایی خود باید در نظر گرفت؟
اولین قدم این است که چربی های آشکار در مواد غذایی را جدا کنید و چربیهای اشباع یعنی چربی هایی که در دمای اتاق جامد هستند مانند شیر پرچربی، خامه، کره، پنیر پرچربی، پوست مرغ و چربی گوشت را کمتر مصرف نمایید.
سعی کنید میزان مصرف چربی به ویژه چربی های اشباع را در رژیم غذایی خود کاهش دهید.
از مصرف غذاهای چرب و با کلسترول بالا نظیر مغز، جگر، دل، کله پاچه، زدره تخم مرغ، سس های حاوی زرده تخم مرغ، کره، روغن نارگیل، روغن حیوانی، شکلات، شیرینی های خامه دار، کیک، سیب زمینی سرخ شده، سوسیس و کالباس اجتناب نمایید. به جای چیپس از سیب زمینی «ساده پخته شده» استفاده کنید و برای طعم دادن مقدار کمی کره روی آن بگذارید یا اندکی نمک و فلفل به آن بیفزایید.
• ماهی، مرغ و حبوبات چربی مضر کمتری دارند و منابع غذایی خوبی هستند. البته از سرخ کردن ماهی و مرغ در مقدار زیادی روغن بپرهیزید. بهتر است ماهی و مرغ بصورت کبابی، آب پز یا بخار پز مصرف شوند.
• شیر و انواع لبنیات کم چربی مصرف کنید.
• سبزیجات و میوه ها چربی کمی دارند و همچنین یک منبع سرشار از ویتامین ها هستند، بنابراین از این مواد زیاد مصرف نمایید.
• در صورت استفاده از چربی، از چربی های غیراشباع مانند روغن ذرت، کنجد، آفتابگردان، سویا و زیتون استفاده کنید.
درمان کلسترول خون بلغور جو دو سر
جو به عنوان کاهندهی سنتی کلسترول در نظر گرفته میشود. جو سرشار از فیبر محلول و شامل بتا-گلوکان است که باعث کاهش جذب کلسترول ( کاهش کلسترول بالا ) و کاهش سطح آن به طور طبیعی میشود. شما میتوانید LDL خود را ۱۲-۲۴٪ کاهش دهید، در صورتی که به طور منظم یک و نیم فنجان جو مصرف کنید.
پیاز
یک پیاز را در آبمیوه گیری خرد کنید. یک قاشق چایخوری عسل را به یک قاشق چایخوری آب پیاز اضافه کنید. یا به عنوان روشی جایگزین، یک فنجان دوغ را با یک پیاز به خوبی خرد شده که یک چهارم قاشق چایخوری فلفل دارد مخلوط کنید و آن را به صورت روزانه مصرف کنید.
آب پرتقال
آب پرتقال منبع غنیای از ویتامین ث، فلاونوئید و فولات است. نوشیدن ۳ فنجان آب پرتقال به صورت منظم میتواند به کاهش سطح کلسترول خون کمک کند.
دانهی گشنیز
مطالعات نشان دادهاند که تخم گشنیز میتواند سطح کل کلسترول و تریگلیسیریدها را کاهش دهد. دانههای گشنیز دارای اثرات کاهنده قند خون هستند که برای بیماران دیابتی مفید است. به یک فنجان آب ۲ قاشق چایخوری پودر تخم گشنیز اضافه کنید. این محلول را برای چند ثانیه بجوشانید، و سپس، آن را صاف کنید. مقداری شیر، شکر، و هل برای بهتر کردن طعم و مزه به آن اضافه کنید. دو بار در روز از آن بنوشید.
برنج مخمر قرمز
برنج مخمر قرمز یک داروی سنتی چینی است که برای کاهش سطح کلسترول استفاده میشده است. این ماده شامل موناکولین، ایزوفلاون، استرول ها، و اسیدهای چرب اشباع نشده است. برای کاهش سطح کلسترول بالا، ۱۲۰۰-۲۴۰۰ میلی گرم از این مکمل را یک یا دو بار در روز مصرف کنید.
نکته- از این ماده باید تحت نظارت مستقیم پزشک استفاده کرد.
