مفهوم کاریزماتیک چیست؟

کاریزماتیک ( Charismatic) یا (رهبری کاریزماتیک)شخصیت و جذابیت یک فرد که می تواند در مردم نفوذ کند و آنان را به شور و فداکاری وادار سازد. این مشخصه ابتدا در برخی فرقه های مسیحیت مشاهده شد و بعدها در ادیان دیگر هم به چشم خورد.( فرهنگ معین) در اصطلاح سیاست به حکومت مبتنی بر فرمان‌برداری غیرعادی و استثنایی از یک فرد به خاطر ویژگی های شخصیتی یا تقدس دینی و الگو بودن وی می‌باشد.
در علوم سیاسى حکومت را از حیث منشأ قدرت و مشروعیت، به اقسامى تقسیم مى‏کنند. ماکس وبر منشأ قدرت را سه گونه معرفى میکند:

الف – حکومت سنتی : منشأ این حکومت سنت‏هاى موجود است، که از ادوار گذشته یک سرزمین به جاى مانده است (مانند حکومت‏هاى موروثى و فئودالی ).

ب – پیشوایی کاریزمایی : حکومتى است که منشأ قدرت در آن نبوغ فوق‏العاده، جذبه و نیروى معنوى رهبر آن است.(حکومت هیتلر را از این دست حکومت‏ها مى‏دانند).

قانونی – عقلایی : منشأ قدرت در این حکومت، قدرت قانونى است و در آن، قدرت نهاد یافته است؛ یعنى، قدرت از فرد یا افراد صاحب قدرت به یک شخصیت حقوقى انتقال یافته است (حکومت‏هاى جمهورى را از این نوع حکومت‏ها مى‏دانند). بر اساس همین تقسیم، منشأ فرمانبرى مردم از حکومت را نیز به سه دسته تقسیم مى‏کنند: ۱٫ فرمانبرى ناشى از گرایش‏هاى سنتى که در حکومت‏هاى سنتى است. ۲٫ فرمانبرى ناشى از عاطفه و انفعال محض که در حکومت‏هاى کاریزمایى است. ۳٫ فرمانبرى ناشى از اعتقاد عقلایى به اعتبار قانون که در حکومت‏هاى قانونى – عقلایى است. دوّم. از ویژگى‏هاى رهبرى کاریزمایى مى‏توان به موارد زیر اشاره کرد: ۱٫ رهبر کاریزما غالباً دعوت به تحقق یک رسالت مى‏کند. ۲٫ رهبر کاریزما عظیم‏ترین نیروى انقلابى در براندازى حکومت‏هاى سنتى است که عقاید و ارزش‏هاى مردم را دگرگون ساخته، راه و رسم تازه‏اى را جایگزین مى‏کند. ۳٫ پیروى مردم از جان و دل و فداکارانه است. و بالآخره اینکه کاریزماتیک ؛شخصیت و جذابیت یک فرد که می تواند در مردم نفوذ کند و آنان را به شور و فداکاری وادار سازد.

شخصیت کاریزماتیک چگونه بدست می آید؟ 

شخصیت کاریزماتیک، به کاراکتری گفته می شود که به سبب داشتن برخی ویژگی ها الگوی سایرین محسوب می شود و حتی می تواند برای آنها الهام بخش هم باشد.

شخصیت های کاریزماتیک که در دنیا زیاد پیدا نمی شوند، افرادی هستند که می توانند با قدرت خود جمعیت زیادی را تحت تاثیر قرار دهند و آنها را به سمت و سوی خود جذب کنند.

داشتن شخصیت کاریزماتیک می تواند نقش مثبتی در مدیریت موفق داشته باشد. اما برای داشتن چنین شخصیتی باید ویژگی هایی را داشت که در گزارش پیش رو به تعدادی از آنها اشاره می شود:

• صدا

شاید تعجب آور باشد اما خیلی وقت ها بخصوص در برخورد اول صدای شما می تواند تاثیر زیادی بر مخاطب بگذارد و تا حدی به وی کمک کند تا شخصیت و کاراکتر شما را بشناسد.

