نوادگان کنعانیهای مقدس پیدا شدند!
در اولین مطالعه از این نوع، گروهی از محققان با رهبری مؤسسهی Wellcome Trust Sanger ، ژنتیک کنعانیهای باستان و ارتباط قطعی آن با مردمی که امروزه در لبنان زندگی میکنند را کشف کردند. کنعانیهای عهد برنز، که فنیقی هم نام دارند، ابعاد بسیاری از جامعهای که ما امروزه میشناسیم را مطرح کردهاند، اولین الفبا را ساختند، جمعیتها و گروههایی را در سراسر مدیترانه ایجاد کردند و در کتاب مقدس چندین بار به آنها اشاره شده است.
با این حال سوابق تاریخی کنعانیها محدود است، در متون مصری و یونانی باستان، و کتاب مقدس که انهدام گستردهی مستعمرهنشینان کنعانی و نابودی آن جوامع را گزارش میدهد، به آنها اشاره شده است. مدت طولانی است که کارشناسان در این مورد بحث میکنند که کنعانیها از لحاظ ژنتیکی چه کسانی بودند، چه اتفاقی برای آنها افتاد، اجداد آنها چه کسانی بودند و آیا امروزه نوادگانی دارند یا خیر؟
دانشمند موسسهی Wellcome Trust Sanger، دکتر «کریس تیلر اسمیت» و همکارانش، در مطالعهی جدیدی از بقایای باستانی پیدا شده در خاور نزدیک، کل توالی ژنومهای پنج فرد کنعانی که ۴۰۰۰ سال قبل در شهری بهنام «سیدون»، در لبنان امروزی، زندگی میکردند را بررسی کردند. دکتر تیلر اسمیت گفت: «مطالعات ژنتیکی با استفاده از DNA میتواند درک ما از تاریخ را بیشتر کند و به سوالات مربوط به منشاء و نوادگان احتمالی جمعیتهای مبهمی مانند کنعانیها، که فقط چند سند و مدرک از خود بهجا گذاشتهاند، پاسخ دهد.»
دکتر «مارک هابر» از موسسهی Wellcome Trust Sanger افزود: «سورپرایز خوشایندی بود که توانستیم DNA بقایای انسانی ۴۰۰۰ سال قبل را که در محیطی گرم یافت شده بود، که معلوم نیست به خوبی از DNA محافظت کرده یا نه، استخراج و تجزیه و تحلیل کنیم.» دانشمندان همچنین توالی ژنومهای ۹۹ لبنانی امروزی را بررسی و رابطهی بین کنعانیهای باستان و لبنان امروزی را تجزیه و تحلیل کردند. آنها کشف کردند که به احتمال زیاد بیش از ۹۰ درصد تبار لبنانیهای امروزی از کنعانیها است و نسبت کوچکی از تبار آنها از جمعیتهای مختلف اوراسیایی است.
این گروه برآورد کردند که در حدود ۲،۲۰۰ تا ۳،۸۰۰ سال قبل، نژاد مردم اوراسیایی جدید با جمعیت کنعانیها آمیخته شدهاند. تجزیه و تحلیل DNA باستانی همچنین آشکار کرد که خود کنعانیها نژادی ترکیبی بودند از افراد بومی که در طول دورهی نوسنگی در روستاهای رعیتی و کشاورزی زندگی میکردند و مهاجران شرقی که در حدود ۵۰۰۰ سال قبل به آن ناحیه رسیده بودند.
دکتر «کلاود دومت سرهال»، مدیر محل حفاری سیدون در لبنان، گفت: «ما برای اولین بار شواهدی ژنتیکی از پیوستگی ذاتی در این ناحیه، یعنی از جمعیت کنعانی عصر برنز تا به امروز، داریم. این نتایج مطابق با پیوستگی مشاهده شده توسط باستانشناسان است.»
وی افزود: «همکاری بین باستانشناسان و متخصصان ژنتیک، هر دو حوزهی مطالعه را بسیار غنی میکند و میتواند به گونهای به سوالات مربوط به تبار پاسخ دهد که هیچ یک از این دو حوزه به تنهایی قادر به پاسخ دادن به آن سوالات نیستند.» این یافتهها امروز در مجلهی امریکایی Human Genetics منتشر شده است.