سرکهی سیب
سرکهی سیب طبیعی به کاهش سطح کل تریگلیسرید و کلسترول خون کمک میکند. این یک درمان بسیار موثر برای معالجهی چند بیماری است. ۱ قاشق چایخوری سرکهی سیب را در یک لیوان آب مخلوط کنید و ۲ – ۳ بار در روز به مدت حداقل یک ماه از آن بنوشید.
علاوه بر این، اگر طعم و مزه آن را دوست ندارید، میتوانید مقداری آب پرتقال، آب انگور، آب سیب تازه یا هر آب میوه مورد علاقه خود را با سرکه سیب مخلوط کنید.
روغن ماهی
روغن ماهی و ماهیهای چرب مانند ماهی تن، ماهی خال مخالی، ماهی قزل آلا، ماهی سالمون، شاه ماهی، ماهی آبی و ساردین مملو از اسیدهای چرب امگا ۳ لود هستند. آنها تری گلیسیرید را کاهش میدهند و از بیماریهای قلبی جلوگیری میکنند. حدودا ۱-۴ گرم روغن ماهی در روز مصرف کنید.
از این غذاها بیشتر استفاده کنید:
• شیر کم چرب (۲ -۱ درصد چربی) یا بدون چربی، ماست (چربی ۲ درصد یا کمتر)، پنیرهای تهیه شده از شیر یا ماست بدون چربی
• قسمت های بدون چربی گوشت
• ماهی، گوشت مرغ و بوقلمون (بدون پوست) و به صورت کباب شده، نیم پز یا آب پز
• کیک و شیرینی کم چربی (بدون خامه و کرم)
• سس ماینز کم چربی، سس سالاد کم چربی (مصرف در حد متعادل)
• روغن آفتابگردان، روغن زیتون، روغن ذرت و روغن سویا (مصرف در حد متعادل)
• آجیل (گردو، بادام و…)
از این غذاها کمتر استفاده کنید:
• شیر پرچربی، پنیرهای پرچربی، خامه، بستنی، خامه ترش
• قسمتهای پرچربی گوشت (دنده)، انواع سوسیس، کالباس، مغز، کله پاچه، جگر، دل، زرده تخم مرغ، پیتزا
• گوشت بوقلمون روغن زده شده، گوشت مرغ یا ماهی سرخ شده، کنسرو ماهی، میگو
• کیک و شیرینی پرخامه
• سس مایونز و سس های سالاد معمولی (پرچربی)
• روغن نارگیل، روغن های جامد، کره، روغن حیوانی
راهنمای مصرف کربوهیدرات ها و مواد فیبر دار
از این غذاها بیشتر استفاده کنید:
• نان، غلات کامل، برنج، ماکارونی و غداهای مشابه
• سبزی های تازه، کنسرو شده یا منجمد شده بدون سس مثل نخودفرنگی، سیب زمینی، ذرت، هویج، کلم، گوجه فرنگی، کدو
• میوه ها مانند سیب، انواع برگه، انواع توت، آلو، کشمش، پرتقال، انگور
• حبوبات از قبیل عدس و انواع لوبیا
• بیسکویت های کم چربی
از این غذاها کمتر استفاده کنید:
• بیسکویت های کرمدار و پرچربی، پیراشکی، شکلات و بستنی
• غلات طبخ شده با روغن نارگیل
• سبزی هایی که با سس های محتوی خامه یا کره طبخ شده باشند
• غذاهای سرخ شده
• انواع کیک های میوه ای، دسرهای مختلف
• غذاهایی که دارای مقدار زیادی گوشت باشند
• انواع چیپس
روغن ماهی
روغن ماهی و ماهیهای چرب مانند ماهی تن، ماهی خال مخالی، ماهی قزل آلا، ماهی سالمون، شاه ماهی، ماهی آبی و ساردین مملو از اسیدهای چرب امگا ۳ لود هستند. آنها تری گلیسیرید را کاهش میدهند و از بیماریهای قلبی جلوگیری میکنند. حدودا ۱-۴ گرم روغن ماهی در روز مصرف کنید.
علاوه بر این، حداقل یک بار در هفته ۲ وعده ماهی بخورید، و بیشتر ماهی چرب مصرف کنید، چون آنها غنیترین منبع اسیدهای چرب امگا ۳ هستند.
