تفکرسیستمی چهارچوبی برای نگرش نوین

تفکر سیستمی چهارچوبی برای نگرش به رویدادها ، الگوها ، و یا سیستم ها 

قبل از توضیح مطالب فوق بد نیست ابتدا با تعریف تفکر سیستمی اشنا شویمسیستم مجموعهای از اجزای مرتبط است که در کلیت خویش برای ایفای وظیفه مشخص در کنش متقابل و هماهنگ با محیط می‌باشد.در تفکر سیستمی، سازمان‌هامانند سیستم‌هایی هستند که در دل یک مجموعه محیطی بزرگتر قرار گرفته‌اند. هر سیستم شامل ورودی،خروجی، پردازش و بازخورد می‌باشد، بنابراین داشتن تفکر سیستمی برای مدیر بسیار حائز اهمیت است. به کمک یک نظارت دقیق اگرخروجی ما از خروجی مورد نظرمان فاصله کم و بیش چشمگیری داشت با استفاده از feedback (بازخورد) ورودی را تغییر داده و Replanning(برنامه‌ریزی مجدد) می‌کنیم.

تفکر سیستمی به مدیران کمک می‌کند تا ساختار، الگوها و وقایع را در پیوند با یکدیگر مورد بررسی قرار داده و تنها به مشاهده وقایع اکتفا نکنند. تفکر سیستمی مبتنی بر کلی‌نگری است که با تحلیل قابل درک نیست.

به عنوان مثال در بدن انسان، نحوه درک و فهم و یا موردی تر  بخواهم بگویم دیدما انسانها و رفتار چشم بستگی به نحوه رفتار مغز دارد. هرزیر مجموعه‌ای که از عناصر تشکیل شود، بر رفتار کل سیستم مؤثر است و این تأثیر بستگی به حداقل یک زیر مجموعهٔ دیگر از سیستم دارد.به عبارت دیگر اجزای یک سیستم چنان به هم مرتبط اند که هیچ زیر گروه مستقلی از آنها نمی‌تواند تشکیل شود. با استفاده از تعاریف فوقنتیجه می‌گیریم که هر سیستم را نمی‌توان به اجزای مستقل تقسیم نمود. بطوریکه پس این تقسیم‌بندی انتظار اولیه از هدف اصلی سیستمرا برآورده سازد.

تفکر سیستمی به ما کمک می کند با نگرشی جدید به رویدادها و الگوها بنگریم و در پاسخ به آنها با دیدی کاملتر عمل نماییم. به عنوانمثال، فرض کنید رویدادی مانند آتش سوزی در شهر شما اتفاق افتاده است. شما میتوانید با خاموش کردن آتش به سادگی به آن واکنشنشان دهید. در این حالت شما فقط عکس العمل نشان داده اید و هیچ کاری برای آتش سوزی های بعدی انجام نداده اید. حال آنکه اگر شماآتش را خاموش نمایید و به مطالعه در محل آتش سوزی بپردازید، در این حالت شما به الگوها نیز توجه کرده اید. برای مثال، شما ممکن استمتوجه شوید که برخی از محله ها بیشتر آسیب دیده است. اگر شما ایستگاههای آتش نشانی را در این مناطق ایجاد کنید، خود را با وضعیتفعلی تطبیق داده اید. شما  هنوز هم کاری برای جلوگیری از آتش سوزی های جدید انجام نداده اید . حال فرض کنید که شما در جستجویسیستمها هستید – مانند سیستمهای تشخیص دود و مواد و مصالح ساختمانی – تا مشکل الگویی که در محله ها یافتید را حل کنید. اگر شما سسیستمهای هشدار آتش و قوانین جدید در مورد ایمنی و آتش سوزی ایجاد کنید، تغییراتی ایجاد کرده اید. و در نهایت ، برای جلوگیری از آتش سوزی های جدید کارهایی انجام داده اید.به همین دلیل است که نگرش به دنیا از طریق تفکر سیستمی این چنین قدرتمنداست . تفکر سیستمی باعث میشود در عمل جهانی بهتربنا کنید.

کاربرد تفکر سیستماتیک

با مثالی تازه مطلب را ختم می کنم آلودگی هوای تهران نتیجه عدم شکل گیری و یا فشارهای مختلفی مثل جنگ افزایش جمعیت و حتی افزایش تغییر تفکرات در جامعه است به عبارت دیگر بسیاری از مسائل و مشکلاتی که امروزه گریبان‌گیر ما شده‌اند، یگ روزه شکل نگرفته و حاصل تفکر و یا افکار کوچک و بزرگ و غیر سیستمی ما هستند .

در یک جمله مشکل امروز و پیچیده ما نتیجه عدم تفکر سیستمی است. باید تاکید کنم که در این میان معمولا عناصر متعددی در آن نقش دارند که بخشی از آن عناصر، در نتیجه‌ی اقداماتی بوده است که در گذشته در جهت اصلاح تند و شتابزده و گاها غلط انجام شده است. رفع چنین مسائل و مشکلاتی به شدت سخت تر است و نتایج حاصل از راهکارهای مرسوم معمولا به قدری کوچک هستند که بر سر چشم‌انداز حل اثربخش مسئله مانع ایجاد می‌کنند. یکی از مزایای مهم تفکر سیستمی، توانایی مواجهه‌ی اثربخش با این دست از مسائل و ارتقای تفکرات به سطحی است که منجر به کسبنتایجی مطلوب حتی در شرایط پیچیده و بغرنج می‌شودو این مهم با تفکر ترکیبی و چند لایه و یا بعبارت ساده تر فقط با تفکر سیستمی میسر خواهد بود.