آپولو ۱: اولین گام برای گام نهادن روی ماه

فکر کنم کمتر کسی باشد که چیزی درباره ی ماموریت آپولو ۱۱ نشنیده باشد. ماموریتی که در آن اولین انسان بر روی ماه قدم نهاد. اما شاید اولین ماموریت آپولو، یعنی آپولو ۱، کمتر شناخته شده باشد. آپولو ۱ ماموریتی بود که هرگز انجام نشد.

در زمان جنگ سرد، رقابت شوروی و آمریکا در زمینه ی فضا و فضانوردی شدت گرفت. از آن جایی که شوروی اولین انسان را به فضا فرستاده بود، آمریکایی ها تصمیم گرفتند که اولین انسان را به ماه بفرستند. به همین دلیل هم برنامه ی آپولو شکل گرفت. هدف آپولو فرستادن انسان به ماه و سالم بازگرداندن او بود.

آپولو ۱ قرار بود ماموریتی آزمایشی برای امتحان کردن سفینه در مداری به دور کره ی زمین باشد. سفینه قرار بود در تاریخ ۲۱ فوریه سال ۱۹۶۷ به فضا پرتاب شود. خدمه ی سفینه هم سه نفر به نام های ویرجیل گریسوم، ادوارد وایت و راجر چافی بودند.

سفینه ی ماموریت آپولو ۱ بسیار بزرگ تر و پیچیده تر از تمام فضاپیما های قبلی بود. به همین دلیل هم قبل از پرتاب به فضا، آزمایشات و شبیه سازی های زیادی روی آن انجام شد. کمتر از یک ماه قبل از تاریخ پرتاب، آزمایشی برای تست کردن سیستم برق و مولد سفینه انجام شد که منجر به آتش گرفتن سفینه و کشته شدن هر سه نفر خدمه گردید.

ساعت یک بعد از ظهر روز ۲۷ ژانویه، هر سه خدمه با لباس فضانوری وارد سفینه شدند و در جای خود نشستند. کابین فضاپیما پر از اکسیژن خالص شده بود تا شرایط سفینه در فضا کاملا بازسازی شود. بعد از چک کردن تجهیزات و وسایل، نوبت به هدف اصلی آزمایش رسید. تنها ۱۳ ثانیه پس از برقراری جریان برق برای تست کردن ولتاژ، سفینه آتش گرفت. به خاطر وجود روکش های آتش گیر و اکسیژن خالص موجود سفینه، آتش به سرعت گسترش یافت و کمی بعد هم سیستم ارتباطات و مخابره ی سفینه از کار افتاد و تنها وسیله ی تماس سرنشینان با بقیه از دست رفت.

ادوارد وایت برای فرار از شعله ها، تصمیم گرفت دریچه ی سفینه را باز کند. ولی این دریچه به این راحتی باز نمی شد. همین دریچه قرار بود فضانوردان را از شر خلا فضا سالم نگه دارد و سازندگان آن مطمئن شده بودند که به راحتی باز نشود. همین طور هم به خاطر فشار داخلی زیاد سفینه، دریچه سفت شده بود و باز کردنش هم بسیار سخت تر شده بود.

تکنسین ها تلاش کردند تا دریچه را باز کنند و آتش را خاموش کنند، ولی سرعت آتش از سرعت آن ها بالاتر بود و قبل ار باز شدن دریچه هر سه خدمه کشته شده بودند. بعد از این واقعه ناسا تحقیقات زیادی برای پیدا کردن عامل آتش سوزی انجام داد. بعد ها معلوم شد که استفاده از سیم های خراب و مشکل دار باعث ایجاد آتش سوزی شده است. جالب است بدانید به دلیل نبود سوخت در سفینه، این آزمایش بی خطر به حساب می آمد!

آتش سوزی و کشته شدن تمام خدمه آپولو ۱، ناسا را وادار کرد تا تجدید نظر های کلی ای در طراحی سفینه هایش انجام بدهد. در ماموریت های بعدی دیگر از روکش های آتش گیر خبری نبود و باز کردن دریچه هم راحت تر شده بود. به جای اکسیژن خالص هم ترکیبی از گاز های اکسیژن و نیتروژن به کار گرفته شد و مهم تر از همه از سیم های سالم استفاده شد.