سوال : بچه ها از کجا می آیند ؟!
چند روز پیش در جمع خانوادگی یکی از آشنایان اعلام کرد که حامله است و در ۷ ماه آینده بچهدار میشود. همه خوشحال بودند و به او و عمویم تبریک گفت تا اتفاقی نه چندان غیر منتظره افتاد. دختر عموی ۵ سالهام از پدر و مادرش پرسید که : «مامان، بابا بچهها از کجا میان؟!». لحظهای سکوت جمع را فرا گرفت و صورت همه به شکل علامت سوال درآمد. پس از لحظهای سکوت مادر به بچه این پاسخ را داد: «خدا بچهها رو توی دل مامانها میگذاره.»
لحظهای در فکر فرو رفتم و سنین کودکیم جلوی چشمم آمد. من همین پاسخی مشابه از پدر و مادرم گرفته بودم و در سنین نوجوانی با این نتیجه رسیده بودم که تصورات من از شیوهی بچهدار شدن کاملا غلط بوده است. شاید این سوال برای بسیاری از شما هم مطرح بوده است. آیا ساختن داستانهای خیالی، عکس العملی درست نسبت به این پرسش است؟
این پرسش که بچهها از کجا میآیند؟ پرسشی است که از طرف اکثر بچهها پرسیده میشود و پدر و مادرها خواه ناخواه باید به این پرسش، پاسخی خیالی یا قانع کننده بدهند. چه خوب و چه بد، نسلهای جدید در سنین پایینتری با مفاهیم جنسی آشنا میشوند. این واقعیت از زندگی مدرن بدان معنی است که والدین باید با خرد و مسئولیتپذیری در مورد توضیح مفهوم تولید مثل بسته به شرایط و سن کودک عمل کنند.
- برای آنها توضیح دهید، اما نه بیش از حد
پاسخ سوالهای آنها را بدهید، نه بیشتر و نه کمتر. اگر او از شما را پرسید که کودک از چه بخشی از مادر بیرون میآید، توضیحی با سادهترین واژههای ممکن به او بدهید. مطمئنا پاسخ به این سوال زمانی مناسب برای شرح و بسط روش و فرایند زایمان نیست. در یکی از موارد که من با آن سر و کار داشتم یک کودک ۵ ساله از پدر و مادر خود پرسید، من از کجا آمدهام؟ زن و شوهر دستپاچه شدند و با جزئیات برای او کل پروسه را توضیح دادند. در نهایت کودک دوباره پرسید منظورم این نبود. منظورم اینه که در چه شهری به دنیا اومدم!
- استفاده از کتابهای مصور
برای کودکانی که به مدرسه نرفتهاند این روش قطعا یکی از بهترین روشهاست. در صورتی که به چنین کتابهایی دسترسی ندارید میتوانید خودتان با نقاشیهای ساده و کودکانه این کتابچه را تولید کنید.
- حقیقت را بگویید
با استفاده از کتابچه، تمثیلها و بازی مفاهیم درست را به آنها آموزش دهید. مثلا اگر کودک پرسید که بچه کجای مادرها رشد میکند؛ به جای اینکه بگویید در شکم مامانها؛ بگویید در رحم و اگر از نحوهی خروج و زمان آن پرسید با آنها پاسخ دهید که در زمان مناسب نوزادان از طریق کانالی از واژن مادرها خارج میشوند. نکتهی بسیار مهم این است که از واژههای دقیق استفاده کنید. در آن سنین، شما باید کاری کنید که کودک شما برای یادگیری به ویژه مسائل حساس، شما را به عنوان یک منبع اطلاعات قابل اعتماد و در دسترس بپذیرد. شما دارید زمینهی یک توضیح مناسب و دقیقتر را برای فرزندانتان در سنین نوجوانی آماده میکنید.
- با آنها گفتوگو کنید و پر اطمینان صحبت کنید
اگر شما احساس خجالت دارید، سعی کنید که آن را نشان ندهید. حتی یک کودک ۵ ساله هم می تواند بفهمد که شما در حالت غیر معمول و معذبانهای قرار دارید. زبان و حرکت بدن خود را با آٰرامش و بدون تنش انجام دهید و به شکلی رفتار کنید کودک نزد خود فکر نکند که چنین مسائلی باید دلیل برای خجالت کشیدنش باشد. پس از اینکه کودک به شما اعتماد کرد و پاسخ مناسبی به سوال اول او دادید به احتمال زیاد سوالهای دیگری نیز از شما میپرسد. مثلا «بچهها چه جوری ایجاد میشن؟». آماده باشید که پاسخ او را با لحنی پر اطمینان بدهید. بهتر است تا زمانی که او به شکلی به شما بفهماند که اطلاعات بیشتری نیاز دارد، وارد جزئیات نشوید.
- بچههایتان را در مسائل مربوط به نوزاد و بارداری مشارکت دهید
او را تشویق کنید که لگد زدن بچه را حس کند، با او صحبت کند و در انتخاب لباس مناسب برای نوزاد با شما هم فکری کند. در معاینهها پیش از تولد او را نیز همراه خود ببرید تا بتواند خواهر با برادر خود را در سونوگرافی ببیند. این مقدار هر چند کوچک از صمیمی شدن قبل از تولد به او کمک خواهد کرد که نه تنها درکی از تغییرات زیبایی که در بدن شما در حال رخ دادن است داشته باشد، بلکه آماده این را داشته باشد که نوزادی به زودی خانواده شما خواهد پیوست.