کشف ناگهانی ژنهای جدید
دو دانشجوی دورهی کارشناسی، روشی را برای سنتزِ دیانای ساختهاند که میتواند در ایجاد توالیهای دیانای ترکیبی به شکل سادهتر، ارزانتر و راحتتر استفاده شود. در حال حاضر، اگر بخواهید ژن جدیدی بسازید؛ مثلا اگر قصد ایجاد گیاه سیب زمینیِ مقاوم در برابر حشرات را داشته باشید، با فرآیندی کُند و گران روبهرو خواهید بود.
بازها که از اجزای اصلی کد ژنتیکی به شمار میآیند، به رشتهی در حال رشدِ دیانای افزوده میشوند. این فرآیند گاهی اوقات با شکست همراه است و وقتی یک توالی به ۲۰۰ باز میرسد، کارایی خود را از دست میدهد.
خب بهتر است چندین بیت مختلف کد ژنتیکی نوشته و همهی آنها را با استفاده از آنزیمها به همدیگر پیوند بزنیم؛ آنزیمها مواد شیمیایی هستند که موجودات زنده برای تسهیل واکنشهای شیمیایی در بدنشان تولید میکنند. البته ما میدانیم که احتمال ناکامی این فرآیند بالا است. روش جدید که دانشجویان اخیراً در مجلهی Nature Biotechnology منتشر کردهاند، میتوانند بسیاری از مشکلات فوق را از پیشرو بردارد. روش قدیمی برای سنتز دیانای برای اولین بار در دههی ۱۹۷۰ به کار برده شد. این روش فرآیندی کُند، طاقتفرسا و پُرکار است که آزمایشگاههای ژنتیکی را با کُندی مواجه میسازد، اگرچه فناوریهای جدید مثل «CRISPR» بقیهی بخشهای فرآیند ویرایش ژنی را تسریع میبخشند.
این روش جدید که در آزمایشگاه ملی لارنس برکلی توسعه پیدا کرد، رویکرد نیرومندی است. آنزیمها به هر تکهی جدید دیانای میچسبند. این فرآیند میتواند تا ابد ادامه داشته باشد. محققان در اظهارات خود اعلام کردهاند که این فرآیند آنزیمهای فراوانی مصرف میکند.
به گفته محققان، آنها در ابتدا نمیتوانستند زیستشناسان را متقاعد سازند که این ایده میتواند کارساز باشد، زیرا محققان معمولاً عادت ندارند از آنزیمها برای اتصال مستقیم دیانای به یکدیگر استفاده کنند. کنار هم قرار دادن توالیهای دیانای با روش جدید، میتواند روزی به امری عادی در آزمایشگاههای ژنتیکی تبدیل شود. اما در حال حاضر چنین فناوریای وجود ندارد. این روش در مقایسه با روشهای سنتی توالی ژنتیکی، به حد زیادی در معرض ناکامی قرار دارد. البته دانشمندان ابراز امیدواری کردهاند که روزی روشی بهتر از روشهای توالی فعلی طراحی کنند و حتی ژنهای مصنوعی جدیدی را بنویسند.