منظومهی شمسی تا چه زمانی یکپارچه باقی میماند؟
اگر فکر میکنید ممکن است به زودی سیارات منظومهی شمسی از قید و بند یکدیگر رها شده و در کهکشان راهشیری پراکنده شوند، باید بدانید که این اتفاق حداقل تا ۱۰۰ هزار سال دیگر رخ نمیدهد.
دانشمندان دانشگاه صوفیه در بلغارستان با استفاده از روشهای تحلیلی اثبات کردهاند که منظومهی شمسی تا ۱۰۰ هزار سال دیگر پایدار خواهد بود و همهی هشت سیارهی آن به همراه پلوتو به همین صورت کنونی باقی خواهند ماند. محاسبات انجام شده توسط این دانشمندان نشان داده است که مدارات سیارات منظومهی شمسی تا مدتهای طولانی دچار هیچ تغییری نخواهند شد.
منظومهی شمسی به مدت ۴.۵ میلیارد سال به همین شکل کنونی وجود داشته و تغییرات آنچنانی را به خود ندیده است، ولی پیشبینی وضعیت آیندهی آن کار سختی است. تا کنون مطالعات گستردهای در این زمینه انجام شده است و در آنها حرکات سیارات با استفاده از کامپیوترهای پیشرفته طی میلیونها و میلیاردها سال آینده بررسی شده است. برای اینکه بتوان بازههای زمانی طولانی را پیشبینی کرد، باید از جزئیات زیادی صرفنظر شود.
دانشمندان بلغارستانی بازهی زمانی کوتاهتری را در نظر گرفتهاند و به این ترتیب توانستهاند جزئیات بیشتری را در مدلهای خود در نظر بگیرند و در نتیجه قابلیت اتکای محاسبات آنها بیشتر خواهد بود. در محاسبات این دانشمندان، عدم تقارن مدارات سیارهها، کج بودن محور دوران آنها و همچنین جرم اکثر اجرام موجود در منظومهی شمسی در نظر گرفته شده است.
«ایزاک نیوتن» پیشبینی کرده است که برهمکنش متقابل بین سیارات منظومهی شمسی در نهایت باعث خواهد شد این منظومه وضعیت بحرانی پیدا کند و پایداری خود را از دست بدهد.
محققین دانشگاه صوفیه تا جایی که از اجرام منظومهی شمسی شناخت داشتهاند آنها را به مدل خود اضافه کردهاند. آنها از یک روش عددی استفاده کردند و مدار سیارات موجود در منظومهی شمسی را تبدیل به ۵۴ معادلهی دیفرانسیلی درجه اول کردند و سپس کامپیوتر محاسبات آنرا در ۶،۲۹۰،۰۰۰ مرحله انجام داد. هر کدام از این مراحل ۶ روز از آیندهی منظومه را در بر میگیرد.
نتایج محاسبات نشان داده است که منظومهی شمسی طی ۱۰۰ هزار سال آینده بدون تغییر باقی خواهد ماند و محور دوران سیارات کمتر از یک درصد دچار تغییر خواهد شد.
در محاسبات گذشته این نتیجه حاصل شده بود که منظومهی شمسی طی ۱۰۰ میلیارد سال آینده از بین میرود و محتویات آن در کهکشان راهشیری پراکنده میشوند. به هر حال زمانی که خورشید انرژی خود را از دست بدهد و تبدیل به کوتولهی سفید شود، بشر از بین خواهد رفت مگر اینکه بتواند جای دیگری برای حیات پیدا کند.