راز ساحل کله قندی چیست؟
طبیعت بزرگ‌ترین هنرمندی است که می‌توانیم از آن به عنوان خالق آثار هنری خارق‌العاده یاد کنیم. طبیعت در برخی از سواحل، پدیده نایابی به نام ساحل کله‌قندی خلق می‌کند که هنوز هم انسان دلیلی برای تشکیل این کله‌قندها نیافته است.
ساحل کله‌قندی یکی از عجیب‌ترین شکل‌هایی است که طبیعت در لبه ساحل به وجود آورده است. الگوهای که از یک قوس رو به بالا و بعد یک قوس رو به پایین تشکیل‌شده و در امتداد ساحل با شکلی یکسان تکرار شده‌اند. امتداد این قوس‌ها با شیب ملایم به سمت دریا است.
قله کله‌قند مملو از مواد رسوبی با دانه‌های درشت است و قسمت مداخلی و خارج از امتداد کله‌قند مواد رسوبی سبک‌تر را شامل می‌شود. این پدیده در سواحلی که دارای مواد رسوبی سنگین در خاک ساحل دارند بیشتر از سایر سواحل دیده می‌شود، اما در خط سواحلی که خاک با اندازه مواد رسوبی متفاوت و ریزتر هم این پدیده ممکن است اتفاق بیفتد. این پدیده در بهترین حالت روی سواحل شیب‌دار با موج‌هایی بدون شکست و در امتداد زاویه مناسب با ساحل باشند، تشکیل می‌شود.
در حالی که روشن است که نوع زمین ساحل باعث ایجاد موج‌های کله‌قندی می‌شود، اما هنوز دلیل علمی برای به وجود آمدن اشکال خاص کله‌قندی کشف نشده است؛ اما از شواهد معلوم است که این الگوی تکراری از یک کله‌قند کوچک شروع شده و در امتداد ساحل گسترش یافته است. زمانی که موجی به سمت ساحل کشیده می‌شود در اثر وجود الگوی خاص مجبور است که به دو شاخه و در امتداد ساحل به شاخه‌های مختلف تقسیم شود. زمانی که موج به خط ساحلی می‌خورد از سرعتش کاسته می‌شود و رسوبات معلق در آب، در قله‌های کله‌قندی شروع به ته‌نشینی می‌کنند. با بازگشت موج به سمت دریا مقداری از رسوبات ساحل را می‌شورد و در خود مخلوط می‌کند. در راه بازگشت به دریا موج برگشتی با موج جدیدی مواجه می‌شود.
آیا این پدیده به دست طبیعت ساخته شده است؟
بدین ترتیب با تشکیل شدن یک کله‌قند، رسوبات سنگین در قله کله‌قند ته‌نشین خواهند شد و رسوبات سبک‌تر به پایین دست کله‌قند کشیده می‌شوند و کله‌قند به مرور زمان شروع به قد کشیدن می‌کند. این پدیده باعث می‌شود که کله‌قندها در صورتی که بزرگ‌تر نشوند، شکل خودشان را برای مدت‌ها حفظ کنند. اگر موجی به ساحل نرسد، خط مستقیمی در میانه کله‌قند و در امتداد رأس کله‌قند به دریا دیده می‌شود که همان مواد سنگین رسوبی هستند و کناره این خط با ارتفاع پایین‌تر شامل موادی با رسوبات سبک‌تر است که به مرور زمان شسته و دوباره جایگزین شده‌اند.
طبیعت گسترش دهنده الگو است
کله‌قندهای معمولی چند متر بیشتر طول ندارند، اما کله‌قندهایی با طول ۶۰ متر هم می‌تواند در خط ساحلی به وجود آید. موضوع شروع کله‌قندهای ساحلی حداقل در پنجاه سال گذشته موضوعی جذاب و کشف نشده برای محققان بوده است. سؤال این است که آیا این الگوهای همان‌طور که در بالا توضیح داده شد، توسط موج‌های پایایی که همیشه به ساحل می‌رسند، ساخته شده و به‌وسیله موج‌های لبه‌دار، این الگوها روی خط ساحلی گسترش‌یافته است یا اولین کله‌قند در این نوع سواحل ابتدا به‌خودی‌خود و به دست طبیعت ساخته می‌شود. بیشتر تحقیقات انجام شده، نظریه دوم و خود به خودی بودن این پدیده را تصدیق می‌کند. این اولین باری نیست که یک پدیده خود به خودی در طبیعت صورت می‌گیرد و بیشتر الگوهای پیچیده در ژئوفیزیک، شیمی، فیزیک، زیست‌شناسی و جامعه‌شناسی همگی خود به خودی هستند.
