«شکسته شدن دوره سکوت خورشید»
با گذشت بیش از شش سال، کره زمین باری دیگر هدف بمباران تشعشع های خورشیدی قدرتمند قرار می گیرد و طی این پدیده یکی از سهمگین ترین توفان های خورشیدی کره محل زندگی ما را در بر خواهد گرفت.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتد پرس، زبانه خورشیدی ای که جرقه اولیه توفان جدید را آغاز کرد، روز یکشنبه بیست و دوم ژانویه حدود ساعت ۱۱ شب به وقت ساحل شرقی آمریکا اتفاق افتاده و در سه زمان مختلف، با سه تأثیر متفاوت، در حال اصابت به زمین است. بر پایه اعلام مرکز پیش بینی آب و هوای فضایی از سازمان ملی جو و اقیانوس ایالات متحده آمریکا، بزرگترین پیامد توفان خورشیدی «تشعشع های ناشی از آن» خواهد بود.
دوگ بیسکر، یک فیزیکدان مرکز آب و هوای فضایی، می گوید بزرگترین تأثیر تشعشع های خورشیدی ایجاد اختلال در کار ماهواره ها و فضانوردان مشغول فعالیت در فضا است. پرتوهای حاصل از پدیده توفان خورشیدی در عین حال می توانند در سامانه های ارتباطی هواپیماهای درحال پرواز در مناطق قطبی زمین نیز ایجاد مشکل نمایند.
تشعشع های ناشی از زبانه خورشیدی روز یک شنبه، یک ساعت بعد از بروز زبانه ها در سطح خورشید به کره زمین رسید و پیش بینی می شود که تا روز چهارشنبه بیست و پنجم ژانویه ادامه پیدا کند. توفان خورشیدی کنونی، از جهت میزان تشعشع ها، سهمگین ترین توفان از ماه مه سال ۲۰۰۵ میلادی تا به امروز بوده است.
پرتوهای اختلال گر — به شکل پروتون — با سرعت ۹۳ میلیون مایل در ساعت از مبدأ خورشید به سوی زمین روانه شده اند.
زبانه های خورشیدی در سه مرحله عمل می کنند: نخست، تشعشع الکترومغناطیسی، در پی آن تشعشع پروتون ها و مرحله نهایی موسوم به «تخلیه تاج خورشیدی» — یعنی اصابت پلاسمای ستاره خورشید به زمین.
معمولاً این جریان با سرعت یک تا دو میلیون مایل در ساعت حرکت می کند، اما توفان خورشیدی حاضر با سرعت غیر معمول چهار میلیون مایل در ساعت حرکت می کند.
همین «پلاسما» ست که مسئول بیشتر خرابی های به بار آمده بر روی زمین، مانند قطعی شبکه های برق، است. برای مثال در سال ۱۹۸۹ توفانی خورشیدی در ایالت «کِبِک» در کشور کانادا باعث ایجاد یک خاموشی وسیع در سطح این ایالت شد. از دیگر تأثیر های این پدیده می توان به متمایل شدن شفق های قطبی به سمت جنوب اشاره کرد. طبق اعلام نظر دوگ بیسکر از مرکز آب و هوای فضایی آمریکا بیشترین تأثیرهای توفان خورشیدی را باید در شمال کره زمین جست و جو کرد.
در این میان نکته جالب توجه آن است که خورشید در سال های اخیر در حالتی از سکوت به سر برده، حالتی که شاید بتوان آن را رخوتی «بسیار ساکت» توصیف کرد.
دانشمندان این دوران خورشیدی را در چارچوب دوره فعالیت یازده ساله این ستاره توصیف می کنند. سال پیش هم دانشمندان با تأکیدی مجدد، اعلام کرده بودند که قلب منظومه شمسی وارد یک دوره سکوت غیرمعمول شده، مسئله ای که تقریباً هر یک قرن اتفاق می افتد. اما توفان خورشیدی کنونی اثبات کرد که «خورشید» سکوت نامعمول خود را شکسته است.
ازین رو دانشمندان سازمان ملی هوانوردی و فضایی امریکا، ناسا، که با کمک یک ماهواره اختصاصی از سال ۲۰۱۰ خورشید را در دوران رخوتش زیر نظر گرفته بودند، به هیجان آمده اند. انتی پولکینن، یکی از فیزیکدانان «ناسا» می گوید: «سالها بود چنین رویدادی را نداشتیم، هم اکنون پدیده خاصی را شاهدیم.»