یا به طریقی دیگر، اگر گیاهخوار هستید، پس در رژیم غذاییتان برای کاهش کلسترول بالا تخم کتان را اضافه کنید که سرشار از امگا ۳ است.
عسل
عسل مملو از شمار زیادی مواد معدنی و ویتامین است که آن را به یک کلسترول ستیز تمام عیار تبدیل میکند. به علاوه، آنتیاکسیدانهای موجود در عسل به کلسترول اجازه نمیدهند که از خون خارج شوند و همچنین مانع از ورود آن به پوشش داخلی رگهای خونی میشوند.
۱ قاشق چایخوری عسل را به ۱ فنجان آب داغ اضافه کنید. همچنین میتوانید یک قاشق چایخوری آب لیمو یا ۱۰ قطره سرکه سیب به این محلول اضافه کنید. این محلول را صبحها بنوشید. این کار ممکن است چربی اضافی سیستم بدن شما را کاهش دهد و سطح کلسترول ثابت نگه دارد.
به طریق دیگر، یک قاشق چایخوری پودر دارچین را با یک فنجان آب جوش مخلوط کنید. به مدت ۳۰ دقیقه درب آن را بپوشانید. پس از آن، این محلول را صاف کرده و یک قاشق چایخوری عسل به این معجون اضافه کنید. آن را با معده خالی نیم ساعت قبل از صبحانه صرف کنید.
سویا
سویا سرشار از منیزیم، فسفر، پروتئین، کلسیم، ویتامین ب، و آهن است. کلسیم این ماده غذایی ۱۰ برابر بیشتر از گوشت است. خوردن آجیل سویا، سویا و سایر محصولات غذایی ساخته شده از سویا (توفو و شیر سویا) راه سادهای برای کاهش تولید کلسترول جدید است. توصیه میشود که مصرف ۲۵ گرم پروتئین سویا در روز میتواند ۵-۶ درصد کلسترول بالای خون را کاهش دهد.
نکته- بعضیها ممکن است هنگام خوردن سویا با مشکلات گوارشی مواجه شوند. ممکن است دچار بیرون روی، معده درد یا اسهال شوند. بنابراین قبل از گنجاندن این مادهی غذایی فعال به رژیم غذاییتان با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
انگور فرنگی هندی
انگور فرنگی هندی محتوی میزان بالایی از ویتامین ث و سرشار از مواد معدنی است که میتواند با تعدادی از بیماریها مقابله کند. این میوه یک آنتی اکسیدان قوی است که با کاهش ساخت کلسترول اضافی باعث تقویت عضلات قلب میشود، بنابراین، شریانها و عروق خونی تمیز نگه میدارد. ۱ قاشق چایخوری پودر انگور فرنگی هندی را به یک لیوان آب گرم اضافه کنید و صبح با معده خالی از آن بنوشید.
سیر
ارزش غذایی بالا و طعم منحصر به فرد سیر، آن را به یکی اجزاء اصلی آشپزخانه تبدیل کرده است. سوای طعم اشتهاآوری که به غذا میدهد سیر نقش مهمی در درمان بسیاری از بیماریها ایفا میکند. خواص ضد لخته شدن خون و گوگرد موجود در سیر سطح کلسترول را متعادل نگه میدارد و تشکیل پلاک در عروق خونی را کاهش میدهد و از لخته شدنی که میتواند به سکته قلبی منجر شود جلوگیری میکند. سیر خام تازه پوست کنده شده را بر روی سالاد، دال(لپه)، رسام(غذای هندی)، پیتزا، یا سوپ رنده کنید.
به عنوان روشی جایگزین میتوانید هر روز ۲-۴ حبه سیر را با آب مصرف کنید.
برنج قهوهای
رنج قهوهای سرشار از مواد معدنی، فیبر و ویتامینها است. برای کاهش کلسترول بالا برنج سفید را با برنج قهوهای جایگزین کنید، چون سبوس آن حاوی روغن بسیار اشباع شدهای است که نقشی حیاتی در حفظ تعادل سطح کلسترول ایفا میکند. یک فنجان برنج قهوهای حاوی ۱۱ درصد فیبر است.
زردچوبه
زردچوبه دارای خواص شفا دهندگی عالی زخم است. این ماده همچنین سطح کلسترول LDL را کاهش میدهد؛ از این رو، میتواند ساخت پلاک در دیوارههای عروق را متوقف کند. زردچوبه ممکن است کلسترول خون را پایین بیاورد.
