جرقهی تولد سیارههایی آلومینیومی!
ستارهشناسان با استفاده از آرایهی بزرگ آتاکاما، ملقب به «ALMA»، مولکولهای مونواکسید آلومینیوم «AlO» را در گاز اطراف ستارهی جوان شکارچی، در فاصله ۱،۵۰۰ سال نوری از زمین ردیابی کردهاند. پروفسور «تاچیبانا» از دانشگاه توکیو، میگوید: «دیسکهای گاز، ستارگان جوان را احاطه کردهاند. بعضی از گازها بر روی ذرات گرد و غبار میعان میکنند و سپس به یکدیگر متصل میشوند تا اجرامی را همانند شهابها، شبهسیارهها و در نهایت سیارهها تشکیل دهند. شناخت ساختار و شکلگیری این اجرام جامد برای درک و یافتن پاسخ تمامی سوالات ضروری است.»
محققین دادههای ALMA را برای ستارهی شکارچی تجزیه و تحلیل کردند و انتشار امواج رادیویی مشخص از مولکولهای AlO را یافتند. پروفسور تاچیبانا اضافه میکند: «اکسید آلومینیوم نقش مهمی در تشکیل قدیمیترین مواد، در منظومههای ستارهای ایفا کرده است. کشف ما، به درک سیر تکامل مواد در ابتدای منظومهی شمسی خودمان کمک خواهد کرد. خیلی جالب است که انتشار امواج رادیویی از مولکولهای AlO در نقاط آغازین جریان خروجی، از دیسک چرخشی اطراف ستاره جوان، متمرکز شده است.»
در مقابل، انتشار امواج رادیویی مولکولهای دیگری مانند مونواکسید سیلیسیم «SiO» در یک ناحیهی وسیعتر در مرزهای جریان خروجی شناسایی شده است. بهطور معمول، دما در پایهی جریان خروجی، بالاتر و در جریان پاییندست، کمتر است. پروفسور تاچیبانا میگوید: «عدم تشخیص فاز گاز مونواکسید آلومینیوم در جریان پاییندست، نشان میدهد که مولکولها به ذرات گرد و غبار جامد، در مناطق سردتر تبدیل شدهاند. مولکولها در فاز گازی سیگنالهای رادیویی مشخصی منتشر میکنند، ولی در حالت جامد این اتفاق رخ نمیدهد.»
تشخیص مونواکسید آلومینیوم توسط ALMAدر پایهی جریان خروجی گرم، نشان میدهد که مولکولها در مناطق گرم نزدیک به منبع ستاره شکارچی شکل میگیرند. ستارهشناسان میگویند: «هنگامی که مونواکسید آلومینیوم به مناطق سردتر منتقل شد، در ذرات گرد و غبار گیر میافتد و میتواند تبدیل به غبار غنی از آلومینیوم و در نهایت بلوکهای تشکیل دهندهی یک سیاره گردد.»