سیاهچالههای غولپیکر کهکشانها چه میخورند؟
گروهی از ستارهشناسان به رهبری دانشمندان دانشگاه کلرادو بولدر، مکانیزمی را کشف کردند که وجود خوشههای ستارهایِ نامتقارن، در اطراف سیاهچالههای غولپیکر درون کهکشانهای پساادغامی را توضیح میدهد و نشان میدهد که در طول دورههای پس از ادغام، ستارهها میتوانند به درون سیاهچاله پرتاب شوند و در مدت یکسال تخریب شوند.
گرانش سیاهچالهی غولپیکر، خوشهی ستارهای کروی را در اطراف آن ایجاد میکند که انتظار میرود فیزیک گرانشیِ آن از لحظ کروی متقارن باشد. با این وجود، در چندین کهکشان، از جمله کهکشان آندرومدا، خوشهی ستارهای نامتقارن مشاهده شده است که در عوض، شکل دیسکمانند به خود گرفته است.
گمان میشود که دیسکهای متفاوتالمرکز، بعد از ادغام اخیر بین دو کهکشانِ غنی از گاز، شکل میگیرند. در درون دیسک، هر ستاره مداری بیضوی را دنبال میکند که با گذشت زمان، در اطراف سیاهچالهی غولپیکر میچرخد. مدارهای ستارگان تقریباً همپوشانی دارند و اغلب با یکدیگر در تعامل هستند. در نهایت، اختلالات گرانشی در مدار ستاره، آنرا به سیاهچاله بسیار نزدیک میکند.
نویسندهی اصلی، دکتر «ان ماری مادیگان» از گروه علوم فیزیک نجومی و سیارهای در دانشگاه کلورادو بولدر، گفت: «این نیرو، در این مدارهای ستارهای ایجاد میشود و شکل آنها را تغییر میدهد. در نهایت، ستاره به نزدیکترین فاصله از سیاهچاله میرسد و در هم میشکند.»
«هدر ورنک»، یکی از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه کلرادو بولدر، گفت: «ما پیشبینی میکنیم که در دورهی بعد از ادغام کهکشان، سیاهچالهی غولپیکر در هر سال یک ستاره را میبلعد. این سرعت، ۱۰،۰۰۰ برابر بیشتر از سایر پیشبینیهای گذشته است.» یافتهها، مشاهداتی را تقویت میکند که برخی از کهکشانهایی که در مرکز خود سیاهچالههای غولپیکری دارند، نسبت به سایر کهکشانها، میزان مرگ و میر ستارهایِ بیشتری دارند و نشان میدهد که دیسکهای هستهای متفاوتالمرکز رایجتر هستند.
مطالعاتِ بیشتر میتواند به دانشمندان کمک کند که ادغامهای کهکشانی و تکامل جهان را بهتر درک کنند. دکتر مادیگان گفت: «کهکشان آندرومدا، احتمالاً اوجِ این فرآیند را سپری کرده است و مدتها قبل در آن ادغام صورت گرفته است. اما با داشتن دادههایی با وضوح بالاتر، شاید بتوانیم دیسکهای متفاوتالمرکز جوانتری را در هستههای کهکشانیِ دورتر پیدا کنیم.»