بورسیت یا هیگرومای پا

بورسیت پاشنه پا التهاب بورس های سروزی قسمت پشتی و پائینی استخوان پاشنه پا (کالکانئوس) است که پر از مایع و ضخیم شده و بر روی اعضای اطراف فشار آورده، باعث تولید درد می شود. این بورسیت در قسمت خلفی استخوان پاشنه و تاندون آشیل قرار دارد، یکی بین پاشنه و محل اتصال تاندون آشیل و یکی بین تاندون آشیل و پوست. استخوان پاشنه پا رل مهمی را در حرکت پا انجام می دهد زیرا اولین تماس پا با زمین و حمل فشار وزن بدن بر روی زمین را انجام می دهد.

چه عواملی باعث بورسیت پاشنه پا می شوند

علت اصلی تولید بورسیت، تروماتیزم ها هستند مخصوصاً در بورسیت پشت پاشنه پا و اکثر ورزشکارانی که دچار پیچ خوردگی مچ پا و یا کوفتگی های پا (صدمه های شدید) می شوند به آن دچار می شوند و هر دو پا به نسبت مساوی می توانند به آن دچار شوند.

ورزشکارانی که زیاد می دوند مثل فوتبالیست ها، دوندگان، دوندگان ماراتون، والیبالیست ها، بسکتبالیست ها، هند بالیست ها، بازیکنان رگبی و فوتبال آمریکایی و غیره بیشتر دچار این بیماری می شوند و علت آن سائیدگی دائمی تاندون های پا بر اثر حرکات مداوم مچ پا است.

ورزش روی زمین های ورزشی سخت باعث می شود که فعالیت های پاشنه پا غیر فیزیولوژیک به علت عدم جذب شوک وارده در هنگام دویدن و عوض کردن جهت حرکات باشد. کفش های پاشنه بلند باعث فشار زیاد روی تاندون آشیل می شود و باعث کوتاهی و شل شدن آن می شود. در صورتی که کفش های ورزشی یا بدون پاشنه باعث کشش تاندون آشیل می شود، تعویض یک کفش پاشنه بلند به یک کفش بدون پاشنه هم می تواند باعث التهاب بورس بشود.

کفش های گشاد و بدون بستن بند آن که نوجوانان از آن استفاده می کنند هم می تواند باعث مالش تکراری بر پشت استخوان پاشنه شده و التهاب و بورسیت تولید کند.

بیماری های روماتیسمی مخصوصاً نقرس، پلی آرتریت روماتوئید و کلاژن می توانند باعث تولید بورسیت پاشنه پا بشوند.

سیمپتوم های بورسیت پاشنه پا

بیمار مبتلا در هنگام راه رفتن یا حرکت دادن مچ پا حتی بدون ایستادن و یا دست زدن به محل متورم احساس درد می کند و در مواقع پیشرفته درد غیرقابل تحمل می شود مخصوصاً در هنگام راه رفتن یا دویدن.

اگر بورسیت بر اثر ضربه مستقیم تولید شده باشد حتی در حالت دراز کشیده هم دردشدید وجود دارد.

تشخیص

برای تشخیص این بورسیت حتماً باید اکوگرافی انجام شود. اکوگرافی ضخیم شدن بورس سروز را نشان می دهد. پزشک علائم و سیمپتوم های بیماری را مطالعه کرده تا مطمئن شود که مشکل از بورس است نه سایر پاتولوژی های پا.

درمان

درمان های مختلفی باید با هم انجام شوند و بیمار باید بداند که امکان بازگشت بیماری وجود دارد. برای رفع التهاب باید عامل بیماری را از بین برد.

در مرحله حاد بیماری باید ده دقیقه یخ روی محل التهاب گذاشت و حداقل سه بار در روز تکرار کرد، این کار برای کم کردن درد به طور موقتی است.

ورزشکاری که فشار زیاد به پاشنه پا و تاندون آشیل وارد کرده باید مدت کوتاهی استراحت کند، بعد کفش هایش و زمین ورزش را عوض کند و از کفی های پزشکی که برای پای او درست شده استفاده کند.

یک پماد آنتی انفلاماتوار طبیعی مثل آرنیکا برای کم کردن سیمپتوم ها و راحتی حرکا پا در کفش مفید است، اگر اثر نکرد پزشک تصمیم می گیرد از چه نوع داروهای آنتی انفلاماتوار و تزریق کورتیزون یا کینزیوتراپی استفاده شود.

اگر مشکل پیش آمده بر اثر ضربه مستقیم بر روی پاشنه باشد پزشک توجه را روی التهاب وارده و تغییرات آناتومیک وارد شده به پا مثل تغییر مکان استخوان پاشنه پا می کند.

این تغییر مکان هر چقدر کم باشد باعث عوض شدن محور استخوان ها شده و تولید التهاب می کند. اگر بورسیت چندین روز ادامه داشت باید با پزشک خانواده یا متخصص ارتوپدیست و یا متخصص پا مشورت شود تا نوع درمان آنتی انفلاماتوار یا تراپی فیزیکی مثل استئوپاتی یا امواج شوک دهنده را انتخاب کند.

اگر بورسیت بر اثر کفش تولید شده، باید کفش های کهنه را کنار گذاشت و از کفی پزشکی که برای پای بیمار تهیه شده استفاده کرد تا پا به طور صحیح روی زمین قرار بگیرد.

اگر علت بورسیت مزمن روماتوئیدی مثل نقرس باشد باید با متخصص روماتولوگ مشورت کرد، او می تواند یک رژیم غذایی و یا درمان دارویی را تجویز کند.

بورسیت مچ پا

التهاب و تورم بورسی است که از مچ پا و پاشنه پا محافظت می کند و باعث نرمی حرکات آن می شود. مانند بورسیت قبلی استفاده زیاد از مچ پا و فشار بر آن مثل پریدن و ورزش های پر جهش و مکرر، نقرس، عفونت یا آرتریت روماتوئید، و بالاخره کفش های پاشنه بلند باعث تولید آن می شود.

سیمپتوم ها

ـ درد که ممکن است شب و صبح شدیدتر بشود.

ـ تورم

ـ قرمزی پوست

ـ سختی حرکات

ـ سفت شدن مچ پا و پاشنه پا

درمان

ـ استراحت مچ پا

ـ سرما درمانی استفاده از یخ برای ده دقیقه

ـ بالا نگه داشتن مچ پا از سطح بدن

ـ استفاده از داروهای آنتی انفلاماتوار غیراستروئیدی

ـ تزریق کورتون

ـ فیزیوتراپی و استئوپاتی و کینزیوتراپی

ـ جراحی در صورتی که درمان های فوق بی اثر بود.

ـ آنتی بیوتیک تراپی اگر علت عفونی وجود دارد.