تشخیص افتراقی شکم درد کودک
شکم درد یکی از بارزترین نشانه هایی است که سبب مراجعه کودک به پزشک می شود. دلیل اهمیت شک مدرد در طب کودکان این است که از یک سو در نزدیک به ۹۰ درصد موارد نمی توان علت عضوی خاصی برای آن پیدا کرد و ناراحتی بدون درمان نیز برطرف می شود و از سوی دیگر ممکن است چنان علل خطرناکی در آن هفته باشد که تشخیص نادرست عواقب وخیم برای کودک به بار آورده و حتی به مرگ وی بیانجامد.
به این جهت باید در تمامی موارد شکم درد کودکان با دقت و حوصله کافی شرح حال کامل و ساقه بیماری بررسی شود و یک معاینه کامل بالینی به عمل آید. نکته مهم آن است که این معاینه دقیق نباید به حفره شکم محدود شود بلکه باید تمامی اعضای بدن از جمله لوزه ها، ریه ها و غیره را در بر گیرد زیرا احساس درد یک عارضه ثانوی (Secondary Sensation) است. باید به این نکته هم توجه داشت که کودک گاهی اوقات محل درد را به دقت مشخص نمی نماید یعنی جایی را نشان می دهد که منشاء واقعی درد نیست. یکی از مشکلات بررسی شکم درد در کودکان آن است که کودک تا ۳ سالگی و بیشتر نمی تواند محل درد را مشخص کند و معمولا ناف خود را نشان می دهد. از این روست که تنها بیمار ۵ یا ۶ سال به بالا می تواند اطلاعات دقیق تری از محل و نوع درد به پزشک بدهد.
مادر کودک شیرخوار گاهی اوقات به این جهت از دل درد فرزند نزد پزشک شکایت می کند که شیرخوار بی تابی نشان می دهد یا هنگام تعویض پوشک به خود می پیچد، یا در شیر خوردن اشتهای سابق را ندارد یا پاها را توی شکم جمع کرده، کمی تغییر رنگ پیدا می کند و جیغ می زند. باید توجه داشت که تمام این نشانه ها می تواند کاملا طبیعی باشد و یک معاینه بالینی وضع را روشن خواهد ساخت در این صورت باید برای مادر توضیح داد که در هفته های اول عمر نوزاد این به اصطلاح به خود پیچیدن هنگام استحمام یا تعویض پوشک نشانه تونوس و انقباض طبیعی ماهیچه ها است که در این سن بیشتر و قوی تر از سنین بعد و گواه بر تندرستی کودک است نه بیماری او. متاسفانه گاهی اوقات پزشک کم تجربه در چنین مواردی تحت تاثیر شکایت مادر داروهای اسپاسمولیتیک یا مایعات بی فایده ای تجویز می کند که صنایع داروسازی برای رفع دل درد و نفخ تولید می کنند و ممکن است زیان آور باشند. ناآرام بودن بعضی از کودکان همیشه دال بر وجود بیماری نیست زیرا درجه آرامش طبیعی شیرخواران همانند بزرگسالان بسیار متفاوت است. این نکته را نیز در هر مورد به وسیله یک معاینه بالینی دقیق می توان روشن ساخت.