افزودن کمی پودر زردچوبه به کاری و سبزیجات در هنگام آشپزی یکی از بهترین راههای کسب دوز روزانهی مناسبی از این گیاه قدرتمند است.
به عنوان روشی جایگزین، یک و نیم قاشق غذاخوری آب را با سه چهارم قاشق چایخوری زردچوبه و ۲ قاشق غذاخوری بادمجان پختهی کوبیده مخلوط کنید. حالا، این خمیر را روی یک نان گندم بمالید و بعد از وعدههای غذایی مصرف کنید.
بادمجان
بادمجان یکی از سبزیجات مناسب و در دسترس است که حاوی مقدار فراوانی فیبر رژیمی، پتاسیم، ویتامین ب۱ و ب۶، منگنز، نیاسین، فولات و بسیاری از مواد مغذی دیگر است که سطح کلسترول خون را ثابت نگه میدارند. بادمجان حاوی ناسونین نیز هست، جاذب رادیکال آزادی که جریان خون را از طریق شل کردن دیوارههای رگهای خونی بهبود میبخشد. برای کاهش کلسترول مضر LDL از بدنتان، بادمجان را در رژیم غذاییتان بگنجانید. بادمجان را به هر شکلی میتوان مصرف کرد- شکم پر، خوابانده شده در مایعات، کبابی، بو داده، یا سرخ کرده.
روشهای دیگر برای کاهش خطر بروز سکته های قلبی و مغزی
در حالی که غلظت بالای کلسترول در پیدایش حملات قلبی و سکته های مغزی نقش مهمی دارد، این عامل فقط یکی از عوامل خطرزای قلبی- عروقی است و عوامل خطرزای دیگر عبارتند از:
* استعمال دخانیات: سیگار نکشید! سیگار یک عامل خطرزای بسیار مهم برای بیماریهای قلبی و سکتههای مغزی است.
* فشار خون بالا: فشار خون را کنترل کنید، فشار خون بالا اغلب با رژیم غذایی و دارو کنترل میشود.
* فقدان فعالیت های بدنی: در زندگی روزانه، برای انجام ورزش های منظم برنامه ریزی کنید.
*افزایش وزن بیش از حد: وزن طبیعی خود را حفظ کنید! در صورت وجود اضافه وزن، طبق نظر پزشک برای کاستن از وزن خود کوشش نمایید.
سیگار نکشید: اگر شما سیگاری هستید، قطعاٌ بهترین اقدام برای حفظ سلامتتان ترک سیگار است.
مهم ترین علت بیماری های قلبی- عروقی در افراد سیگاری، استعمال دخانیات است. در واقع ۳۰ درصد تمام مرگ و میرهای ناشی از آسیب عروق کرونر، مربوط به مصرف سیگار است. استعمال دخانیات میزان کلسترول خوب(HDL) را کم می کند. اگر سیگار می کشید و کلسترول خونتان بالاست یا دیگر عوامل خطرزا در شما وجود دارد، احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی-عروقی در شما زیاد است.
بنابراین با اراده خود بکوشید تا هرچه زودتر، مصرف سیگار را کم و سپس قطع نمایید.
*کنترل فشار خون : فشار خون بالا اغلب با رژیم غذایی صحیح و تغییرشیوه زندگی کنترل می شود. در صورت نیاز، پزشک برای شما قرص های کاهنده فشار خون نیز تجویز خواهد کرد.
*انجام فعالیت بدنی: فعالیت منظم ورزشی یکی از بهترین راه های مراقبت از قلب است. ورزش غلظت تریگلیرید را کاهش می دهد و سطح کلسترول HDL یا کلسترول «خوب» را افزایش می دهد. ورزش باعث کاهش وزن و تقویت قلب می گردد. در مورد نوع ورزش با پزشک خود مشورت نمایید.
*کاهش وزن : وزن متناسب یک عامل مهم در سلامت قلبی- عروقی است. اضافه وزن می تواند سبب افزایش کلسترول LDL و کاهش کلسترول HDL شود. با نظر پزشک خود و رعایت مواردی که ذکر شد، سعی کنید تا حدامکان اضافه وزن خود را کاهش دهید.