مهار نماتد مرکبات با استفاده از آفتاب دهی خاک سایه انداز در باغ های آلوده

نشانه های بیماری نماتد

بر اثر حمله نماتد به ریشه ها، درختان مرکبات کم کم از بین می روند. قسمت تاج درخت کم پشت شده، برگ ها زرد و ممکن است ریزش نمایند. میوه ها ریز و میزان محصول به طور شدیدی کاهش می یابد. در برخی موارد، درختان آلوده ای که در شرایط بهینه رشد قرار داشته و ظاهری سالم دارند میوه کمتری تولید می نمایند. چنان چه شرایط نامناسب باشد خسارت نماتد مشهودتر است. در قسمت زیرزمینی، ریشه های ضخیم و بدون گل، تیره و رشد طبیعی ندارند. ذرات خاک به صورت لایه ای نازک به سطح ریشه چسبیده به نحوی که با آب به راحتی جدا نمی شوند.

درخت پرتقال آلوده به نماتود مرکبات عامل بیماری

عامل بیماری نماتدی است با نام علمی (Tylenchulus Semipenetrans cobb,1913) که به صورت انگل نیمه داخلی (قسمت ابتدای بدن ماده کرمی شکل و در داخل بافت ریشه و قسمت انتهایی متورم و در داخل خاک) از ریشه تغذیه نموده و سبب ایجاد خسارت می شود.

قسمت انتهای نماتود مرکبات بر روی ریشه

شکل شناسی و چرخه زندگی نماتد

این نماتد دارای دو شکلی جنسی است (قسمت انتهایی بدن ماده های کامل متورم ولی نرها کرمی شکل) لارو سن دوم در داخل خاک کرمی شکل، متحرک و می تواند به داخل ریشه نفوذ نماید. با تغذیه ی لارو سن دوم و دو بار جلد اندازی، به ترتیب لارو سن سه و چهار بر روی ریشه پدیدار می شود. نماتد هایی که به داخل ریشه نفوذ کرده اند (به صورت نیمه داخلی) همگی به ماده تبدیل خواهند شد و قسمت انتهایی بدن آن ها کم کم متورم تر می شود.

با آخرین جلد اندازی، لارو سن چهارم به نماتد کامل تبدیل می شود. اندکی پس از نمایان شدن ماده ها و در صورت مناسب بودن شرایط محیطی، تخم ها به صورت انفرادی بر روی ریشه گذاشته می شود. هم زمان با تخم گذاری ترشحاتی از منفذ دفعی ترشحی تخم ها را در میان می گیرد. این تخم ها در شرایط مناسب تبدیل به لارو سن دو شده و دوباره به ریشه حمله می نمایند. نرها تغذیه نکرده و باعث خسارت نمی شوند. هدف: مهار نماتد مرکبات به روش آفتاب دهی ناحیه ی سایه انداز.