کشاورزی در ۳۰۰۰ سال قبل چگونه بوده است؟
گروهی از باستانشناسان کانادایی، محل پنهانشدهای از دانههای سوختهی گیاه قازایاقی را در ارتفاعات توتلا، در برانتفورد انتاریو، یافتند. قازایاقی نوعی کوینولا است که بومیِ مناطق شمال شرقی آمریکا است. قدمت این دانههای کوینولای باستانی به ۹۱۵ تا ۹۳۰ سال قبل از میلاد باز میگردد و تا قبل از این، در شمال کنتاکی هرگز چنین قدمتی یافت نشده بود.
پروفسور «گری کرافورد» پژوهشگر گروه انسانشناسی دانشگاه تورنتو میشیساگا، گفت: «یافتن دانههای اهلی بسیار کهن در انتاریو، مورد بسیار خاصی است. دفعهی بعد که دانهای گیاهی را در این استان پیدا کنیم، تقریباً ۵۰۰ سال آینده است و آن گیاه ذرت خواهد بود. تمام تحقیقات قبلی در مورد این گونهی گیاه کوینولا که اکنون منقرض شده است، در مرکز ایالات متحده انجام شده است.»
در سال ۲۰۱۰ مقادیری از دانههای سوخته که در مجموع ۱۴۰،۰۰۰ عدد بود، بعضی ابزارهای سنگی، حفرههای ستونی و نیز آوارهایی در ارتفاعات توتلا کشف شد. یکی از اعضای گروه، دکتر «ران ویلیامسون» از شرکت خدمات باستانشناسی، گفت: «این کشف بیشتر از اینکه به سوالات پاسخ دهد، سوالات بیشتری را بهوجود میآورد. باید به این مساله بپردازیم که دانهها فقط در اینجا معامله و تجارت میشدند یا اینکه بهصورت محلی رشد کرده بودند. همچنین باید بررسی کنیم که آیا این امر آغاز کشاورزی در این استان بوده یا خیر؟ بهنظر میرسد که این گونه نباشد؛ زیرا هیچ شواهد دیگری از کشتِ محلی را نمیبینیم. اگر این دانهها در این منطقه رشد کرده باشند، انتظار داریم که دانههای محصولات را در چالههای دیگر در اطراف این سایت مشاهده کنیم، اما دانهها فقط محدود به همین چالهی خاص بود.»
وی اضافه کرد: «همچنین هیچ نشانهای از علفهای هرز و ابزار سنگی که ممکن است برای کشت استفاده شده باشد را نمیبینیم.» در آن زمان، مردم بومی انواع خاصی از مواد معدنی و اشیاء سنگی را تا فواصل دور با هم مبادله و معامله میکردند، اما این اولین شاهد است که نشان میدهد محصولات کشاورزی هم در این نظامِ مبادله میشدند.
اینکه این گیاه برای مردم بومی محلیِ ۳۰۰۰ سال قبل چه معنا و کاربردی داشته، هنوز مشخص نیست. پروفسور کرافورد گفت: «همیشه کنجکاو بودیم که آیا مردم کالاهای فاسدشدنی هم مبادله میکردند یا خیر؟ ما این دیدگاه محافظهکارانه را اتخاذ میکنیم که این دانهها مبادله شدهاند. یعنی به جز سنگ و مواد معدنی، این دانهها هم مبادله میشدند. این مادهی غذایی در کنتاکی، ایلینوی و آرکانزاس بسیار مهم بوده؛ ارزش غذایی آن احتمالاً شبیه به ارزش غذایی کوینولای مدرن که از آمریکای جنوبی آمده، است.»
علاوه بر این، باستانشناسان بررسی کردند که این دانهها چرا و چگونه سوخته شدهاند. باستانشناسان گمان میکنند که این سوختن احتمالاً به صورت تصادفی و در زمانی که ساکنان محلی سعی داشتند دانهها را برشته و خشک کنند، اتفاق افتاده است.
پروفسور کرافورد افزود: «میتوان دانهها را کمی برشته و خشک کرد تا جوانه نزنند و بتوان آنها را ذخیر کرد. سوزانده شدنِ آنها احتمالاً اشتباهی بوده که رخ داده است. اکسیداسیون کمی از رسوبات اطراف وجود داشته و درنتیجه خاک گرم شده است؛ به نظر ما این دانهها در جایی درون چاله سوختهاند.»