صدای قاطع و باصلابت یکی از رکن های کاریزماتیک بودن است، چراکه لحن صحبت شما و نوع ریتمی که به حرف زدن خود می دهید، می تواند مخاطب را جذب یا دفع کند. پر واضح است که در این میان هر چه صدا زیباتر باشد، تاثیرگذاری اش هم بیشتر خواهد بود.

• تجسم کردن

قدرت تصویرسازی و تجسم کردن آنچه می خواهید انجام دهید به شما کمک می کند تا در کارتان موفق شوید و در نتیجه این امر در داشتن شخصیتی کاریزماتیک و الهام بخش به شما کمک می کند.

تصور و تجسم کاری که قصد انجام آن در آینده را دارید، باعث می شود حساب شده تر هم پیش بروید و حساب شده پیش رفتن یک پای کاریزماتیک شدن است.

• ثبات

کاریزماتیک ها هر باوری که داشته باشند در آن ثابت قدم هستند و به اصطلاح توپ هم باورشان را تکان نمی دهد! آنها از این شاخه به آن شاخه پریدن را نه دوست دارند و نه بلدند.

برای آنها عقیده و باورشان و استواری و پافشاری بر آن از هر چیزی مهمتر و پررنگ تر است.

• اهمیت دادن به فناوری

کاریزماتیک ها برای اینکه از دیگران جا نمانند، در کنار سه ویژگی دیگری که در بالا گفته شد، از فناوری و به روز بودن هم غافل نیستند. برای آنها مهم است که از تازه ترین پیشرفت های فناوری اطلاع پیدا کنند و حتی از آنها به طور کامل استفاده کنند. به روز بودن و با فناوری های روز پیش رفتن یکی از مهمترین اقداماتی است که در ایجاد شخصیت کاریزماتیک در روزگار ما نقش زیادی ایفا می کند.

به طور خلاصه باید متذکر شویم :

خود باوری نیاز اساسی رهبران می باشد و مردم معمولا به دنبال اشخاصی هستند که دیگران تحسینشان می کنند .

یک رهبر کاریزماتیک به جمع آوری پیروان و جذب آنها از طریق قدرت شخصیت و جذابیت خود، به جای استفاده از اشکال قدرت خارجی و یا اقتدار خارجی می پردازد . یک مدیر کاریزماتیک در حال صحبت کردن در هر لحظه توجه زیادی به فرد مقابل خود می کند، به شکلی که آن شخص احساس می کند، برای آن زمان مهمترین شخص در جهان است .

استفاده از طیف گسترده ای از روش ها برای مدیریت تصویر خود توسط مدیران کاریزماتیک، برای افرادی که حتی به طور طبیعی دارای جذابیت نیستند، ممکن است با پشتکاری قابل ملاحظه برای توسعه ی مهارت های خود عملی باشد .

آنها در برابر مخاطبان خود اعتماد به نفس بسیار بالایی از خود نشان می دهند و همچنین استفاده ی بسیار مؤثر از زبان بدن و زبان کلامی، قدرت قانع کردن را در این مدیران تقویت می کند .جاذبه عمدی است که در یک معنا، تئاتری است که رهبر در آن برای ایجاد یک اثر مورد نظر، بازی می کند، همچنین از داستان سرایی و نماد و استعاره استفاده ی مؤثر می کند .

رهبران در حال ایجاد گروه، که می تواند یک حزب سیاسی یا یک فرقه یا یک تیم کسب و کار باشد، تیم خود را با ساختن تصویری از گروه به عنوان بالاترین مرتبه از نظر جایگاه نسبت به دیگران در ذهن افراد خود تیم، بصورت واضح از دیگر گروه ها جدا و متمایز می کنند .ارزش های رهبران و مدیران کاریزماتیک بسیار قابل توجه است . اگر آنها نسبت به دیگران حسن نیت از خود نشان دهند می توانند با بالا بردن خودشان یک شرکت تمام و عالی ایجاد کنند .

توانایی رهبری موقعیتی می تواند یکی از مهمترین عامل های تعیین شکست یا پیروزی و موفقیت یک تیم یا گروه باشد .

یک مدیر کاریزماتیک می تواند با یک چشم انداز از آینده، آن را با وضوح تجسم کند و کارکنان او نیز قادر به دیدن آن و باور این موضوع که فردا از امروز بهتر خواهد بود هستند .